ABD’de enflasyon soğuyor. Piyasalarda bir bayram (Noel Baba) havası…

Yayınlanma:

1 yıl önce

14/12/2022

Yazan:

BankaVitrini

ABD’de dün açıklanan tüketici fiyatları, benzin ve sağlık hizmetlerinin yanı sıra ikinci el araba ve kamyon maliyetlerindeki düşüş nedeniyle Kasım ayında üst üste ikinci ayda da beklenenden daha az yükseldi. Rakamların dili ile konuşursak, manşet TÜFE yıllık bazda %7,1 artış kaydederken (beklenti %7,3) çekirdek rakam ise %6,1 olan beklentiye karşı %6,0 olarak gerçekleşti. Böylelikle, Haziran ayında %9,1 seviyesini gören manşet enflasyonda da tepe görülmüş oldu.
Takdir edeceğiniz üzere, ABD’de beklentilerin altında kalan ve en kötünün de geride kaldığı inancını pekiştiren enflasyon rakamları ardından küresel risk iştahı ciddi mânâda arttı. Bu bağlamda, 2022 yılında durmaksızın ve önden yüklemeli olarak ‘antibiyotiği’ bünyeye dayayan FED’in artık frene basma vaktinin geldiği inancı da beraberinde atmış oldu. FED’in bu akşam sonuçlanacak yılın son olağan toplantısında politika faizini 50 baz puan artırması ve akabinde faizin terminal rate (en yüksek faiz) Mayıs 2023’de %4,84 ile zirve yapacağı beklentisi de kuvvet kazandı.
Enflasyonun baz etkisinin de yardımı ile 2023 yılının ilk çeyreğinden itibaren gevşemeye başlayacağı beklentisi beraberinde faizi indirimlerinin de konuşulmasına zemin hazırlayacak. Bu beklenti seti ve peş peşe iki aydır enflasyonun beklentiyi karşılamayarak gerilemesi piyasaları nezdinde olumlu karşılandı: Fırtınalı günlerde sığınılan ve güvenli liman olarak görülen dolar değer kaybederken, geriye kalan her şey değer kazandı.
Somutlaştırmak gerekirse, risk iştahına hızlı tepki vermesi ile ünlü gümüşün ons fiyatı 24 dolar seviyesini aşarak son 8 ayın zirvesini test etti. Gümüş cephesinde 22 dolar seviyesinin aşılması ardından tonumuz hep pozitif; devamının da geleceğini öngörüyoruz. Altının ons fiyatında da 1,685 dolar seviyesi aşıldığından bu yana iyimser görüşlerimizi devamlı bültenimize taşıyarak yukarıda 1,850 dolar seviyesini ön plana çıkarmıştık. Dün altın da benzer bir şekilde 1,825 dolar seviyesine kadar yürüdü.
Petrol, ABD verilerinin yavaşlayan enflasyona işaret etmesinin ardından yatırımcıların riskli varlıkları satın almalarıyla 77 dolar seviyesinde ön plana çıkardığımız kritik destek seviyesinin hemen altından tepki vererek varil başına 80 doların üzerine çıktı! Petrol cephesinde, dünyanın en katı covid uygulamalarını gevşetmeye başlayan Çin hükümetinin kararları da etkili oldu. Covid önlemlerinin gevşetilmesi ekonomik aktivitenin hareketlenmesi ve petrole olan talebin de artacağı anlamına geliyor. Direnişin parası Bitcoin iyimser havaya kısmen de olsa ayak uydurarak 18bin dolar seviyesinin hemen kıyısına kadar yükseliş kaydettiğini de not etmiş olalım.
