Bazı bankalar dövizden TL’ye dönmek için açılan yeni kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarına önden prim ödeme uygulamasına son verdi.

TCMB’nin bankalardan istediği döviz hesaplarının TL’ye dönüşüm hedeflerini yakalamaya çalışan bankalar, mevduat sahiplerini dövizden vazgeçirmek için KKM hesaplarına yüksek faiz vermeye başlamıştı.

Faiz üst sınırının kaldırılması ve politikalardan duyulan endişelerle birlikte faizlerde yaşanan artış KKM’ye ilgiyi de artırdı. KKM 7 haftada 32,6 milyar dolar artışla 121,4 milyar dolara ulaştı.

Bankalar TCMB’nin belirlediği dönüşümü tutturamazlarsa ceza niteliğinde yükümlülüklerle karşı karşıya kaldıklarından tahvil almak yerine KKM hesaplarına prim ödemeyi göze alabiliyorlar.

PRİM ÖDEMEYE SON VERDİLER

Reuters’ın görüştüğü dört kıdemli bankacı, bankaların bazılarının dünden itibaren, bazılarının ise bugün itibarıyla prim ödemelerine son verdiklerini ifade etti.

Bir bankacılık kaynağı, “Rasyoları tutturmak için yapılan bu uygulamalar bilançolar açısından çok sağlıksız etki yaratıyor. Seçim sonrası bu rasyoların uygulanıp uygulanmayacağı bile belli değilken bankaların önden prim ödemeli bu kadar yüksek faiz vermesi doğru değildi. Sona ermesi bilançolar açısından daha sağlıklı oldu” diye konuştu.

Bankacılar KKM hesapları için verilen faizlerin ise hafif gerilemesine karşılık yüksek düzeyde seyretmeye devam ettiğini belirtti.

BDDK verilerine göre, 31 Mart itibarıyla 88,8 milyar dolar olan KKM 19 Mayıs haftası itibarıyla 121.4 milyar dolara yükseldi.

KKM, 524,7 milyar dolar büyüklükteki döviz ve TL mevduatın artık önemli bir bölümünü oluşturuyor. Önümüzdeki dönemde her hafta 10 milyar dolara ulaşması beklenen KKM itfaları piyasalarda yakından takip ediliyor. (REUTERS/SÖZCÜ)

Teknolojik gelişmeler hız kesmiyor ve yapay zeka iş dünyasının dinamiklerini baştan yazıyor. Bugün globaldeki pek çok şirket, iş süreçlerine yapay zeka araçlarını entegre ederek verimliliğini yükseltmenin yanı sıra, bu alandaki yatırımlarını da artırıyor. Öyle ki Business Edit’in paylaştığı son veriler, dünyaca ünlü şirketlerin %90’ının yapay zekaya yatırım yaptığını gösterirken, %75’inin de yapay zekanın yeni işler kurmakta yardımcı olduğunu düşündüğüne işaret ediyor. Yapay zeka girişimcilerine işlerini büyütmeleri ve strateji geliştirmeleri için yol gösteren MAT Yönetim ve Danışmanlık ise yazılım ihracı yapmak ya da yapay zeka girişimcilerini büyütmek isteyenlerin melek yatırımcı bulmalarına da rehberlik ediyor.

“Girişimcilerin büyüme potansiyeline katkıda bulunuyoruz”

Yapay zekanın günlük hayatın her alanına nüfuz etmesiyle birlikte bu alanda yenilikçi çözümler geliştiren girişimler için melek yatırımcıların önemine dikkat çeken MAT yönetim ve  danışmanlık ortağı ve CEO’su Mustafa Dursun, “Melek yatırımcılar, girişimlere finansal kaynak sağlamanın yanı sıra tecrübe, ağ desteği ve iş stratejileri konusunda destek veriyor. Aynı zamanda inovasyonu da teşvik ediyor. Böylece aslında yalnızca yatırımcı değil, mentor olarak da konumlanıyor. Girişimcilerin yeni iş fırsatlarını değerlendirmelerinin önünü açıyor” dedi.

Melek yatırımcıların girişimci ekosistemindeki önemi artıyor

Melek yatırımcıların risk sermayesi vererek, inovatif fikirlere sahip girişimlere başlangıç aşamasında destek olduğunu söyleyen MAT Danışmanlık Kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Güler Karaköse, “Bu destek, yeni işletmelerin büyüyebilmesi ve istihdam yaratması açısından kritik bir rol oynuyor. Girişimlerin yeni teknolojiler geliştirerek yoğun rekabet ortamında öne çıkmalarını sağlıyor. Biz de yatırım danışmanlığı faaliyetlerine odaklanarak, girişimcilerin büyüme potansiyeline katkıda bulunuyoruz. Girişimcilerin finansal kaynak ihtiyaçlarını değerlendirirken, iş stratejileri geliştirmeleri, pazarlama planları yapmaları ve büyümek için strateji oluşturmalarını sağlıyoruz. Geniş iş ağımızın haricinde girişimcilerin sektörel deneyimimizden yararlanmasına olanak tanıyor, başarılı olma olasılıklarını yükseltiyoruz” ifadelerini kullandı.

