Bir firmaya kredi vermeden önce mali tablolar detaylı analiz edilir.
Peki firma sahibinin iş ahlakını nasıl analiz edebiliriz?
Mali tablolar, bir firmanın geçmiş performansını ve borç ödeme gücünü gösterirken, bu verilerin arkasında insan faktörü-firma sahibi veya yöneticisi- bulunur.
Bu nedenle bir firmaya kredi vermeden önce firma sahibinin iş ahlakı da dikkatlice değerlendirilmelidir.
Nelere dikkat edilmelidir;
1. Geçmiş İş İlişkileri ve Referanslar
Firma sahibinin daha önceki iş ortakları, tedarikçileri, müşterileri ve hatta rakipleriyle olan ilişkileri, iş ahlakı hakkında değerli bilgiler sunar. Bu kişilerle yapılan görüşmelerde, sözünde durup durmadığı, ödemelerini zamanında yapıp yapmadığı, kriz anlarında sergilediği tutum gibi unsurlar değerlendirilir. Özellikle uzun süreli iş ortaklıkları, karşılıklı güvenin göstergesidir ve iyi bir iş ahlakının varlığına işaret eder.
2. Moralitesi
Firma sahibinin geçmişteki çek/senet ve icra kayıtları incelenerek mali yükümlülüklerini ne kadar ciddiyetle ele aldığı analiz edilir. Her ticari başarısızlık etik dışı davranış anlamına gelmez ancak borçlardan kaçma girişimleri, yasal boşluklardan faydalanarak sorumluluklarını yerine getirmeme gibi davranışlar ciddi iş ahlakı sorunlarının habercisidir.
3. Sözlü ve Yazılı Taahhütlere Bağlılık
Firma sahibinin verdiği sözlere ne ölçüde sadık kaldığı, iş ahlakının en temel göstergesidir. Bir sözleşmenin maddelerine uymanın yanı sıra sözlü mutabakatlara ne kadar bağlı kaldığı da önemlidir. Bu durum, güvenilirlik ve saygınlık açısından önemlidir.
4. Çalışanlara Karşı Tutum
İş ahlakı, sadece dış ilişkilere değil iç yapıya da yansır. Çalışanlarına karşı sergilediği tutum, etik değerlere ne kadar bağlı olduğunu ortaya koyar. Çalışanların maaşlarının zamanında ödenmesi, güvenli ve adil bir çalışma ortamı sağlanması, ayrımcılık yapmadan davranılması, iş ahlakını doğrudan yansıtır.
5. Vergi ve Yasal Yükümlülüklere Uyum
Yasalara uyum, iş ahlakının vazgeçilmez bir parçasıdır. Firma sahibinin vergi yükümlülüklerini düzenli olarak yerine getirip getirmediği, SGK primlerini ödeyip ödemediği incelenmelidir. Devlete ve topluma karşı sorumluluklarını ciddiye alan bir iş insanı, etik değerlere sahip olduğunu gösterir.
6. Kriz Zamanlarındaki Davranışlar
Krizler, bir kişinin karakterini ve iş ahlakını en açık şekilde ortaya koyan dönemlerdir. Firma sahibi zor zamanlarda çalışanlarını, iş ortaklarını ve bankaları bilgilendirerek şeffaf bir iletişim kuruyor mu? Çözüm odaklı mı davranıyor yoksa sorumluluklardan kaçıyor mu? Bu tür davranışlar, gelecekte yaşanabilecek olası sorunlara karşı ipucu verir.
Bir firmanın kredi değerliliği yalnızca bilançosundaki rakamlarla ölçülemez. Bu rakamları oluşturan kararları veren firma sahibinin değerleri, sorumluluk anlayışı, dürüstlüğü ve etik yaklaşımı da en az mali veriler kadar önemlidir.
Bir iş insanının sermayesi, bilançoda değil vicdanında yazan rakamdır.
Büyük işler cesaretle kurulur ama ancak ahlakla ayakta kalır..
Ali ÇOŞKUN-Finans Danışmanı
0 530 787 84 39
bankeralicos@gmail.com