• Küresel mali piyasalar dün günü göreceli olarak sakin bir seyirle tamamladı. Bir önceki gece, Facebook, Whatsapp ve Instagram’ın 6 saati bulan bakım arızası nedeniyle çökmesi ardından sert bir şekilde satış baskısına maruz kalan teknoloji hisselerinin işlem gördüğü ABD borsası Nasdaq, dün gece adeta yara sardı.
•  ABD borsalarının, Facebook çöküşünün yaralarına sarmasına rağmen, bir türlü hızını kesemeyen enerji fiyatları ise küresel gündemin bir numara endişe kaynağı olmaya devam ediyor. Dün, Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı 83 dolar seviyesini aşarak son 3 yılın yeni zirvesine yükseldi. Teknik manada, uzun bir süredir dile getirdiğimiz 86 dolar hedefimizin artık kıyısındayız.  
• Sene başı raporumuzda belirttiğimiz ve büyük bir ümitle (yatırımcı kimliğimiz ile) girmiş olduğumuz gümüş pozisyonumuzdan 28 dolar seviyesinden Haziran ayında çıkmış, akabinde enerji piyasasına yönelik olumlu beklentimiz ile enerji sektörüne girmiştik. Uzun pozisyonlarımızın halen daha devam ettiğini not edelim.   
• Hazır gümüşten söz etmişken, tedarik zincirinde yaşanan aksamalar ve küresel bir sorun haline gelen enflasyonun gölgesinde, altın fiyatları, dolara yönelik talebin güçlü bir şekilde arması ve güvenli liman ABD Hazine tahvil getirilerindeki artışa paralel düştü.  
• Finansal okuryazarlık adına, enflasyon riskinden korunma aracı olarak görülen altının önemli bir yatırım aracı olduğunun altını çizmek gerekiyor. Lakin, yakın bir gelecekte azalma eğiliminde olacak merkez bankası teşvikleri (tapering) ve artış eğiliminde olan piyasa faizleri (10 yıllık ABD devlet tahvilleri), faiz ödemeyen altını elde tutmanın daha yüksek bir fırsat maliyeti teşkil ettiğini unutmamak gerekiyor. 
• Gösterge ABD 10 yıllık tahvil faizinin bu sabah yeniden %1,57 seviyesine yükselmesi ile, dolar, diğer para birimlerini elde tutma maliyetini azaltarak yılın en yüksek seviyelerine yakın işlem görmeye devam ediyor. Bu bakış açısıyla, 1,750 dolar/ons seviyesinin altın cephesinde tutmaması durumunda, aşağı yönlü isteğin ağır basacağını düşünüyoruz. 
• Her ayın ilk Cuması olduğu üzere, ABD Çalışma Bakanlığı tarafından açıklanacak resmi verilere göre, bordrolu çalışan sayısını (tarım dışı istihdam) Eylül ayında 488bin kişi artış kaydetmesi bekleniyor. Şirazesinden çıkan enflasyonun istihdam kanadından da destek bulması durumunda, FED’in piyasalara aylık olarak vermiş olduğu 120 milyar dolar büyüklüğünde parasal teşviği azaltma zaman çizelgesi artık takvimlendirmesi bekleniyor. 
• Para musluğunun kapanma hızı ise, ‘morfin’ bağımlısı olan piyasaları acılarının ne kadar artacağına ışık tutacaktır. FED’in likiditeyi yavaş yavaş kısması ve piyasaları huzursuz etmemesi durumunda, iyimserlik dozunun kademeli azalması lakin korunmaya devam etmesi de şaşırtıcı olmayacaktır. Ne de olsa, masanın altın kuralı değişmemektedir: İlk önce korku salınır… Bu bağlamda, Cuma günü açıklanacak (KKTC saati ile 15:30) istihdam raporu, piyasalar açısından haftanın en önemli gündem maddesini oluşturuyor. 
• Pandemide en kötünün geride kaldığı inanışı ve artık kademeli olarak normalleşmeye başlayan ekonomik aktivitenin beraberinde getirdiği enerji ihtiyacı, mevsim koşullarının ötesinde devam eden eden ısınma/soğuma ihtiyacının da tetiklediği enerji talebi ile Brent petrol, yukarıda da değindiğimiz üzere kuzeye ilerlerken, doğal gaz fiyatları ise 12 yılın zirvesine yükseldi. ABD vadeli kontratlarda 6 doların üzerine çıkan doğalgaz fiyatlarında yukarı yönlü seyrin korunmasını bekliyoruz. Kışın zor geçeceği aşikar. Daralan hanehalkı gelirine rağmen, tüm dünyada zamların yolda olduğunu düşünüyoruz. 
• Türk mali piyasalarında ise dün göreceli sakin bir gün yaşandı. TCMB’nin zamansız faiz indirimine gerekçe gösterdiği gıda dışında çekirdek göstergelerin bile Eylül ayında artış kaydetmesi, hatta bu ay sigaraya yapılan zam ve beraberinde artan enerji fiyatlarının kuşkusuz hanehalkı faturasına yansıyacağını düşünüyoruz. Bu da ister istemez hem enflasyon hem de cari açığın baskı altında kalmasına neden olacaktır. Yine de, büyümenin canlı tutulmak istenmesi ile 21 Ekim tarihinde sonuçlanacak olağan PPK toplantısında faiz indirimlerinin devam edeceğini düşünmeye devam ediyoruz. Bu bağlamda 8,85-8,88 seviyelerinde seyreden USDTRY kurunda riskleri yukarı yönlü görmeye devam ettiğimizin altını çizmek gerekiyor.  
• Asya piyasaların yeni günü pek de iyimser karşılamadığını görüyoruz. Çin’de Evergrande’nin yanına aynı sektörde faaliyet gösteren Fantasia’nın da eklendiğini dün belirtmiştik. Fitch, Fantasia’nın kredi notunu sınırlı temerrüt seviyesine indirdi. Sabah Çin borsası hariç Asya’da hakim renk kırmızı. Gösterge endeks Japonya borsası %1,7 aşağıda işlem görüyor. Dün gece yara saran ABD borsaları, bu sabah (vadeli işlemler) %0,5’e varan ölçüde kayıplarla işlem görüyor. 
• Yukarıda da değindiğimiz üzere, ABD’de bu haftanın en önemli verisi Cuma günü açıklanacak istihdam raporu olacak. Öncesinde ise, bugün ADP özel sektör istihdamı takip edilebilir.  
• Enerji fiyatlarının şaha kalktığı, tüm dünyada yaşanan tedarik krizine paralel artan stagflasyon riskini de göz ardı etmeden, temkinli ve tedbirli duruşun elden bırakılmaması gerektiğini düşünüyoruz.

>Enerji fiyatları uçuyor!

Enerji fiyatlarındaki artış tüm hızıyla sürerken, Kuzey denizi petrolü Brentin varil fiyatı 83 dolar ile 3 yılın; Batı Teksas tipi WTI petrolün varil fiyat ise 79 dolar ile 7 yılın zirvesinde. ABD’de işlem gören doğal gaz kontratları ise 6 doları aşarak son 12 yılın zirvesinde! 

Emre Değirmencioğlu