USDTRY kurunun sakin ve ‘kontrollü’ duruşunu bozmadan 18,64 seviyelerinde yatay seyretmesi, lâkin kıymetli madenlerin ışıldaması ile altının gram fiyatı 1,083TL ; gümüşün ise 14,20 TL ile tüm zamanların zirvesine yükseldi. Doların değer kaybettiği dünkü günde, EURUSD paritesi günlerdir takip ettiğimiz ve defalarca test edilen ama bir türlü aşılamayan ‘dişli’ bir teknik seviye olan 1,1580 seviyesi yukarı yönlü geçerek 1,0670 seviyesine kadar yükseldi. Kraliyet aslanı Sterlin için de benzer bir şekilde 1,2320 seviyesindeki direnci ön plana çıkarmıştık. Dün olumlu havanın yardımı ile 1,2440 seviyesi test edildi. EURUSD paritesinde daha da yukarıda uzun bir süredir beklediğimiz 1,0740 seviyesinin test edilmesini bekliyoruz. Bu bağlamda, doların piyasa kuru olan DXY cephesinde de 1,02 seviyesine doğru geri çekilmenin de devam edeceği yönünde görüşümüze sıkı sıkı sarılmış durumayız.
Dün enflasyon verisinin âdeta yüreklere su serpmesi ile ABD borsaları kuvvetli bir yükselişle güne başlamaları ardından iyimser havalarını tam anlamıyla koruyamadı. İyimserlik dozunda yaşanan ivme kaybını arkasında da elbette bir hikaye var. Bu akşam KKTC saati ile 21:00’de FED toplantısının kararı açıklanacak, saat 21:30’da ise Başkan Powell’ın konuşması takip edilecek. FED üyelerinin projeksiyonlarının da önem arz edeceği hatta en kritik hususun 2023 sonu faiz tahmin medyanı olacağının altını çizmek gerekiyor. Enflasyon cephesinde, bünyenin ‘antibiyotiğe’ son iki aydır yeni yeni tepki vermesi ardından ilaç dozajının düşürüleceğine kesin gözüyle bakılsa da, dizginleri elden kaptırmamak isteyen Başkan Powell’ın şahin görünümünü korumasından da endişe ediliyor!
Hûlasa, FED’in bu akşam 50 baz puan faiz artıracağına ve politika faizinin %4,25 – 4,50 bandına getirileceğine kesin gözüyle bakılıyor. Üyelerin tahminleri ile Powell’ın geleceğe ilişkin vereceği sinyaller gecenin veya önümüzdeki günlerin nasıl devam edeceğinin de belirleyicisi olacaktır. Kanaatimiz, enflasyon cephesinde yaşanan ılımlı gelişmeler ardından -eğer Powell tadımızı karçırmazsa- yılın geriye kalan sınırlı günlerinde Noel Baba rallisini (sene sonu yaşanan iyimserliği) yeniden tecrübe edeceğiz.
ABD borsaları dün güne olumlu enflasyon verisi ile ‘kükreyerek’ başlaması ardından Powell faktörü ve bu akşam sonuçlanacak FED toplantısını hatırlayarak bir miktar da olsa orta saha hatta defansa çekilerek geceyi tamamladı. Risk iştahı denince akla gelen Nasdaq endeksi geceyi %1 yükselişle tamamlarken, Asya piyasalarında da bu sabah hâkim rengin yeşil olduğunu görüyoruz. Kore borsası %1 yükselişle başı çekerken, gösterge endeks Tokyo borsası %0,8 , son dönemlerin flaş ismi Hang Seng ise %0,7 yukarıda işlem görüyor. ABD borsalarını vadeli işlemlerinde de daha küçük de olsa yükseliş isteği görüyoruz.
FED toplantısı gecenin ‘adı’ olsa da, mali piyasalar günün ilk yarısında açıklanacak İngiltere enflasyon verisini takip edecektir. Bu arada İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı İmamoğlu’nun YSK üyelerine, iptal edilen İstanbul seçimleri ardından hakaret ettiği iddiasıyla açılan dava bugün TSİ 11:00’de görüşülecek. Bir önceki duruşmada savcı, İmamoğlu’na 4 yıl 1 aya kadar hapis cezası verilmesini istemişti.

