Türkiye’de yasa dışı bahse ilişkin açılan soruşturma ve davalar her geçen gün artıyor.
Son olarak aralarında şarkıcı Serdar Ortaç, sunucu Mehmet Ali Erbil, eski futbolcu Batuhan Karadeniz ve sosyal medya fenomenlerinin de olduğu 20 şüpheli hakkında “yasa dışı bahse teşvik” suçundan soruşturma açılması, gözleri yeniden Türkiye’de giderek büyüdüğü ifade edilen yasa dışı bahis pazarına çevirdi.
Adalet Bakanlığının açıkladığı adli sicil istatistiklerine göre 7258 sayılı “Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanun” kapsamında ceza mahkemelerinde açılan davalarda suç sayısı 2021’de 2 bin 955, 2022’de 5 bin 365, 2023’te 5 bin 578’e çıktı.
Bakanlığın istatistiklerine göre geçen yıl bu kapsamda 5 bin 196 soruşturma dosyası açılırken bu dosyalardaki şüpheli sayısı 6 bin 983’ü buldu. Kamu davası açılan dosya sayısı ise 2 bin 14 oldu.
Spor Toto Teşkilat Başkanlığının 2023 Sayıştay Denetim Raporu’na göre ise Spor Toto Teşkilat Başkanlığının müdahil olarak katıldığı davaların sayısı yıllar itibarıyla ciddi oranda arttı. Rapora göre 2020 ve 2021’de 91 olan dava sayısı, 2022’de 954, 2023’te 1937’ye yükseldi.
Peki dava ve suç sayılarındaki artış yasa dışı bahis pazarının büyüdüğü anlamına mı geliyor?
“Operasyonlardaki tutarlar devede kulak”
Yasa dışı bahis pazarının niteliği nedeniyle bu pazarın büyüklüğüne dair sağlam ve güvenilir verilere ulaşmak güç. Birleşmiş Milletler Uyuşturucu Suç Ofisi oynanan bahis tutarının küresel büyüklüğünün 1,7 trilyon dolar seviyesinde olduğu tahmininde bulunuyor.
DW Türkçe‘ye konuşan vergi uzmanı Dr. Ozan Bingöl‘e göre Türkiye’nin yasa dışı bahis pastasından dünya ekonomisindeki büyüklüğüne paralel bir pay aldığı varsayımıyla Türkiye’deki yasa dışı bahis tutarının 15 ila 20 milyar dolar seviyesinde olduğunu söylemek mümkün.
“Bu çok büyük rakamdır. Bu nedenle kamuoyuna yansıyan yasa dışı bahis operasyonlarındaki tutarlar devede kulaktır diyebiliriz” ifadelerini kullanan Bingöl, ekliyor:
“Ben çoluk çocuk, evli bekar, genç yaşlı, yoksul zengin çok farklı kesimleri etkileyen yasa dışı bahis olgusu konusunda bizi yönetenlerin yeterli farkındalığa sahip olduklarından şüpheliyim. Yasa dışı bahsin her geçen gün büyüyerek artması bu şüphemi maalesef destekliyor.”
“Mafyanın yeni yakıtı”
Artan davaların yasa dışı bahisteki artışı yansıtsa da yasa dışı bahis sektörünün büyüklüğünün ve etkilediği kesim açısından kapsamının dava sayısından çok daha hızlı arttığını tahmin eden Bingöl, “Çünkü her yerden ulaşılabilir bir suçtan bahsediyoruz” diyor.
Yasadışı bahis ve kumarın, dönen nakit para üzerinden organize suç zincirini alttan yukarıya doğru beslediğini söyleyen Bingöl, “Buna mafyanın yeni yakıtı gibi bakabiliriz: Müşterisi bol, haraç toplamak ya da uyuşturucu satışı gibi riski de yüksek değil. Yasa dışı bahis sektörünün online boyutu, baronların gizlenmesini de kolaylaştırıyor” diye devam ediyor.
Yasa dışı bahis sisteminin işleyişi nasıl gerçekleşiyor?
Kamuoyuna yansıyan bilgilere göre Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), 2022-2024 yıllarında 280 binden fazla banka hesabının yasa dışı bahis tahsilatı için kullanıldığını ve bu paranın suç örgütlerine gittiğini belirledi.
MASAK’a yasa dışı bahisle ilgili şüpheli işlem bildirimlerini bankalar gönderiyor. Bankalar, bazı kişilerin hesabına çok sayıdaki kişiden gelen küçük miktarlı transferleri MASAK’a şüpheli işlem olarak bildiriyorlar.
Ozan Bingöl “Ama suç örgütleri durmaz, ilan vererek yeni hesaplar kiralar” diyor.
Bingöl, Türkiye’de yasadışı bahisin, yurtdışındaki yasal bir bahis şirketinden bir panel satın alınması veya kiralanması ya da kendilerince tasarlanan bir site üzerinden oynandığını anlatıyor.
Bingöl’ün verdiği bilgiye göre, çete liderinin altında ilçe, il, bölge sorumluluk alanları oluşturarak yavaş yavaş yayılan yasadışı bahis organize suç örgütleri; toplayıcılar, cep bankacılar yani ATM’ciler, üst kasa ve kasa isimleriyle hiyerarşik bir yapı şeklinde organize ediliyorlar. Site üzerinden oyuncuların gönderdiği paralar önce ATM’ciler tarafından çekiliyor. ATM’ciler bu paraları üstleri olan toplayıcılara gönderiyorlar. Hiyerarşinin en üstündeki bahis organizatörleri yüksek güvenlikli lüks rezidanslarda oturuyorlar. Kazandıkları paraları da çoğunlukla yine kaldıkları evlerde tutuyorlar.
Ozan Bingöl, yasadışı bahis suç örgütlerinin izledikleri en önemli yöntemlerden birinin de üçüncü kişilerin banka hesaplarının kiralanması olduğunu söylüyor:
“Çünkü bahis paraları üçüncü kişilerin hesaplarına atılıyor. Bunlar genç yaşlarda vergi muafı, sabıkasız, öğrenci ya da asgari ücretle geçinen kişilerden seçiliyorlar. Dolayısıyla yasadışı bahis sadece bu sitelerde paralarını kaybedenleri mağdur etmiyor. Aynı zamanda pek çok öğrenciyi sabıkalı hale geliyor.”
Yasa dışı bahsin dünyada uyuşturucudan sonra en çok kara para üreten sektör olduğuna ve bu suç alanının çok ciddi toplumsal sonuçlara yol açtığına işaret eden Bingöl, “Devletin mevzuattan uygulamaya kadar çok etkin araçlara sahip olması gerekir. Kolluk ve MASAK yüksek teknolojik imkanlarla ve uzmanlarla çalışmalı” diye ekliyor.
DW