Girişimcilerin %65’i sermayeye erişememekten şikayetçi

Gitnux’un açıkladığı verilerden hareketle şu an dünyada 582 milyon girişimci bulunduğunu ve bunun yanı sıra girişimcilerin %65’inin başarısızlığın nedeni olarak sermayeye erişim konularını gösterdiğini aktaran Güler Karaköse, sözlerini şu şöyle sonlandırdı: “MAT Yönetim ve Danışmanlık olarak, yatırım danışmanlığı faaliyetlerimizle girişimcilere yol göstererek, onların geleceğe dair sürdürülebilir başarı odaklı bir vizyon benimsemesi için çabalıyoruz. 25 yıllık deneyimimizden yola çıkarak danışanlarımızın emin adımlarla ilerlemesine öncülük ediyoruz. Ülkemizdeki yazılım sektöründe faaliyet gösteren birçok büyük markaya hizmet vermiş bir şirket olarak, girişimlerin projelerini inceliyor, ihtiyaçlarını belirliyor ve melek yatırımcılara kolay bir şekilde ulaşmalarını mümkün kılıyoruz.”

YKS ve LGS sınavları, öğrencilik çağındakilerin hayatındaki dönüm noktalarını oluşturuyor. Öğrenciler gelecek planlarını bu sınavlar doğrultusunda yaparken, hem kendileri hem de aileleri bu dönemi oldukça stresli geçiriyor.

LifeClub Uzman Klinik Psikoloğu Cansu Karaman, sınav kaygısının oluşturduğu stresi şöyle tanımlıyor: “Birçok öğrenci, önemli sınavlar öncesinde kendini stresli hissedebilir. Minimum düzeyde oluşan kaygı, kişinin başarılı olmasına yarar sağlayabilirken, kaygının yüksek seviyede olması kişinin performansını düşürebilir. Bu sebeple öğrenciler, önceden öğrendikleri bilgileri sınav anında doğru şekilde kullanamaz. Bunun sonucunda da sınav kaygısı dediğimiz stresli durum kaçınılmaz hale gelir.”

Belirtileri Nelerdir?

Sınav kaygısının belirtilerinin fizyolojik, bilişsel, duygusal, davranışsal olarak sınıflandırılabileceğine değinen Cansu Karaman, “Bilişsel belirtileri hafızaya yönelik sorunlar, konsantre olmada güçlük, olumsuz düşünceler (Bu sınavda başarılı olamayacağım, herkes benden daha zeki, kendimi eksik ve yetersiz görüyorum vb.), dikkat dağınıklığı; fizyolojik belirtileri kalp atım hızının yükselmesi, terleme, bulantı, ağız kuruluğu, ellerde titreme, bağırsak hareketlerinde artış ve sık tuvalete çıkma, üşüme, uyku sorunları; duygusal belirtileri huzursuzluk, sinirlilik, karamsar ruh hali, aşırı panik hali; davranışsal belirtileri endişeli yüz ifadesi, gergin bir duruş” olarak sıraladı.                               

Başa Çıkmak İçin Neler Yapılmalı?

Karaman, öğrencilerin sınav kaygısı ile baş edebilmek için dikkat etmesi gerekenleri ise şöyle anlattı: “Düzenli uyumak, strese yol açabilecek kafeinden, şekerden uzak durmak, sağlıklı beslenmeye özen göstermek kişilerin bunalma hissinin azalmasına yarar sağlar. Etkili zaman planlaması yapmak, kişinin kendisi ile olumlu bir diyalog halinde olması, gevşeme egzersizleri yapmak, destekleyici kişilerle vakit geçirmek kişinin rahatlamasına yardımcı olabilir.”

Ailelere Öneriler

Sınav kaygısı yaşayan öğrencilerin ailelerine bu süreçte büyük yükümlülükler düştüğünün altını çizen Psikolog Cansu Karaman, “Sınava hazırlanan kişilerde bazı ciddi değişimler görülebilmektedir. Ebeveynlerin bunları fark ederek profesyonel yardım alması, kişinin sınav sürecini daha rahat geçirmesine yardımcı olacaktır.

Ebeveynler, sınav hakkında konuşurken dikkatli ve özenli olmalıdırlar. Çocuklarını bir başkasıyla kıyaslamaktan kaçınmalı ve onun kapasitesini farkında olmalıdırlar. Öğrenciye çalışmak için uygun alan oluşturmalı ve öğrencinin sınırları ihlal edilmemelidir. Ebeveynler, kendi kaygılarını yönetmeyi ve bunu çocuklarına yansıtmamayı öğrenmelilerdir. Sınav kaygısı ile baş edemedikleri durumda ise psikolojik destek almayı ihmal etmemelidirler” dedi.

Terapi Yöntemleri Nelerdir?

Karaman son olarak, sınav kaygısı için çok çeşitli psikoterapi yöntemleri olduğunu ve en yaygın olanları şu şekilde açıkladı:

Bilişsel Davranışçı Terapi: Öğrencilerin sınav ile ilgili olumsuz düşüncelerini ve inançlarını, sınava yönelik olumlu düşüncelere dönüştürür ve onlara sınav kaygısıyla başa çıkma becerisi geliştirmeyi öğretir.

Nefes Egzersizleri: Öğrencilerin sınav esnasında gevşeme sağlaması ve sınava daha iyi odaklanabilmesine yardımcı olmak amacıyla öğretilir. Bu sayede sınav esnasında ve sınav sonrasında streslerini kontrol altına alabilirler.

Fiziksel Egzersiz: Öğrencilerin düzenli olarak fiziksel aktivitede bulunması sınav kaygısını azaltabilir.

Emdr Terapi (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme): Bu yöntemde olumsuz duygu, düşünce, davranışların ardında işlenmemiş anılar yer almaktadır. Kişilerin, bu duyguları anlamlandırması sağlanarak daha az rahatsızlık vermesi ve güçlüklere karşı baş etme potansiyelinin farkına varması amaçlanıyor. Kişiye göre değişebiliyor ancak 2-4 seans arası yeterli olabiliyor.