Son kırk sekiz saatin nasıl geçtiğini açıkçası biz bile anlayamadık. Türk mali piyasalarında var olan panik havası kademeli olarak azalsa da hâlâ korunduğunu gözlemliyoruz. İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nün Vatan Yerleşkesi’ne getirilen aralarında İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun da bulunduğu seksen yedi kişinin ifade işlemlerine başlanırken, dedikodu mekanizmasının da ivme kazandığını görüyoruz. İmamoğlu’na hapis cezası geleceği, İBB’ye kayyum atanacağı gibi başlıklar gün boyu tartışılırken, günün ikinci yarısına ise TCMB’nin damga vurduğunu söylememiz gerekiyor.
Dün sabah saatlerinde sahneye çıkan TCMB, döviz piyasasının sağlıklı çalışması, döviz kurlarında gözlenebilecek oynaklıkların engellenmesi ve döviz likiditesinin dengelenmesi amacıyla Türk Lirası uzlaşmalı vadeli döviz satım işlemlerine başlandığını açıkladı. Dün de bültenimizde belirttiğimiz üzere, kârsızlık sorunu yaşayan şirketlerin TL faiz getirisinden faydalanmak adına altmış milyar dolar ilave döviz pozisyonu açarak carry trade işlemlerine soyunması ardından bu cenahtan gelen açık pozisyon kapama kapsamında döviz talebini karşılamak amacıyla TCMB’nin bu yola baş vurduğunu düşünüyoruz. Bu bağlamda vadede TL uzlaşılı döviz satım ihalesinde dün 226 milyon dolar işlem yapıldı. TCMB bu yöntemle döviz rezervlerini de belli bir ölçüde korumaya çalıştığını söylememiz gerekiyor.
TCMB’nin kamu bankaları aracılığı ile yaklaşık on milyar dolar sattığı yönünde kulislerden gelen bilginin ertesi gününde, USDTRY kuru neredeyse 37,95 seviyelerinde gün boyu çakılı defans oynadı. Günün ikinci yarısında sahneye yeniden çıkan TCMB, olağan dışı ya da ara Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı yapıp gecelik borç verme faizini %44 seviyesinden %46’ya yükseltti. Politika faizi yani bir hafta vadeli repo ihale faizi %42,50 seviyesinde; koridorun alt kısmı ise %41,00 seviyesinde sabit tutuldu. Kararı anlamlı kılacak ikinci adım ise gecikmeden geldi. TCMB bir hafta vadeli repo ihalelerine bir süreliğine ara verilmesine karar verildi. Bu bağlamda TCMB fonlamayı %44 olan politika faizinden değil, koridorun üst kısmından yapacak. Bu da ağırlıklı ortalama fonlama faizinin %46 seviyesine gelmesi neden olacak. Türkçe meâli? Üstü örtülü de olsa faiz artırımına gidildi.
Hatırlarsanız, Türkiye pozitif havanın yurt dışında egemen olmasının yanı sıra, TCMB’nin de faiz indirim döngüsünde olmasının TL ve TL cinsi varlıklarda büyük bir potansiyel sağladığını geçen hafta bültenimizde kaleme almıştık. Yaşananlar karşısında TCMB dün saçını başını yolduğu ancak tıpkı bir ordunun askerî gücü misali TCMB’nin de envanterinin güçlü olduğunu kaleme alarak yaşananlara kayıtsız kalmayacağını da belirtmiştik. Mürekkep daha kurumadan dün gün içinde peşi sıra gelen hamleler, TCMB’nin ya da ekonomi yönetimin devrede olduğu algısını güçlendirmek suretiyle yatırımcı nezdinde yaşanan hak, hukuk gibi temel kavramlar üzerinden aşınmayı da bir nebze de olsun törpüleyeceğini düşünüyoruz.
