Türk mali piyasalarında son günlerde etkili olan iç siyasi risklerin yarattığı baskı unsuru dün de korunmaya devam etti. Bu kapsamda Borsa İstanbul ana endeksi günü %1,1 düşüşle tamamlarken, haftanın ilk iki gününde %2,7 geriledi. Halbûki, geçen hafta CHP Kurultay kararının ertelenmesi ile endeks  %9,3 artış kaydetmişti. Böylelikle, teknik mânâda önemli bir psikolojik seviye olan 10bin endeks seviyesinin de hemen altına gerilemiş oldu. USDTRY kuru bebek adımları ile 40,00 seviyesinin üzerine yükselirken, EUR ve GBP gibi önde gelen paritelerin dolar karşısında gerilemesi ile TL sepet bazında dün değer kazandı. Faiz indiriminin önündeki engellerin kalktığına inanılan ve geçen hafta adeta ralli yapan 2 yıl vadeli gösterge tahvil hafif de olsun yükselirken, CDS risk primi ise 290 seviyesine yatay kaldı.

Veri akışında ise TÜİK Haziran ayı finansal yatırım araçlarının reel getiri oranlarını yayınladı. Buna göre faiz indirim beklentisi ile tahvil faizleri %2,8 reel getiri ile ilk sırada yer alırken, hisse senetleri eksi %1,1 ile son sırada yer aldı (bakınız grafik). TL’de reel değerlenmenin Merkez Bankası’nın resmî stratejisi olduğunu pekâlâ biliyoruz. Bu politika sonucunda TL 2024 yılında ciddi oranda reel olarak değerlendi. Hatırlamak gerekirse, dolar geçen yıl TL karşısında reel olarak %16,71 değer yitirirken, Euro’daki reel kayıp %20’yi geçti. Son aylarda ise tablonun yavaş yavaş değişmeye başladığını ya da bu politika bu yıl artık aynı nobranlıkta sürdürülmüyor olduğunu not etmemiz gerekiyor. Mayıs ayı verilerine göre, dolar enflasyonun bir tık üzerinde değer kazanırken, Haziran ayından da aynı tablo devam etmiş: dolar yatırımcısına %0,36 reel getiri sağlarken, DİBS %2,8 ile zirvede, BIST ise eksi %1,1 ile dipte yer aldı.

Dönelim yurt dışına…. Trump’ın bakır ithalatına %50 oranında gümrük vergisi getirme tehdidi, küresel ticaret gerilimlerini yeniden alevlendirdi. Trump ayrıca çip ve ilaç ithalatına yönelik ek tarifelerin de yolda olduğunu belirtirken, 1 Ağustos tarihini Japonya ve Güney Kore gibi önemli ticaret ortakları ile anlaşmaya varmak için son tarih olarak yineledi. Trump’ın bir iş adamı, pragmatik ya da tüccar kişiliğine artık alışan piyasalar, son tarih ile ilgili yine esneme olabileceğini düşünerek ya da pazarlık payını göz ardı etmeyerek piyasaların kararsız bir seyir izlemesine neden oldu. Asya borsalarında yönler bir miktar da olsun ayrışırken, dolar ise güçlü seyrini korumaya devam ediyor.

Dün de bültenimizde dile getirdiğimiz üzere, ABD’de Mayıs ayında gümrük gelirleri neredeyse dört katına çıkarak 23 milyar dolarla rekor kırarken, bu artış, Başkan Trump’ın ithalata getirdiği yüksek tarifelerin liman gelirlerine yansımasıyla gerçekleşti! Demek ki Trump’ın politikalarına biraz da bu gözle bakmak gerekiyor. Hatırlarsanız Trump’ın büyük güzel yasasının vergi indirimler üzerinden yaratacağı bütçe açıkları, ilave borçlanma gereksinimi, artacak piyasa faizleri ve faturanın enflasyona çıkacağı yönünde endişeler -haklı olarak- ön planda olsa da, madalyonun diğer tarafında ise büyüme teması yani şirket gelirleri üzerinden hisse senetlerinin yukarı yönlü potansiyelini ön plana çıkararak farklı bir yaklaşım sergilemiştik.

Trump’ın ticaret anlaşmalarında yavaş da olsa yol almaya başlaması ve artan gümrük vergileri ile kral kaybederse endişesinin de gündemin ilk sıralarından yavaş da olsa düşmeye başladığını görüyoruz. Bu bağlamda, geçen günlerde 1,18 seviyelerinin üzerine yükselen EURUSD paritesi 1,17 seviyesinin hemen altına gerilerken, benzer bir şekilde 1,38 seviyesine dayanan GBPUSD paritesi de düşük 1,35 seviyelerini test etti; Japon yeni karşısında dolar 2,5 haftanın zirvesine çıktı. Daha geniş bir açıdan bakmak gerekirse, sepet kur DXY’nin yükselişe geçtiğini -doların değer kazanmaya başladığını- iddia edebilmemiz için 98,30 seviyesinin üzerinde haftalık bir kapanış görmemiz gerekiyor. Biz uzun bir süredir kalabalık işlemlerin peşinde koşmayarak dolar zayıflığını fırsat olarak gören bir strateji izlediğimizin altını bir kez daha çizelim.

