Connect with us

GÜNDEM

Piyasa Bülteni : ABD istihdam raporu ‘çarşıyı karıştırabilir’

Yayınlanma:

|

  • Dün TÜİK Mayıs ayı enflasyon rakamlarını tereddütlere neden olacak şekilde açıkladı. Kurumsal web sitelerine yanlış rakamların yansımasının yanı sıra, izolasyon nedeniyle fiyatların toplanamaması, tüketici enflasyonun düşük gelmesine neden olarak kafa karışıklığı yarattı. 
  • Aylık TÜFE %0,89 ile piyasa beklentisinin altında artış kaydederek yıllık rakamı da %16,59’a getirdi. Üreticiye yansıyan enflasyon ise (yurtiçi ÜFE)  %3,92 artarken, yıllık rakamı %38,33 seviyesine taşıdı. Yıllık TÜFE ile ÜFE arasındaki makas 21,7 puan ile 2018’de görülen rekor seviyenin de üzerine yükseldi (bakınız grafik). 
  • Mayıs ayı özelinde, enflasyon rakamları ile ilgili detaylı bir analiz yapmayı pek de uygun bulmuyoruz. Mayıs ayında covid önlemleri nedeniyle uygulanan kapanma (izolasyon), TÜİK’in bazı ürün ve hizmet fiyatlarını toplayamamasına neden oldu (metodoloji belli). Bu nedenle, TÜFE enflasyonu Mayıs özelinde sağlıksız bir veri olarak kabul gördü. Üretimin durmadığı, uluslararası arenada artan emtia fiyatları ile içeride değer kaybeden TL de birlikte düşünülürse, aynı şeyi ÜFE için söyleyemiyoruz.  
  • Bu nedenle, enflasyonda yükselişin Haziran ayında da da belirgin bir hal alacağını düşünüyor ve enflasyonda henüz zirvenin görülmediğinin altının çizmek istiyoruz. Gündemimiz ise faiz indirimi! 
  • İçeride enflasyon rakamları gündemi meşgul ederken, her ayın ilk cuması olduğu üzere, bugün ABD’de açıklanacak ve ABD ekonomisinin gidişatı hakkında en sağlıklı bilgiyi verdiğine inanılan tarım dışı istihdam (TDİ) verisi öncesinde dün açıklanan öncü ve güçlü veriler, doların değer kazanmasına neden olurken, küresel piyasalar kar satışlarına sahne oldu.
  • Bu bağlamda, ABD’de öncü bir gösterge olan özel sektör istihdam raporunun beklentilerden çok daha kuvvetli sonuçlanması, bugün açıklanacak TDİ öncesinde ortamı gerdi. Aynı zaman diliminde, Bloomberg’in Nato Zirvesi öncesinde S-400 füzelerinden sorumlu Rus askerlerin evine gönderildiği ve ABD’ye mesaj gönderildiği yönündeki haberini çürütürcesine, Reuters’in geçtiği habere göre, Rusya kaynakları, S400 askeri teknisyenlerinin görev süreleri dolması nedeniyle programlı bir şekilde evlerine döndüklerini yazdı.  
  • Türk mali piyasalarının büyük bir heyecanla beklediği Nato zirvesi kapsamında Erdoğan-Biden görüşmesine günler kala (14 Haziran), diplomasinin mekik döşemesine rağmen, Sn. Cumhurbaşkanı’nın TRT’deki yorumlarındaki tonu, şimdilik arzulanan ilerlemenin sağlanamadığı hissiyatını bizlerde uyandırdı. 
  • Zaten sancılı bir süreç içinde olan Türk mali piyasaları, Reuters S-400 haberi ve küresel olarak değer kazanan ABD dolarına paralel 8,72 seviyesine kadar yükselerek (EUR/TL 10,60) gün içi en yüksek seviyesini test etti. 
  • ABD’de özel sektör istihdamının kuvvetli sonuçlanmasının sadece içsel değil, dışsal da etkileri oldu. Hatırlayınız, geçen ay da istihdam raporu hayal kırıklığı yaratmış, dolar hariç her şey değer kazanmıştı. Dün ise ibre terse döndü. Başta emtia fiyatları sarsıldı. Demir cevherinden altına kadar.  
  • Altının ons fiyatı 1,920 doların kıyısından kırmızı kart görmesi ardından, son günlerde 2011 yılı benzeri bir teknik oluşumdan söz ederek altında yükseliş beklentimizi törpülemiştik. Dün 1,860 dolar seviyesine kadar gerileyen altın, son dönemlerde biraz daha hızlı değer kazanan gümüşün de bacağından tutarak, gümüş 27 dolar seviyelerinin diplerine kadar çekti. ABD istihdam verisini ve haftalık kapanışı da görerek, kıymetli madenlerde var olan uzun pozisyonlarımızı ciddi bir şekilde gözden geçireceğiz. 
  • ABD’de beklentilerin aşan özel sektör istihdam verisinin (öncü) bugün TSİ15:30’da açıklanacak resmi istihdam raporu ile de desteklenmesi durumunda, FED’in piyasalara olukla verdiği parayı azaltabileceği inanışı (buna ‘tapering’ deniyor) küresel risk iştahını olumsuz etkileyebilir.  
  • Reuters anketine göre, tarım dışı sektörde istihdam artışının 650bin kişi olması, işsizlik oranının %5,9’a gerilemesi, ortalama aylık maaş artışlarının (enflasyon göstergesi) ise %0,2 ; yıllık ise %1,6 artması bekleniyor. Haliyle güçlü bir veri dün başlayan hareketi pekiştirebileceği gibi, zayıf bir veri ise partide müziğin yeniden sesinin açılmasına neden olabilir. 
  • Güçlü gelen öncü istihdam verisi ardından ‘tapering’ korkusu ile defansa geçen piyasalara paralel, risk iştahının göstergesi olarak kabul edilen ABD’nin teknoloji borsası Nasdaq geceyi %1 düşüşle tamamladı. Yeni gün başlangıcında, Asya piyasalarında hafif çaplı düşüşler görülüyor. Gösterge endeks Japonya’nın Nikkei borsası %0,6 aşağıda işlem görürken, ABD borsalarının vadeli işlemlerinde de yatay bir seyir hakim. Doların piyasa faizi ise %1,63 seviyesine doğru kıpırdadığını da not etmiş olalım. 
  • Yatay ve temkinli havanın, verinin açıklanacağı TSİ15:30’a kadar devam etmesini, akabinde, ABD verisinin işaret ettiği yöne doğru bir hareket ile piyasaların yön bulmasını bekliyoruz. 

