ŞİRKETLER

AYM: KHK ile kapatılan kurumların mal varlıklarının Hazine’ye devri Anayasa’ya uygun

Yayınlanma:

2 yıl önce

01/04/2023

Yazan:

Anayasa Mahkemesi (AYM), olağanüstü hal (OHAL) döneminde kanun hükmünde kararnameyle (KHK) kapatılan kurumların mal varlıklarının Hazine’ye devrini düzenleyen kanun maddesinin Anayasa’ya uygun olduğuna hükmetti. AYM Başkanı Zühtü Arslan, karara muhalif kaldı ve “Hazine veya Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün devredilen mal varlıklarının herhangi bir suçla bağlantılı olmadığı yönündeki iddiaları inceletme yönünden… öngörülen idari ve yargısal yolu, yeterli güvenceleri sağladığını söylemek zordur” dedi.

Artı Gerçek’in aktardığına göre kanunun ‘Kamu Personeline İlişkin Tedbirler’ başlığı altında, “terör örgütlerine, devletin güvenliğine karşı yapı, oluşum ve gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olan kamu personelinin, kamu görevinden hiçbir işleme gerek kalmaksızın çıkarılması” düzenleniyordu. AYM, kanundaki “üyeliği, mensubiyeti veya…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğuna hükmetti ve düzenlemedeki bu hükmü oybirliğiyle iptal etti.

PASAPORTLARA EL KONULMASI ANAYASA’YA AYKIRI

Kanundaki ilgili hükme göre görevine son verilenlerin görev yaptıkları teşkilata yeniden dönememesini, özel güvenlik şirketlerinde yönetici olamamalarını, kamu görevindeyken kullandıkları hükümleri kullanamamasını ve kamu hizmetlerinde istihdam edilememesini düzenleyen hükümleri ise AYM, oybirliği Anayasa’ya ile uygun buldu. Bu kişilerin pasaportlarına el konulmasını düzenleyen cümlelerin ise Anayasa’ya aykırı olduğu değerlendirilerek iptaline karar verildi.

AYM, Türk Silahlı Kuvvetleri’nden emekliye sevk edilen, kendi isteğiyle emekli olan, istifa eden veya başka bir sebeple ayrılanlardan emeklilik hakları ve rütbelerinin alınmasını düzenleyen maddedeki “üyeliği, mensubiyeti veya” ifadesini de Anayasa’ya aykırı buldu. Bu kişilerin pasaportlarının iptalini düzenleyen cümledeki “ilgili pasaport birimlerince pasaportları” ifadesinin Anayasa’ya aykırı olduğuna hükmedildi.

AYM, kanunda, KHK ile kapatılan kurum ve kuruluşların mal varlığının Hazine’ye bedelsiz verilmesini düzenleyen maddedeki “her türlü kısıtlama ve taşınmaz yükünden ari olarak” ifadesinin ve “Bunların her türlü borçlarından dolayı hiçbir şekilde Hazine’den bir hak ve talepte bulunulamaz” cümlesinin Anayasa’ya aykırı olduğuna oybirliği ile karar verdi.

ZÜHTÜ ARSLAN MUHALİF KALDI

Söz konusu fıkradaki, “Devre ilişkin işlemler, ilgili tüm kurumlardan gerekli yardımı almak suretiyle Maliye Bakanlığı tarafından yerine getirilir” cümlesinin Anayasa’ya uygun olduğuna oybirliği ile karar verilirken bu karara AYM Başkanı Zühtü Arslan, Başkanvekili Hasan Tahsin Gökcan ve üyeler Engin Yıldırım, Emin Kuz, Yusuf Şevki Hakyemez muhalif kaldı.

‘ÖLÇÜ AŞILDI’

AYM Başkanı Zühtü Arslan, muhalefet şerhinde, iptal edilmeyen “Devre ilişkin işlemler, ilgili tüm kurumlardan gerekli yardımı almak suretiyle Maliye Bakanlığı tarafından yerine getirilir” cümlesinin mülkiyet hakkına müdahaleye yönelik ölçüyü aştığını ifade etti. Arslan, “Bunun yanında, Hazine veya Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün devredilen mal varlıklarının herhangi bir suçla bağlantılı olmadığı yönündeki iddiaları inceletme yönünden… öngörülen idari ve yargısal yolu, yeterli güvenceleri sağladığını söylemek zordur” dedi.

