Avrupa Birliği (AB), sağlıkçıların ciddi kaygılarını içeren itirazlarına rağmen çevre kirliliğiyle mücadele kapsamında Plastik ve Tekstil sektörlerinde köklü değişiklikler yapıyor.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, günümüzün rekabetçi küresel ortamında bölgesel iş birliğinin öneminin arttığına değinerek, “Sürdürülebilir kalkınma hedeflerimize ulaşmak için teknoloji odaklı yaklaşımla iş birlikçi projeler hayati önem taşıyacak. Türkiye, ekonomik çıkarların ötesinde, tüm üye devletlerde iş birliğini geliştirmeye derinden kararlıdır. Biz sadece ortak değiliz; biz kardeşiz, eski dostuz, güzel ve bereketli bölgemizin koruyucularıyız. Bu büyük bağlar iş birliğimizi güçlendirmelidir.” dedi.

Bakan Kacır, Katar’da “Sürdürülebilir Ekonomik Kalkınma için Sanayi Ortaklığı Yüksek Komite Toplantısı’na katıldı. Kacır, burada yaptığı konuşmada Türkiye’nin, Sürdürülebilir Ekonomik Kalkınma için Sanayi Ortaklığı kapsamında 2022 yılında başlatılan çalışmalara büyük değer verdiğini söyledi. Bu girişimin, tedarik zinciri güvenliğinin güçlendirilmesinde, yerelleşmenin teşvik edilmesinde, entegre katma değerli üretimin teşvik edilmesinde ve nihai olarak üye ülkeler arasında sürdürülebilirlik odaklı ekonomik büyümeye ve çeşitlenmeye katkıda bulunulmasında önemli bir rol oynadığını kaydeden Kacır, “Bu, günümüz konjonktüründe refah ve refahın en önemli katsayısı olan karşılıklı bağımlılık yoluyla bölgesel barış ve istikrara mutlaka katkı sağlayacaktır. Bu ortaklığın büyük potansiyelinin bilincinde olarak, Türkiye’nin katılımının tüm ortak ülkelere önemli faydalar sağlayacağından eminiz. Ayrıca Katar’ın katılımı endüstriyel iş birliğini daha da geliştirecek ve çeşitli sektörlerde daha sağlam iş birliklerinin önünü açacak.” dedi.

“TÜRKİYE’DE 83 BİNDEN FAZLA ULUSLARASI ŞİRKET FAALİYET GÖSTERİYOR”

Kacır, Türkiye’nin, dirençli ve hızlı büyüyen ekonomisiyle iş dostu politikalar, derin bir yetenek havuzu ve Avrupa, Asya ve Afrika arasında köprü oluşturan stratejik pazar erişimi sunduğunu belirterek, “Türkiye, 4 saatlik uçuş mesafesi içerisinde 1,3 milyar nüfusa ve Avrupa, Asya ve Afrika’da toplam 28 trilyon GSYİH değerinde bir pazara kolay erişim imkanı sunuyor. AB ile Gümrük Birliği, Türkiye’de üretilen ürünlerin bu pazarlara gümrük vergisi olmadan girebilmesini sağlıyor. Güçlü üretim tabanı, dinamik iş gücü ve gelişmiş lojistik altyapısıyla Türkiye, çok uluslu şirketlerin Ar-Ge merkezleri, tasarım birimleri, satın alma ofisleri, lojistik merkezleri ve bölge genel merkezlerini işlettiği bölgesel bir güç merkezine dönüşmüştür. Şu anda Türkiye’de 83 binden fazla uluslararası şirket aktif olarak faaliyet göstermektedir. Küresel değer zincirlerine entegre olma yeteneğimiz, hem ihracat ürünlerimizi hem de pazarlarımızı çeşitlendirmemize ve sürdürülebilir ekonomik büyüme sağlamamıza olanak tanıdı. Ayrıca, yüksek katma değerli ve teknolojik açıdan gelişmiş üretime olan güçlü bağlılığımız, küresel rekabet gücümüzü önemli ölçüde artırdı. Yalnızca geçtiğimiz yıl toplam ihracatımızın yüzde 41’ini orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürünler oluşturdu. Türkiye, 2024 yılında ihracatta tarihi bir dönüm noktasına ulaşarak 262 milyar doları aştı. İhracatımızın yüzde 94,1’ini sanayi ürünleri oluşturuyor.” ifadesini kullandı.