>ÜFE-TÜFE makası

Dün açıklanan verilere göre, üreticiye yansıyan enflasyon ile tüketiciye yansıyan enflasyon arasındaki makas, 2018 Eylül ayından sonra en yüksek düzeye yükseldi. Hatırlanacağı üzere, Papaz Brunson ile anılan ve 2018 yaz aylarında yaşanan kur şoku, ÜFE-TÜFE makasını 21,63 puan açmış, akabinde, TCMB’nin faiz hamlesi ile makas kapanmıştı. Mayıs 2021’de ise, söz konusu makas 21,74 puan açılmışken, gündemimiz faiz indirimi!

1622781254143aac2362ee1421199807853a8a5823_1_1200.jpg

>BTCUSD

Bitcoin’de sancılı bekleyiş devam ediyor. Grafikten de görülebileceği üzere, mavi sıkışma alanı üst taraftan aşılıp, gecelik de bir kapanış yapması durumunda, aşağı yönlü baskının bittiğine kanaat getireceğizz. Böyle bir durumda, 200 günlük basit ortalamaların geçtiği 41,500 seviyesi takip edilebilir. Aksi takdirde, aşağı yönlü risklerin masa üzerinde tüm çıplaklığı ile kalmaya devam edeceğini düşünüyoruz. 

Teknik analizde sıkça rastlanan bu formasyon öncesinde sert bir düşüş yaşanıyor. Akabinde hacmin düşmesi ve fiyatların kısa bir süre sıkışması sonrası, kırılım aynı yöne doğru büyük bir gürültü ile tekrar başlıyor. Bu söylemin iptal olması için, üçgenin üst taraftan kırılıp (kırmızı çizginin üzerinde gecelik kapanış) gerekiyor. Aksi takdirde, USD 5,000-6,000 seviyeleri teknik olarak radar menzilinde olabilir!

