BANKA HABERLERİ

Krediyle ev için hanehalkı geliri ne kadar olmalı

Yayınlanma:

5 ay önce

18/02/2025

Yazan:

BankaVitrini

Türkiye’de ev sahipliği oranı adım adım geriliyor, kiracı sayısı artıyor.

Çünkü konuta erişim giderek zorlaşıyor. Peki, banka kredisiyle ev sahibi olmak için ne kadar hanehalkı gelirine ihtiyaç duyuluyor? TSKB Gayrimenkul Değerleme Hürriyet’e özel yaptığı araştırmayla il il, ilçe ilçe rakamları ortaya koydu. Detaylara bakmadan önce araştırmanın nasıl gerçekleştiğine değinelim.

EN DÜŞÜK FAİZ VE EN DÜŞÜK FİYAT

Mevcut piyasa koşullarındaki en düşük oran olan aylık yüzde 2.79 faizle, 120 vadeli kredi çekildiği düşünüldü. Konut değerinin 5 milyon TL’ye kadar olması durumunda yüzde 80, konut değerinin 5 milyon TL ile 10 milyon TL arasında olması durumunda ise yüzde 70 oranında kredi kullanıldığı dikkate alındı.

Konut fiyatları için ilan sitelerindeki, yeni binalarda normal katta konumlu, en az 90 metrekare brüt alanlı, 2+1 konutların en düşük satış fiyatları esas alındı. Bankalar tarafından ‘hanehalkı gelirinin yüzde 40’ının aylık taksit miktarına denk gelmesinin’ uygun görülmesi dikkate alınarak satış fiyatları incelendi ve ‘bölgesel olarak en düşük hanehalkı gelir beklentisinin ne olması gerektiği’ hesaplandı.

ÜÇ İLDE SONUÇLAR

İstanbul’da en düşük konut fiyatları Esenyurt’ta görülüyor. Buradaki en ucuz yeni yapım 2+1 eve sahip olmak için en düşük hane geliri 127 bin TL olmalı. Bu rakama nasıl ulaşıldığını da şöyle anlatalım: İlandaki en ucuz ev 2 milyon 200 bin TL. Bu evin bedelinin yüzde 80’i için 2.79 faiz ve 120 ay vade ile kredi çekildiğinde aylık ödeme yaklaşık 51 bin TL’ye geliyor. Bir ailenin aylık ödemesinin toplam gelirinin yüzde 40’ını aşmaması gerektiği dikkate alındığında 127 bin TL rakamına ulaşılıyor.

İstanbul’da en ulaşılabilir ilçeler sıralamasında Esenyurt’u Beylikdüzü, Başakşehir ve Arnavutköy takip ediyor. Fiyatların en yüksek olduğu ilçe olan Beşiktaş’ta ise ilandaki en ucuz 2+1 evi almak için hane gelirinin en az 482 bin TL olması gerekiyor.

Krediyle ev için hanehalkı geliri ne kadar olmalı

Ankara’da ise kent merkezinde konut fiyatlarının benzer düzeyde olduğu, kısmen uzak konumda olan Sincan ilçesinde konut fiyatlarının bir miktar daha düşük olduğu görülüyor. Ankara’da merkez ilçelerde yeni bir konut almak için hanehalkı aylık en düşük gelir beklentisi 136 bin TL civarında. Çankaya’da ise 188 bin TL’ye ulaşıyor. Sincan’da ise en düşük konut satış bedelleri dahi dikkate alındığında aylık hanehalkı gelirinin 122 bin TL’nin altına düşmemesi gerekiyor.

İzmir’de en uygun seçenekler Buca’da. Buradaki en ucuz 2+1 ev için ailenin geliri 130 bin TL ve üzerinde olmalı. İzmir’de en yüksek gelir gerektiren ilçe ise Narlıdere. Kentsel dönüşüm çalışmalarının artması ve markalı projelerle birlikte bölgede fiyatlar yükseldi. Buradaki en ucuz 2+1 için aylık en düşük hanehalkı gelir beklentisi 444 bin TL olarak hesaplandı.

DÜŞÜK FAİZ KAMPANYASI BEKLENİYOR

TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, konut kredisi kullanımının düşüklüğüne dikkat çekti. Geçen yıl 1.5 milyon adet konut satılırken, bunun sadece yüzde 11’inde kredi kullanıldığını belirten Maya, “Konut kredisi faiz oranlarının yüksek olması ve BDDK’ın getirdiği kredi sınırlaması bunda etkili oldu. Öte yandan son dönemde ilk defa ev sahibi olacaklar için özel bir kredi faiz oranının belirleneceği beklentisi giderek artıyor. Burada açıklanacak özel bir oran, ilk defa ev sahibi olacaklar için konutun daha erişilebilir olmasını sağlayacak” dedi.