“MADEN ÇEŞİTLİLİĞİ BAKIMINDAN 10’NCU BÜYÜK ÜLKEYİZ”

“Türkiye’nin geniş yeteneklerinin bu ortaklığın stratejik hedeflerine önemli katkı sağlayacağından eminim” diyen Kacır konuşmasına şöyle devam etti:

“Verimli topraklarımız ve farklı iklim koşullarımız güçlü bir tarım sektörünü garanti etmektedir. Türkiye, 2,2 milyonun üzerinde üretici ve 30 bin şirketin desteklediği dünyanın önde gelen tarım üreticilerinden biridir. Tarımsal üretim açısından Türkiye, 2023 yılında toplam 68,5 milyar dolarlık tarımsal üretimle Avrupa’da birinci sırada yer aldı. Türkiye ilaç sektörü dinamik ve stratejiktir. Şu anda 169 ülkeye 12 binden fazla ürün ihraç ediyoruz ve piyasa değeri 2,2 milyar ABD dolarını aşıyor. Ülkemizin sanayileşme stratejisinin tarihi bir temel taşı olan tekstil sektörü, hızlı geri dönüş sürelerinden, önemli pazarlara yakınlıktan ve yenilikçi tasarımdaki güçlü yeteneklerden faydalanmaktadır. Türkiye hem hazır giyim hem de hazır giyim sektörünün yanı sıra tekstil ve hammaddelerinde de dünyada 6’ncı sırada yer alıyor. Türkiye, 694 milyon tonun üzerinde rezerviyle Çin’den sonra dünyanın en büyük ikinci nadir toprak element rezervine sahiptir. Türkiye, maden çeşitliliği açısından 10. büyük ülke olup, 60’a yakın farklı türde maden çıkarmaktadır. Özellikle dünya doğal taş rezervlerinin yüzde 40’ına sahip olmamız, küresel madencilikteki önemimizi pekiştiriyor. İttifak Üyeleri ile potansiyel iş birliği alanlarına bakıldığında Türkiye, 55 milyar dolarlık kimya sanayi ithalatçısıdır.”

İŞ BİRLİĞİNİ GELİŞTİRME MESAJI

Günümüzün rekabetçi küresel ortamında bölgesel işbirliğinin öneminin arttığına değinen Kacır, “Endüstriyel Ortaklık Entegrasyonu, zengin doğal kaynaklarımızı, vasıflı iş gücümüzü, büyük iç pazarımızı ve sağlam altyapımızı sinerjilendirerek bölgemizin küresel rekabet gücünü artırmada önemli bir rol oynayacaktır. Teknolojik gelişmeler ve iş birliği, ekonomik büyümenin ve ortaklığımızın temel itici güçleridir. Sürdürülebilir kalkınma hedeflerimize ulaşmak için teknoloji odaklı yaklaşımla işbirlikçi projeler hayati önem taşıyacak. Dijital dönüşüm, yarı iletkenler, çipler ve yapay zekâ gibi yeni gelişen alanlar, tüm endüstriyel sektörlerde verimliliği artıracak, maliyetleri düşürecek ve inovasyonu teşvik edecek. TÜBİTAK BİLGEM, tarımdan ilaca kadar çeşitli sektörlerde ileri teknolojiler geliştirmektedir. Dijitalleşme ve yapay zeka konusundaki uzmanlıkları, üretim sistemlerinin optimize edilmesine yardımcı oluyor ve bu işbirliğine dahil olan ülkeler için paha biçilmez bir ortak olacaklarına inanıyoruz. Türkiye, ekonomik çıkarların ötesinde, tüm üye devletlerde iş birliğini geliştirmeye derinden kararlıdır. Biz sadece ortak değiliz; biz kardeşiz, eski dostuz, güzel ve bereketli bölgemizin koruyucularıyız. Bu büyük bağlar iş birliğimizi güçlendirmelidir.” diye konuştu.

Yapılan konuşmaların ardından tüm üyeler tarafından Türkiye ve Katar’ın Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme İçin Endüstriyel Ortaklığa katılım belgesi imzalandı.

SÜRDÜRÜLEBİLİR EKONOMİK KALKINMA İÇİN SANAYİ ORTAKLIĞI

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Mısır ve Ürdün Mayıs 2022’de Abu Dabi’de gerçekleştirilen ortaklık lansmanı ile yeni endüstriyel fırsatların kilidini açmak ve katılımcı ülkelerde, öncelikli gıda ve tarım, gübre, ilaç, tekstil, mineraller ve petrokimya sürdürülebilir ekonomik büyümeyi sağlamak için Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme İçin Endüstriyel Ortaklığı’nı duyurdular. Temmuz 2022’de Kahire’de gerçekleştirilen 2. Üst Komite Toplantısı’nda Bahreyn, Ocak 2024’te Bahreyn’de gerçekleştirilen 4. Üst Komite Toplantısı’nda Fas ortaklığa katıldı. Türkiye ve Katar’ın da üyeliğe katılımıyla üye devletlerin sayı 7’ye yükseldi.