1622781254121ada8d2d6923850584e50dc2745605_2_1200.jpg

>Brent Petrol (TRY)

1 varil Brent cinsi petrolün varil fiyatı son günlerde 71-72 dolar seviyelerine kadar yükselerek pandemi öncesine geri döndü. Öte yandan, doların da TL karşısında sert yükselişi ile, 1 varil Brent petrolün fiyatı 620TL ile rekor kırdı! Kabaca son 1 yılda yükseliş %300’den fazla!

1622781254309269d8fde479d1c1244608d97628a0_3_1200.jpg

>USDTRY

Haftalardır aynı grafiği, adeta nakış gibi işleyerek risklerin yukarı yönlü olduğunu anlatmaya çalıştık. Teknik analizde sıklıkla rastlanan yükselen üçgen formasyonu, hedefine doğru (9,40) emin adımlarla ilerliyor.

1622781254375ffffbfb111910690ac6984d283fb7_4_1200.jpg

İKTİSATBANK – Emre Değirmencioğlu

Okumaya devam et

GÜNCEL

“Mavi ve beyaz yakalı maaşlarının 5 yılda eşitlenmesi bekleniyor”

24 Saatte İş tarafından “İşsizlik artık beyaz yakanın sorunu” raporuna göre, 2021 yılında beyaz yaka işlerdeki ortalama ücret asgari ücretin 3,2 katı iken bu oran 2024 yılında 2,2’ye düştü. Buna karşılık mavi ve gri yaka işlerde 2021 yılında ortalama ücret asgari ücrete denk gelirken 2024 yılında asgari ücretin 1,5 katına denk geliyor.

Yayınlanma:

|

Yazan:

24 Saatte İş tarafından hazırlanan “İşsizlik artık beyaz yakanın sorunu” raporuna göre mavi ve beyaz yakanın maaşları git gide birbirine yaklaşıyor.

24 Saatte İş’e son 6 ayda kayıt olmuş 200 bin üniversite mezunu gencin aradıkları işlere göre gruplandığında yüzde 69’unun beyaz yaka işleri tercih ettiği görülüyor.

Yine 24 Saatte İş’te 2024 yılında açılan beyaz yaka ilanlara gelen ortalama başvuru sayısı 124 iken, mavi yakada bu oran 39’a düşüyor.

Rapora göre, beyaz yaka işlere olan talep artarken beyaz yaka işler gittikçe sayı olarak azalıyorlar. Açılan ilanlar yaka grubuna göre gruplandığında ilanların çoğunluğunun artık yeme içme, perakende ve lojistik gibi hizmet sektöründe yoğunlaştığı ve beyaz yaka işlerin yıllar içinde oranının azaldığı görülüyor.

Beyaz yaka işlerdeki ücret asgari ücrete göre geriledi

Beyaz yaka işlere olan talebin artıp arzın kısıtlı kalması ücret dengelerine de etki ediyor. Beyaz yaka işler enflasyon oranında artarken, mavi yaka işlerin ortalama ücreti enflasyonun üzerinde artıyor. Sonuç olarak beyaz ve mavi yaka ücretlerin zaman içinde yakınsadığı görülüyor. Asgari ücretle karşılaştırıldığında 24 Saatte İş sisteminde açılan ilanlarda 2021 yılında beyaz yaka işlerdeki ortalama ücret asgari ücretin 3,2 katı iken bu oran 2024 yılında 2,2’ye düştü. Buna karşılık mavi ve gri yaka işlerde 2021 yılında ortalama ücret asgari ücrete denk gelirken 2024 yılında asgari ücretin 1,5 katına denk geliyor. Benzer bir eğilimin devam ettiğini varsayarsak 5 yıl içinde ücretlerin eşitleneceğini tahmin ediliyor.

Raporda “TÜİK’in istatistiklerine göre gençler arasında eğitim seviyesi arttıkça, “ne istihdamda ne de eğitimde” olan gençlerin oranı artıyor. Diğer bir deyişle eğitim seviyesi arttıkça istihdamda olma ihtimali düşüyor ve işsiz olma ihtimali artıyor. Araştırmaya göre, lise ve altı seviyede eğitim tamamlamış gençlerin sadece yüzde 17,5’i ne çalışıyor ne de eğitim alıyorken, üniversite mezunu ve üstlerinde bu oran yüzde 29,2’ye çıkıyor. Bu eğilime rağmen her yıl üniversite mezunu sayısının artması dikkat çekiyor” ifadeleri kullanılıyor.