Görüntülenme: 7580

İlgili Etiketler:

EMEKLİ PROMOSYONUNDA QNB FİNANSBANK ÇITAYI YÜKSELTTİ

Sahibinden.com hacklendi

Okumaya devam et

Ali Coşkun

30 HAZİRAN: AY SONU UYARILARI

Yayınlanma:

15 saat önce

30/06/2025

Yazan:

Ali Coşkun

Bugün ay sonu olup firmaların finansal sorumluluklarını eksiksiz yerine getirmesi gereken çok önemli bir gündür. Ayrıca yılın ikinci bilanço dönemidir.

Aşağıdaki hususlara azami dikkat edilmesi, firmanızın kredi notu ve bankalarla olan itibarınızın korunması açısından büyük önem taşımaktadır.

Bugüne özel firmaların yapması gerekenler;

1. Banka Borçlarının Kontrolü ve Ödemesi

Çalıştığınız tüm bankalarla sabah erkenden irtibata geçerek; kredi taksitleri, komisyonlar, BCH, KMH, Ek hesap, devre faizleri gibi ödenmesi gereken bir borç olup olmadığını mutlaka yazılı (e-posta) veya sözlü olarak teyit ediniz.

Varsa bu borçlar gün içinde acilen ödenmelidir.

Para transferi gerçekleştirilmiş olsa dahi saat 17.00’den önce banka hesapları kontrol edilmeli, sistemin bu borçları otomatik tahsil edip etmediği bizzat teyit edilmelidir. Sistemsel gecikmeler yaşanabilmektedir.

2. DBS Komisyonları (Doğrudan Borçlandırma Sistemi)

Bazı bankalarda DBS komisyonları manuel olarak tahsil edilmektedir.

Bu nedenle yalnızca para transferi yapmak yeterli olmayabilir.

İlgili komisyonların tahsil edilip edilmediği saat 17.00’den önce mutlaka kontrol edilmelidir.

3. Takas Çek Ödemeleri

Bugün bankalarda yoğunluk yaşanabileceğinden, takas çek ödemeleri son dakikaya bırakılmamalıdır.

Sistemsel problemler ya da personel hataları nedeniyle çek takası gecikebilir.

Takas saatinin 1 dakika geçilmesi bile çeklerin karşılıksız yazılmasına neden olabilir.

4. KMH (Kredili Mevduat Hesabı) Eksi Bakiyeler

KMH hesapları eksi bakiyede ise mutlaka artıya geçirilmelidir.

Bazı bankalarda bu hesapların sadece dışardan EFT ile kapatılması gerekmektedir.

Hesaptaki mevcut bakiye ile kapatılan durumlarda bile Merkez Bankası’na gecikme bildirimi yapılabilmektedir.

Her ay gecikmeli tahakkuk ödemeleri, firmanın Kredi Notunu olumsuz etkiler.

3.500 TL’lik bir tahakkuk kaydı dahi bazı firmaların kredi kullanamamasına neden olmuştur.

Bazen bu tür ödenmeyen borçların nedenini firmalara sorduğumuzda “ banka bize bilgi vermedi “ şeklinde bildirimler alıyoruz.

Bankaların bu tür borçlar ile ilgili olarak firmalara bildirim zorunluluğu bulunmamaktadır.

Ancak bu tür borçları mesela takasta çeki olduğunu firmalara yazılı veya sözlü olarak bildiren banka şubeleri de bulunmaktadır.

5. Merkez Bankası Memzuç Kayıtları

Bugün yapılmayan her ödeme, 30.06.2025 tarihli gecikmiş tahakkuk, temerrüt veya ödenmemiş kredi taksidi olarak Merkez Bankası kayıtlarına geçebilir.

Bu durum firmanızın finansal itibarını ve rating notunu ciddi şekilde düşürebilir.

Sonuç olarak; Ay sonu işlemleri ihmal edilmemeli, tüm banka hareketleri mesai bitiminden önce birebir takip edilmelidir.

Küçük görünen meblağlar uzun vadede büyük sorunlara yol açabilir.

Finansal disiplini sürdüren firmalar, güçlü banka ilişkileri ve yüksek rating ile her zaman bir adım öndedir.