Dün çok net bir şekilde dile getirdiğimiz üzere, neredeyse son iki yılda toplumun her kesimince gösterilen özveri ve enflasyonla mücadele kapsamında yaşananlar sonrasında TCMB’nin uyguladığı programa karşı kararlı duruşunu önemli bir adım olarak yorumluyoruz. Bugünden itibaren en azından önümüzdeki birkaç toplantı için faiz indirim senaryosunun rafa kalktığının altını çizmemiz gerekiyor. TCMB kararları sonrası USDTRY kuru 37,55 seviyesine ilk nazarda gerilese de, gün sonunda defans hattının geçtiği 37,90 seviyesine geri döndü. Hisse senetlerinde erime özellikle de bankacılık cephesinde dün de ön plana çıktı. Nasıl ki faiz indirim beklentisinin bankacılık sektörüne yarayacağını bekliyorsak, faiz artırımının da yaramayacağını itiraf etmemiz gerekiyor. Bu kapsamda, bankacılık endeksi yabancı çıkışlarının gölgesinde bir önceki gün %10 dün ise %8 geriledi! Yabancı indinde Türkiye’nin risklerini gösteren beş yıl vadeli CDS risk primi, yaşanan gelişmeler öncesinde 255 baz puan seviyelerinde işlem görmesi ardından bu sabah 300 baz puan seviyesini aştı! TCMB’nin faiz indirimlerine ara verdiği gibi üstü kapalı da olsa faiz artırımına soyunması ardından iki yıl vadeli gösterge tahvilin basit faizi son iki günde beş puan artarak %40 seviyesinin hemen üzerine yükseldi.
TL’de reel değerlenme senaryosunun da ortadan kalkması sonrası, artan riske paralel getirinin de artıyor olması, döviz piyasasına bir süre de olsa destek sağlayacağını düşünüyoruz. TCMB’nin döviz piyasasına kamu bankaları aracılığı ile sattığı milyarlarca dolara rağmen hâlen daha artı elli milyar dolar net yabancı para pozisyonu olduğunu unutmamak gerekiyor. Bu minvalde yatırımcılardan gelen döviz alalım mı sorunu anlayışla karşılamakla birlikte, TCMB’nin TL’de hızlı bir değer kaybına müsade etmeyeceğini ve kararlılıkla uyguladığı dezenflasyon programına sadık kalarak kurdaki yükseliş eğilimini frenleyeceğini düşünüyoruz. İllaki döviz isteyen yatırımcıları varsa da son dönemlerde popularitesi artan döviz cinsi yatırım fonlarının tercih edilebileceğini düşünüyoruz.
Bugün USDTRY kurunun kapanışına dikkat edeceğiz. Hafta sonu fonlama maliyeti de dikkate alınırsa, sabah erken saatlerde ilk işlemlerin 37,90 seviyelerinden eşleştiğini söyleyelim. Özellikle hafta sonu riski almak istemeyen yatırımcıların nasıl bir davranış içinde olacakları önem arz edecektir. TCMB’nin kararlı adımlarına rağmen tansiyonun bir müddet daha belli ölçüde devam ederek akabinde ise azalacağı ana senrayosu üzerinde duruyoruz. Her ne kadar yatırımcıların yaşanan gelişmelere tepki vererek ve panik içinde önlerini görmeyerek sat düğmesine basmaları anlayışla karşılasak da, ekonominin durumu ile yaşananların örtüşmediğini de itiraf etmemiz gerekiyor! TCMB’nin döviz kurunun yükselişini elinde var olan güçlü rezervler ve diğer enstrümanlarla frenleyeceğini, hisse senedi ve tahvil cephesinde ise değer kaybının ivme kaybetmekle birlikte bir müddet daha devam etmesine imkân tanıyoruz.
