• Haftanın ikinci günü küresel piyasaları etkisi altında alan satıcılı havanın dün yerini normalleşmeye terk etti. Hatırlanacağı üzere, Hindistan, Meksika ve Güney Afrika seçimleri ardından ortaya çıkan siyasi belirsizlik, carry trade olarak adlandırılan yüksek faizli para birimlerine yönelik ilginin aniden kesilmesine neden olarak güvenli limanlara olan talebi artırmıştı. Gelişmekte olan ülke para birimlerinin genelinde görülen satıcılı eğilim, uzun bir süredir kendi iç dinamikleri ile hareket eden Türk Lirasını da etkisi altına aldı. Artık TL hakkında yorum yaparken, yurt dışı faktörleri de dikkate alacağız!
• Yerel seçimler ardından devam eden bahar havasının Salı günü aniden sekteye uğraması ile artan telefon trafiği veya “ne oluyor” tarzında soru işaretlerine pek de bir anlam yüklemeyerek durumun TL’ye özgü olmadığını anlatarak sakin tarafta kalmayı tercih etmiştik. Daha doğru bir yaklaşımla
• TL’nin bir zamanlar birlikte koştuğu para birimlerine yeniden ayak uydurmaya başladığı şeklinde gelişmeleri özetlemeyi tercih etmiştik. Küresel satış baskısı bir gün sürerken, kurun hafif de olsa yukarı giderek 32,60 seviyesini test etmesi TL’ye dönmek isteyen döviz satıcılarını cezbetmiş olmalı ki USDTRY kuru süratle 32,20’li seviyelerine geri geriledi.
• TCMB’nin analitik bilançosuna göre 4 Haziran Salı günü swap ve kamu dövizleri hâriç net yabancı para pozisyonu 2,1 milyar dolar iyileşmeyle kaydederek eksi 3 milyar dolar seviyesinin hemen altına geriledi. Bu veriler bize TCMB’nin kurun yükselişine karşı herhangi bir müdahalede bulunmadığını gösterdi (önemli). Kuvvetle muhtemel birkaç güne kadar eksi rezerv konusunu da artık geride bırakacağız. Kur cephesinde hava normale dönse de hisse senedi cephesinde devam eden huzursuz havanın hâlen daha egemen olduğunu görüyoruz. Dün Reuters haberlerinde hisse senetlerine ve kripto paralara yönelik vergi konusunun gündemde olduğuna dair bir haber gördük. Sosyal medyada da bu yönde çok fazla haber kirliliği vardı. Lâkin Bloomberg haberinde (Bakan Şimşek kaynaklı) kazanç üzerinden herhangi bir vergi çalışmasının söz konusu olmadığını, çok sınırlı bir işlem vergisi üzerinde çalışıldığını öğrendik.
• Yurtdışı piyasalarda ise havanın iyimser olduğunu not edelim. Dün ABD’de açıklanan ADP özel sektör istihdamı piyasa beklentilerinin altında kaldı. Amerikan 10 yıllık tahvil getirisi %4,30 seviyesinin altına gerileyerek 2 ayın dibini test etti. Yarın açıklanacak resmî istihdam verileri faiz indirim beklentileri açısından kritik olacak. Kanada Merkez Bankası (BoC) politika faizini 25 baz puan düşüşle %4,75 seviyesine indirerek dört yıl sonra ilk kez faiz indirimine gitti. BoC, yaklaşık bir yıl boyunca politika faizini yirmi yılı aşkın bir sürenin en yüksek seviyesi olan %5’te tutmuştu.
