Lisanssız elektrik üretiminde 10 yılı dolduran santraller için işler değişti.

Artık bu santraller, bağlı oldukları tüketim noktalarının saatlik PTF (Piyasa Takas Fiyatı) ile tek zamanlı perakende satış tarifesi arasında karşılaştırma yapılarak, düşük olan fiyat üzerinden destekleniyor.

Düzenleme ne anlama geliyor:

• Ürettiğiniz enerjiyi tüketemiyorsanız, kWh başına 1,57 TL + KDV ödeyip, karşılığında sadece 25 kuruş destekleme alabileceğiniz saatler var. Bu da size destekten ziyade zarar ettirecektir.

• Santrallerin saatlik üretim kapasitelerinin dinamik olarak yönetilmesi artık kritik hale geldi.

• Bu süreçte manuel müdahale yetersiz kalabilir. Belki de toplayıcılar bu noktada sistemin can simidi olabilir.

Bugünlerde geçmişte kârlı yatırımlar yapmış pek çok santral sahibi, 10. yılın sonuna yaklaşırken ya devrediyor ya da mağduriyet yaşıyor.

JCR-ER kredi derecelendirme notu raporu alma zorunluluğu 17.04.2025 tarihli BDDK kararına göre 500 Milyon TL den 750 Milyon TL ye yükseltildi…

Kurumsallaşma sürecinde başarılı olmak ve sürdürülebilir bir yaşam patikasında ilerleyebilmek adına asgari hangi adımlar atılmalı kısaca değinilecek olur ise;

1- En başta şirketin misyon ve vizyonu doğru bir şekilde belirlenmeli ve bununla uyumlu bir stratejik yönetim anlayışı benimsenmeli.

2- SPK’nın belirlediği kurumsal yönetim ilkeleri içselleştirilmeli ve bu vesile ile şeffaflık ve hesap verebilirlik felsefesi çerçevesinde sistematik ve istikrarlı bir çalışma kültürü oluşturulmalı.

3- Sağlıklı bir yönetim kurulunun oluşumu için başta üye sayısı, hissedar olan yönetim kurulu üyelerinin taşıması gereken asgari nitelikler ve kurulda bağımsız yönetim kurulu üyesi olup olmayacağına ilişkin düzenlemeler hazırlanarak uygulanmalı.(Yapılan anketlerde Türkiye’de aile şirketlerinin yaklaşık %50’si yönetim kurulunda aileden olmayan üyelere yer veriyor)

4- Hissedarların ardıl fertlerinin bilgi, beceri ve tecrübeleri doğrultusunda şirket içerisinde kariyer planlamaları yapılmalı ve bu sayede hissedarların şirketin icrasına kafalarına göre müdahale etmelerinin önüne geçilmeli.

5- Hissedarların şirket faaliyetlerinin sevk ve idaresini profesyonel yöneticilere bırakması ve hissedarlar ile profesyonel yöneticiler arasında hiyerarşik düzenlemelerin nasıl sistematize edileceği net bir şekilde belirlenmeli.

6- İş süreçleri doğru bir şekilde kurgulanmalı, yazılı halde dökümante edilmeli ve bu sayede verimli ve etkin bir sistem alt yapısı hazırlanmalı.

7-İş süreçlerinin doğru bir şekilde oluşturulmasından sonra, yetki ve görev çatışmasına yer vermeyecek şekilde görev tanımlarının sağlıklı bir şekilde yapıldığı ve şirketin faaliyet gösterdiği ekonomik alanlara uygun bir organizasyon şeması kurgulanmalı. Bu sayede kişiye göre pozisyon yaratmak yerine işe göre personel istihdam edilme mantığı oluşturulmalı. (Yapılan anketlerde Türkiye’de çalışanların görev ve sorumluluklarını yazılı olarak belirleyen şirketlerin oranı %70 civarında)

8- Şirketin yetki ve sorumluluk matrisi oluşturulmalı bu konu kesinlikle tartışmaya mahal vermeyecek şekilde net olmalı.

9- Kurumsal hafızanın oluşturulması ve çalışan personele bağımlılığın azaltılması için uygun bir ERP sistemi kurulmalı ve şirketin ticari, operasyonel ve mali verileri bu sistemde tutulmalı ve işlenmeli.

10- Şirketin faaliyette bulunduğu sektör/iş kolu doğrultusunda ve evrensel yönetim performans ölçüm kriterleri de dikkate alınarak yönetim metrik seti oluşturulmalı, çalışanlar nezdinde performans ölçümü objektif kriterlere bağlanmalı.

11- Şirketin karşılaşacağı risklerin belirlenmesi ve etkilerini en aza indirebilecek bir risk yönetimi ile kontrol mekanizmasının oluşturulması için bir iç kontrol sistemi kurulmalı, sistemin sağlıklı olarak işlediğinin denetlenmesi amacıyla da yönetim kuruluna bağlı olacak şekilde bir iç denetim departmanı kurulmalı.

Özetle, sürdürülebilir, hesap verebilir, şeffaf bir yapıya kavuşmak ancak kurumsallaşma ile mümkün.

Onur ÇELİK-CFO/YMM