YENİ MODELLER UYGULANMALI

Kamunun yeni sosyal konut projelerine hazırlandığını da hatırlatan Maya, “Orta Vadeli Program’da sosyal konut projelerinin artırılmasının planlandığını anlıyoruz. Bunun yanında özel sektörün de sosyal konut üretiminde kamu ile işbirliği şeklinde aktif rol oynaması, uzun dönem kullanım hakkı tapusu, uzun dönem kullanım hakkı sözleşmesi gibi yurtdışında uygulanan farklı tapu edinme ve kullanım alternatiflerinin çeşitlendirilmesi düşünülebilir. Ayrıca özel sektör geliştirme projelerinde de sosyal konut yapımını zorunlu olarak sürece dahil etme gibi alternatif modellerin uygulamaya geçirilmesi, kısa vadede arzı artırıcı politikaların üretilmesi bu dönemde kritik rol oynayacaktır” değerlendirmesini yaptı.

Gülistan ALAGÖZ-hürriyet

Görüntülenme: 5782

İlgili Etiketler:

“Türkiye Fintek Ekosistemi Durum Raporu 2024” yayınlandı

KFC ve Pizza Hut işçileri çıkarıldıklarını telefonlarına gelen mesajla öğrendi

Okumaya devam et

ALTIN - DÖVİZ - KRIPTO PARA

Dolara İhtiyaç Duyan İran Destekli Milisler Visa ve Mastercard’a Yöneliyor

Silahlı gruplar, bir bankacılık boşluğu kapatıldığında dolara erişimini kaybetti. Zirvede ayda 1,5 milyar dolar içeren kartları kullanarak bir döviz bozdurma planından yararlanmak için hızla döndüler. Merkez Resmi kur ile piyasa kur farkını fırsata çevirip milyonlarca dolar akladılar…

Yayınlanma:

18 saat önce

06/07/2025

Yazan:

BankaVitrini

Irak, birkaç yıl önce Visa ve Mastercard için küçük bir pazardı ve 2023’ün başında sınır ötesi işlemlerde ayda yalnızca 50 milyon dolar veya daha az gelir elde ediyordu. Ardından, o yılın Nisan ayında neredeyse bir gecede %2900’lük bir artışla yaklaşık 1,5 milyar dolara patladı.

Ne değişti? ABD’li ve Iraklı yetkililere ve The Wall Street Journal tarafından incelenen belgelere göre, Iraklı milis grupları, Visa ve Mastercard’ın ödeme ağlarından kendileri ve İran’daki müttefikleri için endüstriyel ölçekte nasıl dolar çekeceklerini buldular.

Kartlara geçiş, ABD Hazinesi ve New York Federal Rezerv Bankası‘nın 2022’nin sonlarında dolandırıcılık için kullanılan büyük bir boşluğu (kara para aklama güvencelerinden yoksun Irak bankalarının uluslararası banka havalesi işlemleri) kapatmasının ardından geldi. Irak’ın işgali sırasında ABD tarafından yaratılan bu sistemdeki kusurlar, İran’ın ve desteklediği milis gruplarının on yıldan fazla bir süre içinde milyarlarca dolara erişmesine izin verdi.

ABD nihayet bu musluğu kapattıktan sonra, milisler hızla kart şemasından kar elde etmenin yollarını buldular.

ABD’li ödeme devleri, Mastercard ve Visa markalı nakit ve banka kartları çıkarmak için Iraklı ortaklarla anlaşarak patlamayı körüklemeye yardımcı oldu ve onlara işlem seviyelerini artırmak için finansal teşvikler sundu. Belgelere göre, bazı durumlarda, Iraklı ihraççıların milis bağları vardı ve yaygın yolsuzlukla bilinen bir ülkede yetersiz dolandırıcılık kontrolleri vardı.

Yine de, Hazine tarafından silahlı grupların katılımı hakkında bilgilendirildikten sonra, kart şirketlerinin işlemleri önemli ölçüde dizginlemesi aylar aldı – bu zirveden düştü, ancak yine de bu yılın başlarına kadar ayda yaklaşık 400 milyon dolar ile 1,1 milyar dolar arasında değişiyordu. Konuya aşina olan kişilere göre, kart ödemelerinin kontrolünü ele geçirmek amacıyla, Irak Merkez Bankası kısa süre önce ayda 300 milyon dolarlık bir üst sınır belirledi.