>ABD’de enflasyon soğuyor

>EURUSD

1,0580 seviyesindeki direncin aşılması ardından dün 1,1670 seviyesi test edildi. 1,0740 seviyesini hedeflemeye devam ediyoruz.

İKTİSATBANK

Görüntülenme: 4.364

İlgili Etiketler:

İmamoğlu’na 2 yıl 7 ay 15 gün hapis cezası verildi

Hollanda’da Türkiye kökenli ilk kadın belediye başkanı Huri Şahin göreve başladı

Okumaya devam et

EMEKLİ MAAŞLARI: ENFLASYON FARKI NE KADAR ARTACAK

Yayınlanma:

6 saat önce

27/04/2024

Yazan:

BankaVitrini

SSK ve Bağ- Kur emeklileri için ilk 6 aylık enflasyon oranında zam, memur emeklilerine ise yüzde 10 artış ile ilk yarıda TÜFE’nin yüzde 15’i aşan kısmı üzerinden fark yansıtılacağı ifade edildi.

KİM NE KADAR ZAM ALACAK?

– SSK ve Bağ-Kur emeklisi Kök aylıklara ilk 6 aylık TÜFE oranında zam

– Memur emeklisi Yüzde 10 zam + ilk 6 aylık TÜFE’nin yüzde 15’i aşan kısmı kadar fark

EK İYİLEŞTİRME GELECEK Mİ?

– Temmuz zammına ilave refah payı
– Kök aylığa seyyanen artış
– Taban aylık artışı

6 AYLIK TÜFE % 25.48 ÇIKARSA

– SSK ve Bağ-Kur emeklisi artışı: % 25.48
– Memur ve emeklisi enflasyon farkı: % 9.11
– Memur ve emeklisi artışı (Zam+fark): % 20.02
– En düşük memur maaşı: 39.439,02 TL
– En düşük memur emeklisi aylığı: 17.692,76 TL

Kaynak: Takvim

Görüntülenme: 2.364

Okumaya devam et

GÜNCEL

Banka yöneticisi işi bıraktı arıcı oldu

Yayınlanma:

19 saat önce

26/04/2024

Yazan:

BankaVitrini

Mersin’de uzun yıllar bir bankada yönetici olarak çalıştıktan sonra hobi olarak başladığı arıcılığı meslek haline getiren Barbaros Yeşilgün, “Bu kararı vermemde en büyük faktör öncelikle çocuklarıma doğal bal üretmekti” dedi.

Mersinli 36 yaşındaki Barbaros Yeşilgün, uzun yıllar finans sektöründe çalıştı. Bu süreçte evlenen iki çocuk sahibi Yeşilgün, bir yandan bankada yönetici olarak çalışırken, diğer yandan da doğal yaşam arayışı içerisine girdi. Bu sırada hafta sonları hobi olarak arıcılık yapan Yeşilgün, bir süre daha devam ettiği ‘beyaz yakalı’ olarak nitelendirilen işinden ayrılarak arıcılık yapmaya başladı.

250 KOVANA KADAR ÇIKTI

Mezitli ilçesine bağlı Kuyuluk mevkiinde arıcılık yapan Yeşilgün, şu anda 250 kovanla Toros Dağları’nda bal üretimi yaptığını söyledi. Yaklaşık 9 yıldır arıcılık yaptığını belirten Yeşilgün, Mersin’de arıcılık yapan birçok işletme bulunduğunu ifade etti. Bunların büyük bir bölümünün gezgin arıcı olduğunu dile getiren Yeşilgün, “Biz de bu gezgin arıcılardan biriyiz. Bu kararı vermemde en büyük faktör öncelikle çocuklarıma doğal bal üretmekti. 3-5 kovanla başladığım bu serüveni kademeli olarak 40-50 kovan derken 250 kovana kadar yükselttik” diye konuştu.

ÖNCE PANİK YAŞADIK AMA…

Yeşilgün, bankada yönetici pozisyonunda çalıştığı dönemde ciddi bir maaş aldığını belirtti. Aldığı ayrılık kararının ardından maaş anlamında ilk etapta panik yaşadığını anlatan Yeşilgün, “Çünkü arıcılık sektöründe bir sene boyunca mücadele edip bir kere hasat edebiliyorsunuz. Senede bir defa gelir sağlıyorsunuz. Bu sağladığınız gelirle de bir sene boyunca geçinmeniz gerekiyor. Aylık bir gelir elde eden biri olarak bu şekilde bir gelir türüne geçince ilk önce bir panik yaşadık ama sonrasında arılarımız bizi hiçbir şekilde eli boş göndermediği için dağlardan elde ettiğimiz gelirle ciddi anlamda işletmemizi de büyüttük, gelirimiz de bizlere yeter oldu” dedi.