• Gözler bu bağlamda bugün sonuçlanacak Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) olağan faiz toplantısına çevrildi. Avrupa Merkez Bankası politika yapıcıları, euroyu paylaşan 20 ülkedeki enflasyonun 2022 sonlarında %10’un üzerinden son aylarda %2 hedefinin biraz üzerine gerilediğini görmesine paralel, faiz indiriminde Kanada, İsveç ve İsviçre merkez bankalarına katılacağına kesin gözüyle bakılıyor. Reuters anketine katılan ekonomistlerin tamamı, 2019 sonrası, ECB’nin ilk kez mevduat faizini %4 seviyesinden %3,75’e düşürmesini bekliyor. Faiz indirimini enflasyona karşı tam anlamıyla ‘zafer ilanı’ olarak görmenin de pek doğru olmayacağını düşünüyoruz. Bundan sonrası için ECB’nin veri bağımlı duruşunu korumasını bekliyoruz. Kuvvetle muhteme yıl bitmeden bir faiz indirimine daha gidilmesine de ihtimal veriyoruz. EURUSD paritesinde ise 1,10 seviyesi üzerinde haftalık kapanış görmeden heyecanlı olmayacağız.
• Salı günü yaşanan küresel satış baskısından nasibini alan gümüş 29,35 dolar seviyesine kadar gerilemesi ardından yeniden 30,50 dolar seviyesine  toparlandı. Teknik olarak 30 dolar seviyesinin ne kadar önemli olduğunu bültenlerimizi takip eden okurlarımız pekâlâ biliyorlar. Bu bağlamda, haftalık kapanış seviyesinin gümüş için yön belirleyici olacağını düşünüyoruz. Bitcoin’in ise bir kez daha 71 bin dolar seviyelerini zorladığını görüyoruz. Son 10 haftalık zaman diliminde en yüksek 70,800 dolar seviyesinden haftalık kapanış yapan Bitcoin’in, bu haftayı 70,800 dolar seviyesi üzerinde tamamlamasını teknik mânâda yukarı yönlü isteğin devamı noktasında önemli bir istek olarak yorumlayacağız.
• ABD borsaları geceyi yükselişle tamamlarken, teknoloji hisselerinin işlem gördüğü Nasdaq endeksi %2 yükselişle pozitif olarak ayrıştı. Yapay zekânın ilgisinin her geçen gün ivme kazanması ile AI poster çocuğu Nvidia geceyi %5’in üzerinde yükselişle tamamlarken, ilk defa 3 trilyon dolar piyasa değerini  de aşmış oldu. Bu yıl neredeyse %150 oranında artış gösteren Nvidia hissesi piyasa değeri açısından Apple’ı geride bırakarak, en değerli ikinci halka açık şirket ünvanını aldı. Yeni gün başlangıcında pasifiğin diğer ucunda da havanın ılımlı olduğunu görüyoruz. Gösterge endeks Tokyo borsası teknoloji şirketlerinin önderliğinde %1 yükselirken, Tayvan borsası %2 yükselişle başı çekiyor.
• Bültenimizi kapatmadan önce Fenerbahçe, futbol antrenörü Jose Mario dos Santos Mourinho Felix ile 2024-2025 ve 2025-2026 sezonları için anlaşmaya vardığını duyurdu. Anlaşmaya göre her sezon için Mourinho’ya 10,5 milyon Euro ücret ödenecek. Öte yandan İş Bankası 5 yıl vadeli dolar cinsi sürdürülebilir tahvil ihracında 500 milyon dolar borçlanırken, getiri %7,75 oldu. İhraca 1,2 milyar doların üzerinde talep geldiğini görüyoruz. Mayıs ayı enflasyon verilerini açıklayan KKTC İstatistik Kurumuna göre enflasyon aylık bazda %3,50 artış kaydederken, yıllık enflasyon ise peş peşe 3 aydır %95 seviyesinde kalarak tepe seviyenin görüldüğüne işaret etti. Haziran ayı ile birlikte baz etkisinin de yardımı ile yıllık enflasyonun sert bir şekilde gerileyeceğini not edelim (2023 Haziran %3,92 ; 2023 Temmuz %9,49 ; 2023 Ağustos %9,09 ; 2020 Eylül %4,75).

*Dünyada seçim yılı

Meksika, Güney Afrika ve Hindistan’daki seçim sonuçları para birimlerini ve hisse senetlerini sarsarken, bu yıl, küresel ekonomik %60’ından fazlasını ve dünya nüfusunun yarısından fazlasını oluşturan ülkeler oy kullanacak. Gözler ise Temmuz ayında İngiltere ve Kasım ayında ABD başkanlık seçimlerini takip edecek.

*TCMB swap ve kamu dövizleri hâriç net döviz rezervleri iyileşmeye devam ediyor

Emre Değirmencioğlu