Okumaya devam et

GÜNCEL

Seçil Erzan’ın “8 milyon 750 bin TL”lik kaşeli, ıslak imzalı belgesi delil sayıldı

Yayınlanma:

|

Yazan:

Seçil Erzan davasında, 5 müştekinin şikâyetleri üzerine hazırlanan iki yeni iddianame, İstanbul 41’inci Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki ana dava dosyasıyla birleştirildi. Erzan’dan şikâyetçi olanların sayısı 26 olurken hakkında istenen hapis cezası ise 275 yıla yükseldi.

Hürriyet’te yer alan habere göre, hazırlanan iddianamelerden birinde Kaan Sinih, annesi Sevgil Sinih ve babası Tursun Sinih’in kendilerine yüksek getiri vaat eden Erzan’a 2 milyon 250 bin lira ve 150 bin dolar verdikleri, müştekilerin bu paranın 1 milyon 550 bin lirasını geri aldığı ifade edildi. İddianameye Erzan’ın kaşeli ve ıslak imzalı belgesi delil olarak girdi. İddianamede Kaan Sinih’in ifadesi de yer aldı:

“1 Nisan 2022’de fondaki paramdan çekmek için Seçil Erzan’a mesaj attım, ‘250 bin TL para lazım’ dedim. 13 Mayıs’ta, ‘Birazdan hesabına para yatacak’ diye mesaj attı. Nazlı Can’ın hesabından, Denizbank hesabıma 250 bin TL yattı. Annem 31 Mayıs 2022’de şubeye gitmiş, Seçil Erzan’a ‘Bize hiç bilgi vermiyorsun, paramız ne kadar oldu? Bana bir evrak ver’ demiş. Seçil Erzan da anneme nominal bakiye 8 milyon 750 bin TL yazılı şube müdürü kaşeli ıslak imzalı bir yazı vermiştir. Nisan 2023’te medyaya yansıyan haberlerden dolandırıldığımızı anladık.”

Okumaya devam et

BANKA HABERLERİ

İşte Türkiyenin karnesindeki son durum

S&P’nin dün akşamki not artırım kararının ardından, kuruluşun değerlendirmesinde Türkiye yatırım yapılabilir seviyenin 4 kademe altında yer aldı. Fitch değerlendirmesinde de Türkiye’nin kredi notu benzer seviyede yer alırken, Moody’s’e göre kredi notu halen yatırım yapılabilir seviyenin 6 kademe altında yer alıyor

Yayınlanma:

|

Yazan:

Dün akşam S&P, Türkiye ekonomisine ilişkin değerlendirmesini açıkladı. Kredi derecelendirme kuruluşundan yapılan açıklamada, Türkiye’nin uzun vadeli kredi notunun “B”den “B+”ya yükseltildiği ve kredi notu görünümünün “pozitif” olarak korunduğu bildirildi.

Türkiye’de yerel seçimlerin ardından dış dengelenmenin de etkisiyle para, maliye ve gelirler politikası arasındaki koordinasyonun iyileşeceğinin düşünüldüğü belirtilen açıklamada, gelecek 2 yıl içinde portföy girişlerinin artacağının, cari açıkların daralacağının, enflasyon ve dolarizasyonda düşüşün öngörüldüğü kaydedildi. Açıklamada, politika yapıcıların, cari açığın daraldığı ve dolarizasyonun tersine döndüğü ortamda enflasyonu düşürmeyi ve liraya olan güveni yeniden tesis etmeyi başarması halinde Türkiye’nin kredi notunun yükseltilebileceği ifade edildi.

S&P, Türkiye’de son dönemdeki politika düzenlemeleri nedeniyle aralık ayında takvim dışı değerlendirmeye giderek ülkenin kredi notu görünümünü “durağan”dan “pozitif”e çevirmişti. Diğer kredi derecelendirme kuruluşlarından Moody’s de ocak ayında Türkiye’nin kredi notu görünümünü “durağan”dan “pozitif”e çıkarmıştı.