Arıcılığın bazı yıllar verimli, bazı yıllar ise daha az verimli bir sektör olduğunu vurgulayan Yeşilgün, bu nedenle ‘ak akçe kara gün içindir’ düşüncesiyle yaşamak gerektiğine işaret ederek, “Mesela iki sene önce çok yüksek bal tonajı oldu, iyi bir gelir elde ettik. Ama bir önceki yıl çok az tonaj oldu ve kemer sıkmak zorunda kaldık. Fakat totalde baktığımız zaman bankacılık hayatında elde ettiğim gelirden daha yüksek bir gelir elde ettiğimi açıkça ifade edebilirim” diye konuştu.

EN BÜYÜK AVANTAJ DOĞAL HAYAT

Arıcılığa başladıktan sonra hayatında yaşanan değişimden de bahseden Yeşilgün, şöyle devam etti:
“Önce şehrin kalabalık trafiğinden, gürültüsünden, egzoz gazlarından, kirliliğinden uzak kalmak olağanüstü bir duygu. Her sabah barakamın önünde çiçeklerin arasında, arılarımın sesleriyle uyanıyorum. En önemlisi sağlıklı bir hayat sürüyorum, temiz havadayım. Sürekli yaylalarda temiz, doğal sular içiyoruz, doğal besleniyoruz. Ve en büyük karımız aslında bizim mutlu, huzurlu ve sağlıklı yaşamamız. Yani maddiyat bizim işte ikinci planda. Yapmış olduğumuz bu işte en büyük avantajımız doğal hayatta yaşamamızdır.”

İŞE DÖRT ELLE SARILSINLAR

Uzun yıllar bankacılık yapmış biri olarak kendisini ‘akvaryumun içerisinde yaşıyormuş’ gibi nitelendiren Yeşilgün, “Her sabah bankaya gelip bir camekanın içerisinde müşterilerimi ağırlıyordum” dedi.

Kendisi gibi doğal yaşamı seçmek isteyenlere tavsiyelerde bulunan Yeşilgün, şunları kaydetti: “Herkese tavsiye ederim. Böyle beyaz yakalı olup da ‘ben bir şeyler yapmak istiyorum, artık kendi işimi yapacağım, doğal hayata geçeceğim’ diyen arkadaşlar kesinlikle korkmasınlar. Ama şu da var; öncesinde benim bankacılık hayatımda yaptığım gibi bu işi iyi bilen bazı üreticilerin yanında hafta sonları kendilerini geliştirsinler. Hangi sektörde, hangi meslek dalında olursa olsun, hafta sonlarında bu tarz aktivitelerde bulunarak, kişisel kabiliyetlerini geliştirsinler. Bu kabiliyetlerini geliştirdikten sonra kendi işletmelerini kuracak güveni zaten yakalayacaklardır. Bu kararın akabinde de işlerine dört elle sarılsınlar ve görecekler ki çok mutlu ve çok iyi kazançlar elde edecekler. Kesinlikle korkmamalarını tavsiye ediyorum.”

MERSİN HABER

Görüntülenme: 8.003

Okumaya devam et

BANKA HABERLERİ

IBAN’ını kullandırana hapis cezası

Bankaya gidip bildirimde bulunmamış ve IBAN’ını kullandırdığı anlaşılan kişi için ya bir yıla kadar hapis cezası ya da beş bin güne kadar adli para cezası kesilecek

Yayınlanma:

3 gün önce

24/04/2024

Yazan:

BankaVitrini

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek kayıt dışılıkla mücadele kapsamında tüm tuşlara aynı anda basmaya başladı. Bastığı bu tuşlardan bir tanesi de kendi banka hesabını başkalarına kullandıranlarla alakalıdır.

Bakan Şimşek, kişisel hesaplara (IBAN) gelen paraların nereden ve niçin geldiğinin sorgulanma süreci için vergi idaresine talimat verdi. Ve böylece bir tür kazıma yöntemiyle vergi idaresi kayıp ve kaçakla mücadele etmek adına binlerce hesabı takibe aldı.

Ne oluyor?