Ay sonunda yapılan bir ihmal güvenilirliği sarsabilir.

Firmaların bugünü sorunsuz bir şekilde geçirmelerini diliyorum.

Görüntülenme: 8055

Okumaya devam et

EKONOMİ

Yaşayan Ölüler Aramızda: Finansal Zombi Krizi

Yayınlanma:

3 gün önce

28/06/2025

Yazan:

Gülbeyaz Gergün

Ekonomide görünmez ama hissedilen bir tehlike var: Zombi şirketler. Gelirleri borçlarının faizini bile karşılamayan, piyasada sadece dış desteklerle ayakta kalan bu firmalar, yalnızca kendi varlıklarını değil, tüm ekonomik yapının sağlığını tehdit ediyor.

Zombi Şirket Nedir?

Zombi şirketler, faaliyetlerinden elde ettikleri kazançla borçlarının faizini dahi ödeyemeyen, ancak çeşitli yollarla piyasada tutulan işletmelerdir. Bu yollar arasında:

Sürekli borç çevrimi
Siyasi baskılarla alınan krediler
İflas erteleme ya da konkordato kullanımı
Kamu bankaları veya fonları yoluyla yapılan kurtarmalar

bulunur. Bu firmalar aslında çoktan iflas etmişlerdir; ancak piyasa gerçekleri bunu henüz kayda geçmemiştir.

Ekonomiye Verdikleri Zararlar

1. Kaynakların İsrafı

Finansal sistemde sınırlı olan kaynaklar (kredi, iş gücü, teşvik vb.) verimli firmalara değil, aslında çoktan ölmüş bu “zombilere” aktarılır. Bu durum, ekonomik büyümenin kalitesini bozar.

2. Rekabetin Bozulması

Zombi firmalar, zarar etmelerine rağmen piyasada kalabildikleri için fiyatları baskılar, daha sağlıklı ve verimli firmaların piyasadan çıkmasına neden olur. Bu da yenilikçiliği ve teknolojik gelişmeyi engeller.

3. Banka Bilançolarında Risk

Bankalar zombi firmalara kredi verdikçe tahsil edilemeyen alacaklar artar. Sorunlu krediler (NPL) yükselir ve banka sistemine duyulan güven zedelenir.

4. Yatırımcı Güvensizliği

Piyasada “kimin sağlıklı kimin batık” olduğu belli olmaz. Şeffaflık kaybolur. Bu da doğrudan yatırımların ve risk iştahının düşmesine yol açar.

5. Verimlilik Kaybı

Zombi firmalar büyüme rakamlarını yapay olarak şişirebilir ama toplam faktör verimliliği düşer. Ekonomi görünürde büyürken, içeride çürümeye başlar.

Türkiye Örneği: Sessiz Kriz

Türkiye’de özellikle son yıllarda düşük faiz politikaları ve kredi genişlemesi, zombi firmaların sayısını artırdı.

KGF destekli krediler,
İflas erteleme/kurtarma kültürü,
Siyasi olarak ayakta tutulan kamu projeleri,

bu yapıyı besledi. Bu durum, verimli firmaları cezalandırırken, “ölü şirketlerin” yaşamaya devam ettiği bir ekonomik iklim yarattı.

Ekonomik Risk: Zincirleme Çöküş

Faizler yükseldiğinde veya destekler çekildiğinde bu zombi firmalar zincirleme şekilde batmaya başlar. Bu da domino etkisiyle:

Bankacılık krizine,
İşsizlik artışına,
Güvensizlik ortamına,

neden olabilir. Türkiye’nin son yıllarda yaşadığı konkordato patlaması bu riski açıkça göstermektedir.

Yaşayan Ölülerden Kurtulmak

Ekonominin sağlıklı işleyebilmesi için kaynakların doğru yönlendirilmesi şarttır. Zombi şirketlerin desteklenmesi değil, piyasa içi doğal seleksiyonun işlemesi, güçlü firmaların güçlenmesi gerekir.

Zombi ortamı kısa vadede siyasi rahatlama getirse de uzun vadede büyümenin yapısını çürütür.