Unutmadan, her hafta perşembe günü açıklanan TCMB verilerine göre, dün itibariyle TCMB’nin YP pozisyonunda yaklaşık 444 milyon dolar artış olduğunu gördük. Bu da yapılan döviz satış işlemlerinin valörlü olduğu anlamına geliyor. Gerçek tabloyu bugün açıklancak veriler ile tahlil edeceğiz. Oxford Üniversitesi Refah Araştırma Merkezi’nin her yıl yayınladığı Dünya Mutluluk Raporu 2025’te İskandinav ülkeleri yine zirvede yer alırken, 140 ülkenin yer aldığı listede Türkiye 94’üncü sırada yer aldı.
Dönelim biraz da yurt dışına. İngiltere Merkez Bankası (BoE), ekonomik belirsizlikler nedeniyle faiz oranını %4,5 seviyesinde sabit tutarken, yakın vadede hızlı faiz indirimleri beklememeleri konusunda yatırımcıları uyardı. BoE Başkanı Bailey, küresel ticaret gerilimleri ve iç ekonomide artan enflasyon riskleri nedeniyle temkinli hareket edilmesi gerektiğini vurguladı. BoE’nin dikkatli iletişimine rağmen temkinli duruşu yatırımcıları bir nebze de olsun tedirgin etti. Hadfta ortası 1,30 seviyesinin üzerinde işlem gören ve beş ayın zirvesini test eden GBPUSD paritesi, bu sabah gün 1,2930 seviyelerine geri çekildi. Avrupa borsalarının da günü kırmızıda kapattığı günde, EURUSD paritesi, dün de dile getirdiğimiz üzere yorgunluk emareleri göstererek 1,0825 seviyelerine geri çekildi. Trump’ın tetiklediği tarife savaşlarının artırdığı belirsizliklerin yanı sıra fiat para sistemine baş kaldıran altının ons fiyatı 3,040 dolar seviyesinde ve tüm zamanların zirvesinde yer almaya devam ederken, petrol fiyatları ise haftayı %2 yükselişle kapatmaya hazırlanıyor.
ABD borsaları her ne kadar kayıplarını gün içinde büyük ölçüde telafi etse de, günü kırmızıda tamamlamaktan kaçamadı. Nasdaq Bileşik ardarda beşinci haftayı da kırmızda kapatmaya aday görünürken, yeni gün başlangıcında, pasifiğin diğer ucunda, karmaşık bir seyrin hâkim olduğunu görüyoruz. Asya borsaları haftayı düşüşle kapatırken, yatırımcılar artan jeopolitik gerginlikler ve ABD’nin yeni gümrük tarifelerinin küresel ekonomi üzerindeki etkisine dair endişelerle temkinli davrandı. ABD, Japonya ve İngiltere merkez bankaları faizleri sabit tuttuğu haftada, küresel ekonomik belirsizliklere paralel altının güçlü seyri yukarıda da dediğindiğin üzere dikkat çekti. Trump yönetiminin 2 Nisan’da uygulamaya koyacağı misilleme tarifeleri piyasaların odağına yerleşirken, dolar endeksi (DXY), FED’in temkinli duruşuyla destek bularak son iki haftada kaydettiği sert düşüş ardından haftayı hafif de olsa yükselişle tamamlama isteği gösteriyor.
ABD Başkanı Trump, Ukrayna ile kısa süre içinde doğal kaynaklar ve mineraller konusunda bir anlaşma imzalanacağını, ayrıca Ukrayna’da barış sağlama çabalarının “oldukça iyi” ilerlediğini açıkladı. Öte yandan Japonya’da Şubat ayında yıllık çekirdek enflasyon %3,0 ile beklentilerin üzerinde artarken, akaryakıt ve taze gıda etkisinden arındırılmış enflasyon ise %2,6’ya yükselerek son bir yılın en hızlı artışını gösterdi. Bu gelişmeler, Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) önümüzdeki dönemde faiz artırımlarına devam edebileceği beklentilerini güçlendirdi. Bugünün makro veri akışı zayıf görünüyor. Pazartesi kaldığımız yerden devam etmek dileğiyle herkese güzel bir hafta sonu dileriz.
Emre Değirmencioğlu
