Karahan, kentteki temasları kapsamında Eskişehir’den sonra ikinci ziyaret ettiği İl Uşak oldu. Karahan, valiliği ziyaretten sonra Uşak Ticaret ve Sanayi Odası Konferans Salonu’nda düzenlenen “TCMB Para Politikaları ve Makroekonomik Görünüm Toplantısı“na katıldı. Karahan iş insanlarına yaptığı sunumda Ekonomik hedefler ve TCMB’nin uyguladığı Politikaların sonuçları ve beklentileri hakkında bilgi paylaşımı yaptı.

2023’te Arjantin ölüyordu!

– Merkez Bankası’nın 12 milyar dolar borcu vardı

– Yoksulluk oranı %50’ydi

– Enflasyon %242’di Sonra Javier Milei Başkan oldu. 12 ay içinde, şimdiye kadarki en büyük ekonomik dönüşümü gerçekleştirdi. Nasıl mı…?!

Milei Aralık 2023’te göreve geldiğinde Arjantin çöküyordu:

– Aralık ayının ilk yarısında enflasyon %241’di

– GSYİH önceki on yıla göre %15 azaldı

– Merkez bankası rezervleri: eksi 12 milyar dolardı

– Neredeyse halkın %50’si yoksulluk içindeydi

Hükümetin mali durumu tam bir çöküş içindeydi:

%15’lik devasa bir mali açık (%5 hazine, %10 merkez bankası). Merkez bankasının parasal tabanın 4 katı değerinde faiz getiren yükümlülükleri vardı: Bu borçların vadesi geldiğinde para arzını bir gecede beş katına çıkarabilirlerdi. Hiperenflasyon kaçınılmaz görünüyordu. Ta ki Milei devreye girene kadar:

İlk hamlesi radikal ama gerekliydi: Hükümet bakanlıklarını 18’den 9’a indirdi (şimdi 8). Ardından sistematik olarak 50.000 hükümet çalışanını işten çıkardı. Düzen ona “El Loco” – Deli dedi. Ancak çılgınlığının bir yöntemi vardı:

Tüm harcama kategorilerini ortadan kaldırdı:

– İllere yapılan tüm isteğe bağlı transferleri durdurdu

– Bayındırlık projelerini durdurdu

– Ekonomik sübvansiyonları kaldırdı

– Fonların yarısını çalan sosyal program aracılarını kesti İlk ayı olan Ocak ayında imkansızı başardı:

Arjantin 113 yıl sonra ilk kez gerçek mali dengeye ulaştı. Açık vermediği diğer 10 yıl? Borçlarını ödemiyorlardı. Milei, Arjantin tarihindeki en büyük mali düzenlemeyi gerçekleştirdi: Sadece 6 ayda GSYİH’nın 15 puanı. Sonuçlar eşi benzeri görülmemişti…

JP Morgan gelecek yıl için büyüme tahminlerini yukarı doğru revize etti. Ama belki de en önemlisi: Milei, bozuk bir ekonomiyi aşağıdakileri yapmadan düzeltebileceğinizi kanıtladı:

– Yoksulları mahvetmeden

– Sosyal çöküşe neden olmadan

– Halk desteğini kaybetmeden Bugün onaylanma oranı başlangıçtaki popülaritesini aşıyor.

Bunu minimum siyasi destekle başardı:

– Temsilcilerin sadece %15’i

– Senatörlerin sadece %10’u

– Beklentileri sıfırlamak için hiperenflasyon tetikleyicisi yok

– Fiyat kontrolleri yok

– Sabit döviz kuru yok Önceki istikrar planları bu araçlara dayanıyordu. Milei bunu saf mali disiplinle yaptı.

Deregülasyon bakanlığı her gün 1-5 düzenlemeyi kaldırıyor. Planlanan 3,200 reform daha var. Tamamlandığında Arjantin şu ülkelerin ekonomik özgürlük seviyelerini geçecek:

– Zirvedeki İrlanda

– İsviçre

– Avustralya Etkisi şimdiden görülüyor:

Uzmanlar bunun yapılamayacağını söylediler. Şok terapinin ülkeyi yok edeceğini söylediler. Yavaş ve kademeli bir değişim gerektiğini söylediler. Milei onların yanıldığını kanıtladı. Ve bunu bir yıldan kısa bir sürede başardı.

Onun yol gösterici ilkesi: “Özgürlük olmadan yaşamanın ne anlamı var?” Bazen en devrimci eylem basitçe gerçeği söylemektir – ve bu konuda harekete geçme cesaretine sahip olmaktır. Ancak Milei daha derin bir şeyi anladı:

Günümüz dünyasında cesur fikirlerin cesur seslere ihtiyacı var. Milei sadece politikaları uygulamakla kalmadı. Vizyonunu Lex ile açıkça paylaşarak geniş ölçekte güven inşa etti. Onun özgünlüğü rekabet avantajı haline geldi. Liderliğin geleceği budur:

Sadece iyi fikirlere sahip olmak değil, onları etkili bir şekilde paylaşabilmek. İhtiyaç duymadan önce güven inşa etmek ve uyurken etki yaratmak. Bir düşünün: Tarihte kaç dünya lideri filtrelenmemiş sorularla yüzleşmek için 2 saatlik podcast’lere çıktı?

Bunu izleyen kurucular ve liderler için: Fikirleriniz duyulmayı hak ediyor. İçgörüleriniz büyük etki yaratabilir. Ama sadece onları nasıl etkili bir şekilde paylaşacağınızı biliyorsanız. Dünya Milei’nin kim olduğunu biliyor çünkü fikirlerini yansıttı. Aynısını siz de yapabilirsiniz…

Fernando Cao,  @thefernandocz

Javier Milei Kimdir?

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), finansal istikrarı güçlendirmek ve kredi sistemini daha etkin hale getirmek amacıyla belirli Kurul Kararlarını yürürlükten kaldırma kararı aldı.

BDDK, 6 Şubat 2025 tarihli ve 11145 sayılı kararıyla, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 93. maddesine dayanarak, 24 Haziran 2022 tarihli 10250 sayılı, 7 Temmuz 2022 tarihli 10265 sayılı, 28 Eylül 2022 tarihli 10348 sayılı, 21 Ekim 2022 tarihli 10389 sayılı ve 4 Eylül 2023 tarihli 10659 sayılı Kurul Kararlarının yürürlükten kaldırılmasına karar verdi.

Yabancı varlık pozisyonuna dayalı kredi kısıtlaması kaldırıldı

Edinilen bilgilere göre, daha önce yabancı varlık tutarı belirli oranları aşan bağımsız denetime tabi şirketlere TL kredisi kullandırılması kısıtlanıyordu. Şirket, bağımsız denetime tabi ise kredi kullanmadan önce bankaya “benim yabancı para varlık tutarım eşiklerin altında” şeklinde taahhütte bulunuyor, ardından bağımsız denetim onaylı bir raporla bankaya sunuyordu.

Eşikleri aşan şirketlerin kredi kullanımı ise kısıtlanıyor ve %500 risk ağırlığı ile borçlanmalarına izin veriliyordu. Ancak bu karar, şimdi kaldırıldı. Artık kredi kullandırılırken yabancı para varlık pozisyonuna bakılmayacak.