Vergi idaresi, şu aralar mal ve/veya hizmet satışı yapan kişilerin/şirketlerin, bu satış dolayısıyla alması gereken parayı kredi kartı ya da nakit olarak al(a)madığı durumlarda ilgisiz kişilerin banka hesaplarına transfer yoluyla gönderilmesi sonucu ortaya çıkan kaybı sorgulamakta. Örneğin bir tüccar, bir malı ya da hizmeti birine satarken ürünün parasını ya nakit ya da kredi kartıyla alabilmektedir. Bunun karşılığında da tüccar, yasaların izin verdiği hadler ve koşullar doğrultusunda ya fiş ya da fatura düzenlemek zorundadır.

Buraya kadar bir sorun yok ancak satıcı bazen sattığı ürünü kredi kartı komisyonundan ve dolayısıyla da gelir/kurumlar vergisi ile KDV’den kaçmak için alıcıdan, verdiği bir IBAN numarasına parayı göndermesini istemektedir. Böylece mal/hizmet satışı görüntüde olmamış sayılacak ve vergi de ödenmemiş olacaktır.

Paranın geldiği IBAN ise ya o işletmede çalışan birine ya işletme sahibinin çocuğu, eşi gibi yakınlarından birine ya da güvendiği başka birine ait olabilmektedir. Hatta işletme sahibiyle hiçbir akrabalık bağı olmayan başka birine de ait olabilmektedir.

Tam da bu noktada Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu şekilde para gelen IBAN sahiplerini incelemeye başladı. Bu IBAN denetim işlemi, Vergi Dairesi Başkanlıklarının olduğu yerde vergi dairesi başkanlığı -29 ilde vergi dairesi başkanlığı bulunmaktadır- olmayan yerlerde ise defterdarlıklar vasıtasıyla yapılacak.

Malı/hizmeti satan için idari para cezası var

Malı ve/veya hizmeti satan kişilerden öncelikle alınmayan kurumlar, gelir, KDV gibi vergiler alınacak. Akabinde alınmayan bu vergilerin bir (1) katı kadar da vergi ziyaı cezası ile düzenlenmeyen faturalar için düzenlenmesi gereken fatura tutarının yüzde 10’u kadar da özel usulsüzlük cezası kesilecek. Ancak kesilecek bu yüzde 10’luk tutar 2024 yılı için 3 bin 400 TL’yi geçmiyorsa 3 bin 400 TL, şayet üstünde ise o tutar kesilecek. Örneğin, bu şekilde satılan ancak faturası kesilmeyen ürünün fiyat 25 bin TL ise bunun yüzde 10’u 2 bin 500 TL olacak ama 2024 yılı için asgari 3 bin 400 TL’yi geçmediği için 3 bin 400 TL kesilecek. Ya da satılan ürünün fiyatı 60 bin TL ise 60 bin TL’nin yüzde 10’u 6 bin TL’dir ve bu tutar da asgari ceza tutarı olan 3 bin 400 TL’nin üstünde olacağından bu işlem için 6 bin TL özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Bu şekilde kesilecek özel usulsüzlük cezası da 2024 yılı için en fazla 1 milyon 700 bin TL olacaktır. Ayrıca alınmayan vergiler üzerinden her ay için aylık yüzde 3,5 gecikme faizi de alınacak

IBAN’ını kullandıran için idari para cezası var

IBAN’ını kullandıran için ise daha vahim bir durum var; hem vergi ve idari para cezası hem de hapis cezası. Daha vahim olan ise basında dolaşan haberlere göre IBAN’ını kiralayan binlerce kişinin olmasıdır.

Zaten hiç kimse de IBAN’ını bir karşılık olmadan “tanımadığı” birine kiralamayacağına göre IBAN sahiplerinin komisyon aldığı varsayılacak ve aldığı varsayılan ya da gerçekte aldığı komisyon dolayısıyla gelir ve katma değer vergisi ile idari para cezaların yanı sıra gecikme faizi de istenecek.

