Bilinen en eski yıkıcı deprem, 1509’da meydana gelen 7,2 şiddetinde olduğu tahmin edilen Büyük İstanbul Depremi’dir
197 yıl sonra, 22.05.1706 tarihinde, Çınarcık havzasında, 17 km derinlikte, 7,4 şiddetinde büyük bir deprem daha meydana gelmiştir
177 yıl sonra, 10.07.1894 tarihinde yine İzmit Körfezi’nde 7,0 şiddetinde deprem olmuştur
18 yıl sonra(1912) Marmara’da 7 üzeri şiddette bir deprem daha olmuştur. Şarköy-merkezli, 7,4 şiddetindeki deprem hasara yol açmıştır
23 yıl sonra, 04.01.1935’te, Marmara Adaları-Erdek Merkezli, 15 km derinlikte 6,4 şiddetinde deprem olmuştur.
64 yıl sonra, 17.08.1999’da Gölcük Merkezli 7,6 şiddetindeki deprem hem İzmit körfezinde hem de İstanbul’da büyük hasara yol açmıştır
20 yıl sonra, 26.09.2019’da Silivri’de 5,8 büyüklüğünde gerçekleşen deprem, yerin 7,0 km altında gerçekleşmiştir.
Aradan 5,5 yıl daha geçtikten sonra; dün, 23 Nisan 2025’te yine Silivri açıklarında, 6,9 km derinlikte 6,2 şiddetinde orta şiddetli bir deprem meydana gelmiştir.
ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu( https://www.usgs.gov/ )’undan derlenen geçmiş ve güncel deprem verilerini yapay-zeka destekli olarak eğitip gelecek projeksiyonu çıkardığımızda ortaya çıkan bazı çarpıcı sonuçları paylaşmak isterim:
1509 İstanbul Depremi’nden bu tarafa 516 yıllık verileri yapay-zeka destekli analiz ettiğimizde, Marmara Fay Hattı’nda 86 yılda bir büyük bir deprem (Mw ≥ 6.0) meydana gelme olasılığı olduğunu görüyoruz.
İstanbul’da önümüzdeki 100 yıl içinde, 2125 yılına kadar 2-3 büyük deprem daha yaşanabilecektir. Geçmişteki veriler göstermektedir ki Silivri’de 5,5-6,5 şiddetinde yaşanan ardışık ara depremler büyük depremin olma ihtimalini bilimsel olarak ötelemiştir.
Silivri’de 2019’da ve dün gerçekleşen depremler sonrasında Marmara Fay Hattı önemli bir birikmiş enerjiyi açığa çıkmıştır. Historik verilere bakıldığında, bölgenin önümüzdeki 20 yıl boyunca 7 ve üzeri şiddette bir deprem üretebilme olasılığı zayıflamıştır. Bunun tek istisnası, Kuzey Anadolu Fay Hattı’nda olabilecek 7,5-8,0 seviyesinde büyük bir depremin Marmara fay Hattına enerji aktarması ve tetiklemesi olacaktır. Dünkü deprem %50 daha uzun sürseydi ve şiddeti 6,5 üzeri olsaydı, ciddi yıkımlar görülebilirdi. Tam sınırda kalmıştır.
Önümüzdeki günlerde 6,7 şiddetinde bir deprem gerçekleşirse, yıkım gücü dün yaşadığımız 6,2 depremine göre 3,5 kat daha fazla olacaktır. Yere ne kadar yakın olursa yıkıcı etkisi, yere ne kadar uzak olursa etkilediği çap o kadar büyük olacaktır.
10 katlı bir binada, yaşanılacak 7,0 şiddetindeki bir sarsıntıda, binanın üst katlarında yaklaşık 6 cm’lik yatay hareket beklenirken, eğer bir gökdelenin 40’ıncı katındaysanız, maruz kalacağınız yataydaki salınım 1m’ye ulaşacaktır.
Zeminin ve binanın sağlam olması sizin depremdeki salınımızı değiştirmez. Yaşadığınız binadaki kat sayısı ne kadar azsa o kadar huzurlu olursunuz!
7,0 büyüklük, 6,2’ye göre 22 kat daha fazla enerji açığa çıkarır
Akın ARSLAN