Irak’ın hem resmi bir dolar kuru hem de daha yüksek, gayri resmi bir kuru var. Bu, bir kişinin Irak’ta ön ödemeli nakit ve banka kartları satın alabileceği, parayı diğer Orta Doğu ülkelerinde Irak’ın resmi kuru üzerinden dolar olarak çekebileceği ve daha sonra resmi olmayan kur üzerinden dinara dönüştürmek için Irak’a iade edebileceği anlamına geliyor. Bu, %21’e kadar ulaşan kazançlar sağlar. Resmi Ku ri lepiyasa kuru arasındaki farkı fırsata çevirip milyonlarca dolar kazandılar.

Sonuç, yirmi yıl veya daha uzun bir süre önce İran’ın desteğiyle ortaya çıkan ve Irak ve Suriye’deki Amerikan güçlerine yönelik saldırılar nedeniyle ABD yaptırımları altında kalan Irak’ın güçlü milisleri için gelişen bir iş oldu. Mastercard ve Visa, bazı yüksek riskli pazarlarda sınır ötesi işlemlerde %1 ila %1,4 veya daha fazla ücret alarak da kâr elde etti.

Görüntülenme: 4696

Okumaya devam et

ALTIN - DÖVİZ - KRIPTO PARA

Bankalara Kara Para Cezası yağdı

Yayınlanma:

1 gün önce

06/07/2025

Yazan:

Erol Taşdelen

Singapur, küresel finans dünyasını sarsan tarihi bir kara para aklama soruşturmasını tamamladı. UBS Group, Citigroup, Julius Baer ve Credit Suisse gibi dünyanın önde gelen finans devlerinin de aralarında bulunduğu dokuz kuruluşa toplam 21,5 milyon dolar para cezası kesildi. En yüksek ceza 4,5 milyon dolarla Credit Suisse’e verildi.

Singapur Tarihinin En Büyük Mali Operasyonu

2023 yılında başlatılan soruşturma kapsamında; yaklaşık 2,3 milyar dolarlık yasa dışı varlık tespit edildi, 10 yabancı uyruklu kişi tutuklandı. Bu kapsamda gerçekleştirilen operasyonlar, Singapur tarihindeki en büyük finansal suç dosyası olarak kayıtlara geçti.

Ceza Alan Kurumlar ve Gerekçeler

Singapur Para Otoritesi (MAS) tarafından yürütülen denetimlerde, aşağıdaki eksikliklerin tespit edildiği bildirildi:

Müşteri risk analizlerinin yetersiz yapılması
Servet kaynaklarının izlenmemesi
Şüpheli işlemlerin zamanında raporlanmaması

Cezaya çarptırılan finansal kurumlar ve ceza miktarları şöyle:

Credit Suisse: 4,5 milyon dolar
UOB Kay Hian: 2,85 milyon Singapur doları
Blue Ocean Invest: 2,4 milyon Singapur doları
Trident Trust Company Singapore: 1,8 milyon Singapur doları
UBS Group, Citigroup, Julius Baer, UOB ve LGT Bank: toplam 27,5 milyon Singapur doları (yaklaşık 20 milyon USD)

Sanıklara Hapis ve Sınır Dışı Kararı

Tutuklanan şüphelilere 13 ila 17 ay arasında değişen hapis cezaları verildi. Cezalarını tamamlayan bu kişiler kalıcı şekilde Singapur’dan sınır dışı edildi. Yetkililer, tekrar ülkeye girişlerinin yasaklandığını açıkladı.

Kara Paranın Kaynağı: Dolandırıcılık ve Bahis

Reuters’ın ulaştığı bilgilere göre, suç gelirleri büyük ölçüde yurtdışı dolandırıcılık şebekeleri ve online yasa dışı bahis siteleri üzerinden elde edildi. Aklanan paraların bir kısmı Singapur bankalarında tutuldu, bir kısmı ise lüks gayrimenkul, spor otomobil ve mücevher gibi alanlara yatırıldı.

Denetim Süreci Sıkılaşıyor

Singapur Para Otoritesi (MAS), finans kuruluşlarının dahili denetim sistemlerini güçlendirdiğini ve sürecin yakın takibe alındığını açıkladı. Ayrıca şeffaflığın artırılması ve kara paranın önlenmesi amacıyla yeni yükümlülükler getirileceği bildirildi.

Küresel bankacılık sistemi açısından Singapur gibi düzenleme konusunda sert tutum sergileyen finans merkezlerinin etkisi büyüyor. Özellikle Asya-Pasifik bölgesinde kara para aklamaya karşı yürütülen bu tür operasyonlar, yalnızca yerel değil, uluslararası finansın denetim reflekslerini de yeniden şekillendiriyor.

Kaynak:
MAS (Monetary Authority of Singapore), Reuters, bankavitrini.com araştırma birimi

Görüntülenme: 5964

Okumaya devam et

BANKA HABERLERİ

Konkordato Alan Firmalar Reel Piyasayı Nasıl Bozuyor?