Aldığı komisyon tutarının ne kadar olduğu belli olmadığı için Danıştay ve vergi idaresi nezdinde genel olarak en az yüzde 2 olarak uygulanmaktadır. Yani IBAN’ını kiraladığı varsayılan kişinin hesabında -normalin dışında- 20 milyon TL’lik bir işlem hacmi varsa bunun en az yüzde 2’si kadar (en az 400 bin TL) komisyon aldığı varsayılıp bu tutar üzerinden ödemesi gereken vergiler ile cezalar kesilecektir.

IBAN’ını kullandıran için hapis cezası da var

IBAN’ını kullandıranların akıbetini öğrenmek için önce 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’a sonra da Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik’e bakmak lazım.

Buna göre 5549 sayılı Kanun’un 15’inci maddesine göre IBAN’ını başkasına kullandıracak kişinin bunu gidip yükümlüye bildirmesi gerekiyor. Kanun’da geçen yükümlü kavramından bankacılık, sigortacılık, bireysel emeklilik, sermaye piyasaları, ödünç para verme ve diğer finansal hizmetler ile posta ve taşımacılık, talih ve bahis oyunları alanında faaliyet gösterenler; döviz, taşınmaz, değerli taş ve maden, mücevher, nakil vasıtası, iş makinesi, tarihi eser, sanat eseri ve antika ticareti ile iştigal edenler veya bu faaliyetlere aracılık edenler ile noterler, spor kulüpleri ve Cumhurbaşkanınca belirlenen diğer alanlarda faaliyet gösterenler anlaşılmalıdır.

Süreç şöyle işleyecek

Bu inceleme/kazıma işlemi genel olarak vergi dairesi nezdinde işleyecek. Ancak konuya vergi müfettişleri de dahil edilip incelemenin boyutu genişletilecek. Bu arada vergi dairesi müdürlerinin de inceleme yetkisi olduğundan inceleme açısından hukuken bir sorun bulunmamaktadır.

İncelemeye yetkili kişi yani vergi dairesi müdürü ya da vergi müfettişi, IBAN’ını başkasına kullandırtan kişiyi tespit edip incelemeye alacak ardından düzenlediği vergi suçu raporuyla önce savcılığa sonra da MASAK’a bilgi verecek.

Savcılık ise gelen bu raporu baz alarak iddianameyi oluşturacak. Bu kişilerin suçlanacağı madde ise 5549 sayılı Kanun’un 15’inci maddesidir. Bu maddeye göre yükümlüler nezdinde veya aracılığıyla yapılacak kimlik tespitini gerektiren işlemlerde, kendi adına ve fakat başkası hesabına hareket eden kimse, bu işlemleri yapmadan önce kimin hesabına hareket ettiğini yükümlülere yazılı olarak bildirmediği takdirde altı aydan bir yıla kadar hapis veya beş bin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılır.

Bu maddenin gerekçesinde ise işlemin esas sahibinin kimliğinin gizli tutulmasının önlenmesi amaçlanmıştır cümlesi bulunmaktadır. Ve böylece IBAN’ını kullandıran kişi, bankaya (yükümlüye) gidip kim için kullandırdığını yazıyla bildirirse bu bildirim sonucunda bu madde uyarınca ceza işlemi uygulanmayacaktır. Ama hesaptaki para hareketinden sonra bildirmenin pek bir önemi maalesef bulunmamaktadır.

Özetle bankaya gidip bildirimde bulunmamış ve IBAN’ını kullandırdığı anlaşılan kişi için ya bir yıla kadar hapis cezası ya da beş bin güne kadar adli para cezası kesilecek.

Ayrıca IBAN’ı kullanan iş yeri sahibi de (tüccar vs) TCK madde 38 uyarınca bu suçu azmettiren olarak işlenen suçun cezası ile cezalandırılacaktır.

Verilecek adlî para cezasının miktarı, bir (1) gün karşılığı olarak en az 20 ve en fazla 100 Türk Lirasıdır.

Nihayet; hapis cezasının süresi 1 yılın altında olduğu için burada CMK madde 171 uyarınca kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilebilecektir. Yine söz konusu ceza TCK madde 50 kapsamında seçenek yaptırımlara çevrilebilecek, TCK madde 51 kapsamında ertelenebilecek ve yine sanık hakkında CMK madde 231/5 uyarınca hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilecektir.

Murat BATI-T24

Görüntülenme: 2.771

Okumaya devam et