Diken, muhalefetin ‘vurgun’ ve ‘manipülasyon’ olarak nitelendirdiği borsadaki son 70 günlük süreçte sert çıkış yakalayıp sonra inen altı hisseyi inceledi. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin tavsiyesine uyup bankaya yatırım yapanların kayıpları yüzde 70’lere kadar vardı.

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 23 Ağustos’ta “Döviz kuru ve diğer emtialarda dengeli bir seyir var. Getirisi enflasyonun altında. Vatandaşlara şu an en çok getiriyi getiren Borsa İstanbul. Vatandaşlarımızın nereye kanalize olacağı çok açık” diyerek vatandaşlara borsa yatırımı önermişti.

Nebati 3 Eylül’de borsanın kırdığı rekorlardan ve yatırımcının duyduğu güvenden bahsederek borsanın reklamını da yapmıştı.

Nebati son olarak 11 Eylül’de “Sermaye piyasalarımız her geçen gün güven tazeliyor, geleceğe güvenle bakıyor. Borsamız haftayı dolar bazında 17 yılın en güçlü rallisiyle geride bıraktı, 3.521,38 puanla haftayı sonlandırdı. BIST 100 endeksi iki aydır rekor üstüne rekor tazeliyor. Öyle ki, bu yükseliş, Temmuz 2005’ten bu yana en güçlü ralliye işaret ediyor” diyerek borsanın yine reklamını yapmıştı.

Ama Nebati’nin yatırım tavsiyesinden bir gün sonra Borsa İstanbul’da işler tersine döndü.

Bankacılık endeksi, 12 Eylül’den bu yana yüzde 36 değer kaybetti. Borsa şüpheli şekilde yükselirken yatırımda ‘hevesli’ konuşan Nebati, düşüş sonrasındaysa henüz bir açıklama yapmış değil.

Hafta başında toplanan ‘borsa zirvesi’ sonrası Bloomberg ajansına konuşan bir hükümet yetkilisi, son 12 aydaki piyasa işlemlerinin inceleneceğini söylemişti.

Kılıçdaroğlu rakam verdi

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’ysa son bir aydır borsayı takipte olduğu belirttiği açıklamalarında ”Borsada soyulan küçük yatırımcı da telafi edilecek” diyordu.

Partisinin İzmir’deki çalışma toplantısında konuşan Kılıçdaroğlu, ”Son bir uyarı yapacağım. Türkiye tarihin en büyük borsa manipülasyonlarına şahit oluyoruz. Küçük yatırımcı soyuluyor” diyerek ilk defa borsadaki ‘vurgun’a dair rakam verdi: “Piyasada yatırımcının buharlaşan parası dün itibariyle 5-5,5 milyar dolardı. Aracı kurumların teminat açığı şeklinde ortaya çıkan batıklarıysa 3-4 milyar lirayı buldu. Bir SPK yetkilisi Bloomberg’e ‘Sistematik risk yok’ diyor. Açık ve net söylüyorum. SPK yalan söyler mi maalesef yalan söylüyor. Uyardım daha önce uyardım. İzliyorum, notumu alıyorum dedim. Blöf yapmıyorum.”

Altı hissede düşüş ağır

Kılıçdaroğlu’nun işaret ettiği ‘manipülasyon’ sürecinde en çok düşen şirketlerden altı hisseyi inceledik. Hisselerin ekonomistler tarafından ‘sıra dışı’ olarak nitelenen yükseliş hareketi temmuz ortasında başlıyor. Daha sonra Nebati’nin 23 Ağustos’taki ‘yatırım tavsiyesiyle’ bir ralli daha başlıyor. Ama 12 Eylül’de bu durum tersine dönüyor.

İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. hisseleri 13 Temmuz’da 15,12 TL’den alıcı buldu. Bu tarihte ortalama hacim 4,5 milyon TL’ydi. Hisse 2 Ağustos’ta 20,62 TL’yse zirve yaptı. 23 Ağustos 17,45 TL seviyesindeki hisse fiyatı, 12 Eylül’de 19,20’ye kadar yükseldi. Ama ani düşüş sonrası 23 Eylül itibariyle fiyat 10,11 TL’ye kadar indi. Hisselerde 1-2 Ağustos tarihinde hacim yaklaşık 21 milyon TL arttı. Daha sonra 23 Ağustos’a kadar 4,1 milyona TL’ye düşen işlem hacmi, Nebati’nin konuşması sonrası üç günde tekrar 17 milyonu görerek dalgalı bir seyir izledi. Nebati’nin borsaya yatırım tavsiyesi sonrası 12 Eylül’de bu hisselere yatırım yapan bir kişi yüzde 47,34 kaybetti.

Şekerbank 13 Temmuz’da 1,05 TL’den alıcı buldu. Ardından başlayan yükselişle hisse 23 Ağustos’ta 3,82’ye kadar fırladı. Bu noktadan sonra hisse fiyatı 6 Eylül’de 5,13’e kadar çıktı. 12 Eylül’de başlayan düşüşten etkilenen hisse iki gün sonra toparlansa da tutunamadı. Şu an Şekerbank hisseleri 2,53 TL’den satılıyor. Son bir aydaki kayıp yüzde 33. 6 Eylül’de bu hisseden alan bir yatırımcı yüzde 50,68 kaybetti.

Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) 13 Temmuz’daki fiyatı 2 TL. 23 Ağustos’ta 4,45 TL seviyesine gelen hisse Nebati’nin konuşması sonrası hızlı bir yükselişe geçerek 6 Eylül’de 7,19 TL oldu. 12 Eylül’deyse hisse fiyatı 7,02’ydi. TSKB hisseleri kapanışta 2,91 TL. 6 Eylül’de bu hisselere yatırım yapan bir kişinin şu an kaynı yüzde 69,54.

Kamu bankası Halkbank‘sa en sert yükseliş ve inişi kaydeden hisselerden. 13 Temmuz’da 4,80 TL seviyesindeydi. 23 Ağustos’ta 6,14 TL seviyesindeki hissenin fiyatı Nebati’nin konuşması sonrası 12 Eylül’de 15,13 TL’ye kadar çıktı. İşlem hacminde 31 Ağustos’tan 1 Eylül’e 380 milyonluk TL’lik artış görülmesi dikkati çekiyor. Halkbank hisseleri kapanışta 7,53 liraydı.

Halkbank, aktif hisse geri alım programı çerçevesinde 20 Eylül’de 8,85 milyon lotluk hisse geri aldı. Hisse fiyatı 5 TL’nin altındayken yapılmayan geri alımın 8 TL’nin üzerindeyken yapılması ‘birilerini kurtarma adımı’ olarak yorumlandı. Bazı uzmanlar, aracı kurumlardaki teminat sıkışıklığını aşmak için bu hamlelerin geldiğini belirtiyor.

Eski Borsa İstanbul genel müdürü Hakan Atilla, eski yöneticisi olduğu Halkbank’ın hisselerini geri alması hakkında ‘zamanlama manidar’ dedi.

12 Eylül’de bu hisseye yönelip kendilerini enflasyona karşı korumak isteyenler yüzde 50,23 kaybetti.

13 Temmuz’da 3,53 TL olan Vakıfbank hissesi 40 günlük yükselişle 23 Ağustos 5,14 TL seviyesine geldi. Bu noktada Nebati’nin yatırım tavsiyesi sonrası ralliye giren hisse 12 Eylül 14,24 TL’ye zirvesini gördü. Hissenin şu anki fiyatıysa 7,70. Devlete ait bu bankanın hisselerine güvenip 12 Eylül’de yatırım yapanlar şu an yüzde 45,92 kaybetmiş durumda.

Akbank hisseleri 13 Temmuz’da 7,96 TL seviyesindeydi. 23 Ağustos’ta Nebati’nin konuşmasına kadar 11,48 TL’ye çıkan hisse 12 Eylül 17,51 TL’yi gördü. Bu tarihte diğer hisselerle birlikte sert bir şekilde inen Akbank 11,28 TL’den haftayı kapattı. Yani hisse fiyatında 11 gündeki aşağı yönlü değişim yüzde 35,57 oldu.

Bankacılık endeksi

Bankacılık endeksi, yukarıda 13 Temmuz olarak baz aldığımız tarihte 1.931 seviyesindeydi. Endeks Nebati’nin 23 Ağustos’taki ‘yatırım’ tavsiyesi öncesi yukarı yönlü sert yükselişini başlattı. Endeksin hacmi 22 Temmuz’dan 12 Eylül’e kadar dört kat arttı. 22 Ağustos’ta 2.905 olan endeks 23 Ağustos’ta 3.131 seviyesine ulaştı. Daha sonraysa 12 Eylül’de 4.844 seviyesini gördü. Endeks 12 Eylül’de bu yana yüzde 37,55 kayıpla haftayı 3.025’ten kapadı.

Ekonomist Atabay: Küçük yatırımcı ezilecek

Bu tabloyu değerlendiren ekonomist Güldem Atabay, böylesi durumlarda kamu devreye girdiğinde bunları yapanların yasaklanıp cezalandırıldığını ama şu an hisse geri alımlarıyla bu manipülasyonları yapanların kurtarıldığını söyledi.

Atabay şunları söyledi: ”Bu işleri yapanlar CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun söylediği gibi aslında biliniyor. Hep ‘organize iş mi’ diye konuşuluyor. Ancak ‘damat bey’e kadar giden ekipler konuşulsa da bunları tamamen bilmiyoruz. Benim gördüğüm sermaye piyasası mahvedildi, tahvil piyasası mahvedildi. En sanal bir iyileşme yansıtmak için borsa yükseliş yaratılmaya çalışıldı. Bu işler seçime kadar yapılacak ve küçük yatırımcı ezilecek. Kurumların öldürüldüğü, SPK’nın da bu işe kapı açtığı bir ortamdayız”.

diken.com.tr