Yayınlanma:

1 gün önce

05/07/2025

Yazan:

Erol Taşdelen

Türkiye’de artan konkordato başvuruları ve kolay alınabilen kararlar, sadece borçlu firmaları değil, tüm ekonomik sistemi derinden olumsuz etkilemektedir. Konkordato sürecine giren bir firma, reel piyasada zincirleme etkiler yaratarak tedarik zincirini bozar, fiyat dengesini sarsar ve güven ortamını zedeler. Bu bozulmalar hem konkordato öncesi hem de sonrası süreçte farklı şekillerde ortaya çıkar.

Konkordato Öncesi: Gizli Kriz Dönemi

Konkordato başvurusundan önceki süreçte firmalar mali sıkıntılarını genellikle gizler. Ancak piyasada dikkatli gözlerden kaçmayan bazı davranışlar bu sıkıntının sinyallerini verir:

1. Ödemelerde Gecikmeler ve Yapılandırma Talepleri

Firma, tedarikçilerine olan ödemelerini geciktirmeye başlar. Çek ve senetlerini döndürür, vadeleri uzatmak ister, borçlarını yeniden yapılandırma teklifleri sunar.

➡️ Bu durum piyasada güveni sarsar ve ticaret yavaşlamaya başlar.

2. Dampingli Satışlar ve Fiyat Bozulması

Nakit ihtiyacıyla firma, elindeki malları normal piyasa değerinin çok altında satar. Bu agresif fiyatlama, sektördeki diğer oyuncuları zararına satışa zorlar ve rekabeti bozar.

➡️ Piyasa fiyat dengesi altüst olur.

3. Yoğun Mal Alımı – Ödeme Geleceğe Yayılır

Firma, riskini çevreye yaymak için piyasadan vadeli mal toplamaya çalışır. Ödemeler geleceğe yayılırken, alacaklılar bu durumu genellikle fark edemez.

➡️ Risk, domino etkisiyle başka firmalara taşınır.

Konkordato Sonrası: Yasal Koruma Dönemi

Firma konkordato ilan ettiğinde borçları dondurulur ve alacaklılar tahsilat yapamaz. Bu durum reel piyasada yeni kırılmalara neden olur.

1. Tahsilat Zinciri Kırılır

Alacaklı firmalar tahsilat yapamayınca kendi ödeme dengeleri bozulur. Bu durum tedarik zincirinde domino etkisi yaratır.

➡️ Sağlıklı firmalar bile bu zincirleme etkiyle darboğaza girer.

2. Bankacılık Riski Artar

Alacaklı firmaların bilançolarında tahsili geciken alacaklar artar. Bankalar bu firmaların kredi riskini artırır, kredi derecelendirme notları düşer.

➡️ Sadece borçlu firma değil, alacaklılar da finansal olarak cezalandırılır.

3. Mal Temini Zorlaşır

Konkordato ilan eden firma, piyasadan artık vadeli mal alamaz. Çoğu firma peşin çalışmak ister, bu da konkordato sürecindeki firmanın toparlanmasını daha da zorlaştırır.

➡️ Üretim ve ticaret hacmi daralır, istihdam riske girer.

Reel Piyasada Bozulma Nasıl Yayılıyor?

Etki Alanı	Bozulma Şekli
Ticari Güven	Şirketler arasında temkinli ve daralan ilişkiler
Nakit Akışı	Tahsilatlar aksar, ödemeler gecikir
Fiyat Mekanizması	Damping nedeniyle maliyetin altında satışlar
Bankacılık Sistemi	Kredi riskleri yükselir, yeni kredi muslukları kapanır
Tedarik Zinciri	Zincirleme iflas ve daralma etkisi

Sadece Borçlu Değil, Tüm Sistem Zarar Görüyor

Konkordato, yalnızca batmakta olan bir firmayı kurtarma süreci değildir. Yanlış kullanıldığında, reel sektörde ciddi güven kayıplarına, fiyat bozulmalarına ve ödeme zinciri krizlerine yol açar. Konkordato sürecinin şeffaf, denetimli ve gerçekten “iyi niyetli borçlular” tarafından kullanılması, sistemin sürdürülebilirliği için hayati önemdedir.

Konkordato; sadece borçlu firmayı değil, doğrudan ve dolaylı olarak onlarca firmayı, yüzlerce çalışanı, bankacılık sistemini ve genel piyasa dengelerini sarsar. Özellikle öncesinde sessiz ilerleyen kriz, piyasada açık yara haline gelir. Her konkordato, aslında güven ekonomisinin kırılma noktasıdır.

Erol TAŞDELEN – Ekonomist www.bankavitrini.com

Görüntülenme: 7900

Okumaya devam et