Küresel mali piyasalarda tarife kaygıları döviz piyasasında olduğu üzere emtia piyasasında da etkili oldu. Elektrikli araçlardan askerî ekipmanlara kadar birçok sektörde kritik öneme sahip olan bakırın ABD vadeli fiyatı %10’dan fazla artarak rekor kırarken, Londra ve Şanghay’da ise düşüş yaşandı. Altın cephesinde ise Ortadoğu ekseninde azalan jeopolitik riskler ve doların dipten dönme emarelerine paralel kısa vadeli bakış açısı ile kâr realizasyonunun başladığını görüyoruz. Dün sabah saatlerinde 3,333 dolar seviyelerinde olan altın bu sabah 3,300 dolar seviyesinin altına kadar geriledi. 3,285 dolar seviyesinin altında haftalık kapanış durumunda daha sert bir geri çekilme görebileceğimizi düşünüyoruz! Altın gümüş rasyosu ise gümüş lehine aşağıya gelmeye devam ederken, o cenahta da rasyonun 89 altına gelmesi ile gümüşün koşu temposunu artıracağını düşünüyoruz (bakınız grafikler).

Resmî Gazete’de yayımlanan kararla birlikte, kısa vadeli TL mevduat ve yatırım fonlarına uygulanan stopaj oranı %15’ten %17,5’e çıkarıldı. Altı aya kadar vadeli hesaplarda stopaj %17,5’e, bir yıla kadar vadeli hesaplarda ise %12’den %15’e yükseltildi. Mevduat ve fon stopajlarına en son Şubat ayında ‘zam’ yapılmıştı. Atılan bu adımın Hazine’ye sağlayacağı ilave gelir, TL varlıkların cazibesinin azalmasıyla oluşabilecek potansiyel kayba kıyasla oldukça sınırlı kalabilir. Mali piyasaların gündeminde bugün önemli bir veri görünmüyor. Yaz sıcaklarında siyasi gelişmeleri takip etmeye devam edeceğiz.

Finansal yatırım araçlarında reel getiriler
 

 XAUUSD

 

 
XAUXAG rasyo

Emre Değirmencioğlu

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Aklama Suçu Soruşturma Bürosu tarafından, 2022 yılında gelen bir e-posta ihbarı doğrultusunda başlatılan soruşturma kapsamında; şüpheli işlemlerle ilişkilendirilen kişi ve şirketlerin, mali ve bankacılık profilleriyle örtüşmeyen yüksek hacimli finansal hareketlerde bulunduğu tespit edildi.

2022-2024 yılları arasında, 21 firmaya ait toplam 312 POS cihazı üzerinden 47,5 milyar TL’yi aşan işlem hacmine ulaşıldığı ve bu işlemlerin yüzde 99’unun yabancı kartlar üzerinden gerçekleştiği, işlem hacminin büyük kısmının aynı gün içinde, farklı kartlarla, aynı tutarlarda yapılan işlemlerden oluştuğu, bu işlemlerin yüzde 93,11’lik bölümünü oluşturduğu, ayrıca önemli bir kısmının gece saatlerinde gerçekleştiği ve firmaların faaliyet alanlarıyla işlem zamanları arasında belirgin bir uyumsuzluk bulunduğu belirlendi. İşlemlerden yüksek miktarda komisyon geliri elde edildiği, MASAK tarafından hazırlanan raporlarda bu gelirlerin şüpheliler ve şirketler tarafından çeşitli yöntemlerle aklandığı tespit edildi. Ayrıca, kullanılan POS cihazlarının büyük çoğunluğunun çeşitli banka ve kuruluşlara ait olduğu ortaya çıktı.

Binance TR, Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) tarafından yayımlanan yeni tebliğ kapsamında kullanıcı güvenliğini artırmak ve yasal yükümlülüklere uyum sağlamak amacıyla kripto varlık çekim süreçlerini yeniden yapılandırdı.

Şirketten yapılan açıklamaya göre, 28 Haziran tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan MASAK Genel Tebliği uyarınca getirilen yükümlülükler doğrultusunda, kripto varlık çekim işlemlerinde bekleme süresi uygulaması başlatıldı.

5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yürürlüğe giren düzenlemeyle, kullanıcı hesaplarına yapılan yeni kripto varlık yatırımları ve alım/satım işlemleri sonucu oluşan bakiyeler 72 saatlik bekleme süresine tabi tutulacak.

Bu sürenin ardından yapılan ilk kripto varlık çekim işlemi sonrası, kullanıcı hesabındaki diğer varlıklar ve sonraki yatırımlar için bekleme süresi 48 saate indirilecek. Söz konusu uygulama mevcut kripto varlık bakiyeleri için de geçerli olacak.

– Türk lirası ve kimlik eşleşmeli işlemler muaf tutuldu

Binance TR, kullanıcı deneyimini korumak amacıyla bazı işlemleri bekleme süresinden muaf tutacak. Türk lirası yatırma ve çekme işlemleri ise mevcut hızında devam edecek.

Ayrıca, kullanıcıların kendi Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralarıyla eşleşen cüzdanlara ‘Binance TRansfer’ kanalı üzerinden gerçekleştirecekleri kripto varlık transferleri, Seyahat Kuralı ile uyumlu olması nedeniyle bekleme süresine tabi olmayacak ve anlık olarak gerçekleştirilebilecek.