FITCH DE 12 YIL SONRA YÜKSELTMİŞTİ

Geçen ay Fitch Ratings de Türkiye’nin kredi notunu “B”den “B+”ya yükseltti, not görünümünü “durağan”dan “pozitif”e çıkardı. Kuruluş, böylece 12 yıl sonra ilk kez Türkiye için not artırım kararı aldı. Fitch kararıyla ilgili açıklamasında sıkı para politikasının beklenenden daha önce güçlü bir şekilde uygulandığını, böylece makroekonomik ve dış kaynaklı kırılganlıkların azaldığını aktardı.

‘YATIRIM YAPILABİLİR’ SEVİYEYE KAÇ ADIM KALDI?

Son artışla birlikte Türkiye, artık not açısından S&P ve Fitch için yatırım yapılabilir seviyenin 4 kademe, Moody’s için 6 kademe altında. Hepsinde görünüm ise Pozitif. Kredi notunun artması ve görünümün de pozitif olması, sonraki aşamada da tekrar not artırımı gelebileceğine işaret ederken bu her ne kadar piyasalar açısından yatırım yapılabilir seviyenin henüz gerisinde olunsa da olumlu değerlendiriliyor.

BIST 100’DEKİ YÜKSELİŞİ DESTEKLEDİ

Kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye’ye yönelik aldığı olumlu kararlar ve bu kararların devamının gelebileceğine yönelik beklentileri Borsa İstanbul’a da şu ana kadar pozitif yansıdı. BIST 100 endeksi son 1 ayda yüzde 12.57 yükselirken. 2024 genelinde yüzde 34.79’luk artış yaşadı. 2024’teki yükseliş ocak-Nisan dönemindeki yüzde 18.72’lik enflasyonun çok üzerinde gerçekleşerek Borsa İstanbul yatırımcısına önemli bir reel getiri sağladı.

NE ANLAMA GELİYOR?

Kredi derecelendirme kuruluşlarının değerlendirmeleri çeşitli yatırım fonları tarafından dikkatle takip ediliyor. Bu değerlendirmeler bireysel kredi notlarına benzer bir görev üstleniyor. Bir ülkenin kredi notunun yatırım yapılabilir seviyede yer alması daha güvenli bir yatırım ortamı sunduğu anlamına geliyor. Bu sebeple dünyada başta emeklilik fonları olmak üzere çeşitli büyük fonlar bir ülkenin tahvil veya hisse piyasasına yatırım yapmadan önce 3 büyük kredi derecelendirme kuruluşunun 2’sinde yatırım yapılabilir seviyede not almış olmasını bir gereklilik olarak görüyor. Bir ülkenin kredi notu yükseldikçe o ülkeye sermaye akışının hızlanması ihtimali artıyor.

Habertürk

Okumaya devam et

KATEGORİ

FARK YARATANLAR

FARK YARATANLAR

FARK YARATANLAR

ALTIN – DÖVİZ

Altın Fiyatları

KRIPTO PARA PİYASASI

BORSA

TANITIM

FACEBOOK

Popüler

www bankavitrini com © "BANKA VİTRİNİ Portal"da yayımlanan, BANKA VİTRİNİ'nde yer alan yazar ve çevirmenlerine ait herhangi bir yazı, çeviri, makale ve haber izin alınmadan basılı olarak ya da internet ortamında kullanılamaz, çoğaltılamaz, yayınlanamaz. İzinsiz kullananlar hakkında hukuki yollara başvurulacaktır. "BANKA VİTRİNİ Portal"da yayımlanan tüm özgün yazıların içeriğinden yazarları sorumludur. www.bankavitrini.com'da yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Yer alan yazılarda herhangi bir yatırım aracı; Hisse Senedi, kripto para biriminin veya dijital varlığın alım veya satımını önermiyor. Bu nedenle sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Lütfen transferlerinizin ve işlemlerinizin kendi sorumluluğunuzda olduğunu ve uğrayabileceğiniz herhangi bir kaybın sizin sorumluluğunuzda olduğunu unutmayın. © www.paravitrini.com Copyright © 2020 -UŞAK- Tüm hakları saklıdır. Özgün haber ve makaleler 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu korumasındadır.