Erol TAŞDELEN-Ekonomist www.bankavitrini.com

Görüntülenme: 8127

Okumaya devam et

Erol Taşdelen

Kara Para Aklamanın En Hızlı Yolu: Western Union Vakası

Yayınlanma:

3 gün önce

28/06/2025

Yazan:

BankaVitrini

Küresel para transfer devlerinden biri olan Western Union (WU), 2017 yılında ABD Adalet Bakanlığı tarafından açılan davada, kara para aklama ve dolandırıcılık faaliyetlerine göz yumduğu gerekçesiyle 586 milyon dolar ceza ödemeyi kabul etti. Bu olay, uluslararası finansal sistemin nasıl suç örgütleri tarafından istismar edilebildiğini ve denetim eksikliklerinin nasıl dev şirketleri dahi zor durumda bırakabileceğini çarpıcı bir şekilde gözler önüne serdi.

Western Union Nasıl Aracılık Etti?

1. Zayıf Müşteri Tanıma (KYC) Süreçleri

WU’nun bazı ülkelerde uyguladığı gevşek müşteri tanıma protokolleri, dolandırıcıların ve suç örgütlerinin sistemden rahatça faydalanmasına olanak tanıdı.

2. Şüpheli İşlemlerin Raporlanmaması

ABD yasalarına göre finansal kuruluşların belirli eşiği geçen ve olağandışı görülen işlemleri SAR (Şüpheli Faaliyet Raporu) ile bildirmesi gerekirken, WU bu işlemlerin çoğunu ya fark etmedi ya da raporlamadı.

3. Çalışanların Bilinçli İhmali

Bazı Western Union acente çalışanlarının, yasa dışı faaliyetlere göz yumduğu hatta bazı durumlarda bizzat dahil olduğu da tespit edildi.

2017 Yılında ABD’de Açılan Dava ve Cezalar

ABD Adalet Bakanlığı, Federal Ticaret Komisyonu (FTC), Hazine Bakanlığı’na bağlı FinCEN ve New York Finansal Hizmetler Departmanı, WU’ya yönelik çok boyutlu bir soruşturma başlattı. Şirketin itirafları sonrası:

586 milyon dolar ceza ödemeyi kabul etti.
Para, dolandırıcılığa uğramış mağdurlara iade için kullanıldı.
Suçlamalar arasında, kara para aklamayı önlemeye yönelik önlemlerde yetersizlik, dolandırıcılığa yardım ve yataklık, ve müşteri güvenliğini ihmal yer aldı.

Özet Tablo

Kurum / Anlaşma	Tarih	Ceza/Tutar	Sebep Özeti
ABD DOJ & FTC	Haz 2017	586 milyon $	AML+Wire dolandırıcılığı
FinCEN (ABD Hazine)	Haz 2017	184 milyon $	SAR raporlamasında eksiklik
NY DFS	Haz 2018	60 milyon $	AML zayıflıkları, şüpheli işlem ihlali
İrlanda Merkez Bankası	May 2015	€1,75 milyon	Düşük AML sistemi

Uluslararası Yansımalar ve Türkiye ile Bağlantılar

WU’nun dünya genelinde yoğun olarak kullanıldığı ülkelerde (özellikle gelişmekte olan pazarlarda) yapılan şüpheli işlemler, terörün finansmanı, yasadışı bahis gelirlerinin aklanması ve vergi kaçakçılığı gibi suçlarla ilişkilendirildi.

Türkiye’de de MASAK benzeri kurumlar, WU üzerinden gelen bazı transferlerde inceleme başlattı. Ancak WU, bu süreçten sonra Türkiye’de uyguladığı AML (Anti-Money Laundering) protokollerini gözden geçirdi ve sıkılaştırdı.

Ne Değişti?

Western Union, bu olay sonrasında:

AML uyum departmanlarını güçlendirdi.
Yüksek riskli ülkelerde işlemleri sınırlandırdı.
Kimlik kontrol süreçlerini dijital olarak güçlendirdi.
Şüpheli işlemlerin algoritmik tespiti için yeni sistemler kurdu.

Western Union’un aldığı bu ceza, uluslararası para transferi yapan tüm finansal aktörler için bir uyarı niteliği taşıyor. Yalnızca parayı değil, sistemi taşıyanlar da sorumluluk taşıyor.
“Finansal teknolojinin gücü, ihmal edildiğinde suça hizmet edebilir.”
WU vakası, bu gerçeğin en güçlü örneklerinden biridir.

Görüntülenme: 8162

Okumaya devam et