Ortaklık kapsamında üye ülkeler, kaynakları ve endüstrileri entegre ederek ve rekabet avantajlarından yararlanarak kendi sanayi sektörlerini büyütmek için iş birliği yapacaklar. Ayrıca, ortaklık ile üretim maliyetlerinin azaltılması, tedarik zincirlerinin güvence altına alınması, daha fazla iş fırsatının yaratılması, ekonomik kalkınmaya katkıda bulunulması, kendi kendine yeterliliğin teşvik edilmesi, endüstriyel büyümenin ve rekabet gücünün artırılması hedefleniyor.

2025 yılı itibariyle, yapay zeka (YZ) ve robot teknolojileri, küresel ekonomiyi köklü şekilde dönüştürüyor. YZ pazarının 190 milyar dolara ulaşması ve robotların üretim hatlarında kullanımının %75’e çıkması bekleniyor. Bu değişim, sadece üretim süreçlerini değil, tüm endüstriyel yapıyı dönüştürecek.

Burak Yaka, Elektrik Elektronik Mühendisi ve uzun yıllardır global firmaların üretim tesislerinde yönetici olarak görev alan uzman, bu dönüşümü şu şekilde açıklıyor: “Yapay zeka ve robotların üretim süreçlerine entegrasyonu, verimlilikte %30 artış sağlayacak. Üretim hızlanacak, hata oranları düşecek ve maliyetler önemli ölçüde azalacak.”

Endüstriyel robotların sayısının 2025 yılı itibariyle dünya genelinde 3,5 milyon adedi aşması bekleniyor. Bu teknolojilerin hızla yayılmasıyla, üretim süreçlerinin daha verimli hale gelmesi, iş gücünün yerini alacak robotlarla birlikte %20 daha düşük maliyetli üretim sağlanacak.

Yapay zekanın ekonomik etkileri de büyük. 2024 yılı itibariyle 120 milyon iş kaybı beklenirken, dijitalleşme ve otomasyon sayesinde 200 milyon yeni iş alanı doğacak. YZ ve robot teknolojilerinin iş gücü üzerindeki etkisi ise, sektörel bazda büyük değişimlere yol açacak. Özellikle finansal analizler, veri işleme ve müşteri hizmetleri gibi alanlarda ChatGPT ve DeepSeek gibi yapay zeka sistemleri verimliliği %40 oranında artıracak.

Burak Yaka: “Bu dönüşüm, hem üretim maliyetlerini düşürerek rekabeti artıracak, hem de şirketlerin küresel pazarda daha güçlü bir konum elde etmesini sağlayacak. Ancak teknolojilere uyum sağlamak, her şirket için kritik olacak,” diyor.

Özellikle otomotiv ve sağlık gibi sektörlerde robot teknolojilerinin yaygınlaşması, sektörel büyümeyi hızlandıracak. Çin’deki fabrikalar, robotik üretimin yaygınlaşmasıyla üretim hızını %20 artırdı ve %40 daha düşük maliyetle üretim yapabiliyor. Aynı şekilde, sağlık sektöründe robotik cerrahiler, operasyon maliyetlerini düşürürken, teşhis süreçlerini de hızlandıracak.

Ekonomiye Etkisi:
Yapay zeka ve robot teknolojileri, sadece üretim değil, küresel ekonomiyi de etkileyecek. YZ’nin ekonomiye olan katkısının 2025 yılı itibariyle 15 trilyon dolara ulaşması bekleniyor. Bu dönüşüm, küresel ticaretin hızlanmasını, iş gücünün verimli hale gelmesini ve ülke ekonomilerinin dijitalleşmesini sağlayacak. Ancak, bu dönüşüm sürecinde dijital becerilere sahip olmayan ülkeler, gelişmiş ekonomilere kıyasla geride kalabilir.

Sonuç olarak, yapay zeka ve robot teknolojileri küresel ekonomiyi dönüştürmeye devam edecek. Şirketler, dijitalleşmeye hızla uyum sağlamak zorunda kalacak, aksi takdirde rekabet gücünü kaybedebilirler. Endüstriyel üretimdeki bu büyük dönüşüm, ekonomilerde yeni fırsatlar yaratırken, aynı zamanda önemli zorluklar da ortaya çıkaracak.