GÜNDEM

Suriye : Dengeler değişti

Yayınlanma:

4 yıl önce

02/10/2021

Yazan:

Suriye son haftalarda diplomatik temaslar yürütürken ABD’nin İdlib’de El Kaide yöneticisini öldürdüğü ortaya çıktı. Bölgede bir diğer dikkat çeken gelişme, İran’ın Azerbaycan sınırında askeri tatbikata başlaması oldu.

Ortadoğu ülkelerinde peş peşe yaşanan askeri ve diplomatik gelişmeler gündemde. ABD’nin Afganistan’dan sonra Suriye’deki akıbeti tartışılırken bölge ülkeleri ile diplomatik temaslar yürüten Şam yönetimi ülkeye uygulanan “izolasyon duvarının yıkıldığını” ve ABD’nin Suriye’de yenildiğini savunuyor. İran ise Azerbaycan-Ermenistan sınırına IŞİD’lilerin geldiğini savunarak bu bölgede askeri tatbikat yürütüyor.

EL KAİDE HEDEFTE

Suriye’nin kuzeybatısında cihatçıların kontrolündeki İdlib kentinde son günlerde Rusya’nın askeri hamleleri dikkat çekici bir şekilde artarken ABD’nin bir El Kaide hedefini vurduğu önceki gün ortaya çıktı. ABD merkezli yayın Fox News kanalı dün yayımladığı haberde, ABD’nin 20 Eylül günü İdlib’de El Kaide’nin Salim Ebu Ahmed adındaki üst düzey bir liderini İHA saldırısıyla öldürdüğünü duyurdu. ABD Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon) üst düzey bir yetkilisine dayandırılan haberde, söz konusu insansız hava araçlı saldırıda herhangi bir sivil kaybın olmadığı ileri sürüldü. ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM) ise dün yaptığı açıklamayla haberi doğruladı. CENTCOM sözcüsü Donanma Teğmeni Josie Lynne Lenny, “İlk işaretler, hedeflediğimiz kişiyi vurduğumuzu gösteriyor ve saldırı sonucunda sivil kayıp olduğuna dair herhangi bir bulgu bulunmuyor” açıklaması yaptı. ABD, belirli aralıklarla İdlib’de bulunan bazı cihatçı unsurları hedef alan saldırılar düzenliyor. IŞİD lideri Ebubekir el Bağdadi de İdlib’in batısında ABD’nin düzenlediği bir hava operasyonuyla öldürülmüştü.

Suriye hükümetinden ABD’nin İdlib’deki son saldırısına ilişkin bir açıklama yapılmadı. Ancak Şam yönetiminden yapılan son açıklamaların ABD’nin Suriye’de kaybettiğine ilişkin yorumlar olması dikkat çekti.

ŞAM: ABD YENİLDİ

Son haftalarda başta Mısır ve Ürdün olmak üzere bölge ülkeleriyle yeniden resmi diplomatik ilişkiler kuran Şam, Suriye’ye yönelik uluslararası siyasi atmosferin değiştiği görüşünde. Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad önceki gün Suriye’nin resmi haber ajansı SANA’ya verdiği röportajda, BM Genel Kurulu için gittiği New York’ta birçok ülkeden mevkidaşlarıyla görüştüğünü belirterek “Bu toplantıların bir benzerinin görülmediği söylenebilir. Arap ülkeleriyle karşılıklı saygı ve çıkar ilkelerine uygun olarak iş yapmayı dört gözle bekliyoruz” dedi. Mikdad, “Suriye teröre karşı verdiği savaşta elde ettiği başarılarla normal ilişkilerin dönüşüne açık olmasına rağmen herhangi bir baskıya boyun eğmeyeceğini ve hiçbir siyasi koşulu kabul etmeyeceğini açıkça ortaya koymuştur” ifadelerini kullandı.

Suriye Dışişleri Bakanı yardımcısı Eymen Susan da SANA’ya yaptığı açıklamada, birçok ülkenin Suriye ile iletişim kanallarını açmaya başladığını ancak bunu kendi gerekçeleriyle kamuoyuna açıklamadıklarını belirtti. Susan, “ABD-Batı projesi Suriyelilerin direnişi ve fedakarlıkları ile Rusya’nın uluslararası arenadaki rolünü pekiştiren desteği sayesinde başarısızlığa uğradı. ABD’de özellikle Kongre’de Suriye’deki güçlerin çekilmesi çağrısında bulunan birçok ses duymaya başladık. Bu güçler Suriye’yi koşulsuz olarak terk etmelidir” dedi.

New York’ta BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in de olduğu yetkililerle beş farklı toplantıya katıldığını aktaran Susan, “Bu konu başlı başına çok önemli zira siyasi ve diplomatik baskılar çerçevesinde Suriye’ye dayatmaya çalıştıkları izolasyon duvarını yıktı” diye konuştu.

TATBİKATIN NEDENİ IŞİD

Ortadoğu’da Suriye’nin kuzeyinin akıbetini ilgilendiren gelişmeler kritik önem taşırken bölgedeki diğer ülkeler de askeri ve diplomatik hareketlilik içerisinde. İran, Azerbaycan ile Ermenistan sınırında “Hayber Fatihleri” adını verdiği bir askeri tatbikatı dün başlattı. Bakü’nün tepkisini çeken tatbikata ilişkin Tahran’dan IŞİD çıkışı geldi. Tatbikatı yürüten İran Kara Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Kiyomers Haydari, askeri tatbikatın nedenine ilişkin yaptığı açıklamada “IŞİD’li teröristler, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki çatışmalar esnasında bir bölge ülkesinin davetiyle sınırlarımıza geldi. İran bu bölgede ülkelerin resmi sınırlarının değişmesi konusunda hassastır ve bunu kabul edilemez olarak görmektedir. Bir ülkenin sınırlarını korumada gösterdiği zayıflık başka bir ülkenin yabancılardan destek alarak sınırları değiştirmesine gerekçe oluşturmaz. İran böyle bir şeye izin vermez” ifadelerini kullandı.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 27 Eylül’de yaptığı açıklamada, İran’ın askeri tatbikat kararıyla ilgili “Neden şimdi ve neden bizim sınırımızda” sorusunu yöneltmişti.

BÜYÜKELÇİLİK AÇILDI

Öte yandan Ortadoğu’da dikkat çeken bir diğer diplomatik temas ise İsrail’le Bahreyn arasında gerçekleşti. İsrail yönetimi geçen yıl normalleşme kararı alan Bahreyn’le ilişkilerini tazeliyor. Bahreyn’e ilk kez resmi ziyaret yapan İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid, Manama’da İsrail Büyükelçiliği’nin açılışına katıldı. Lapid’le görüşen Bahreyn Kralı Hamad El Halife, iki ülke arasında ilişkilerin gelişmesini önemsediğini ve ABD’nin bölgeye “barış getirme” çabalarından memnuniyet duyduğunu ifade etti.

BİRGÜN

Görüntülenme: 3244

İlgili Etiketler:

Negatif reel faiz, yeniden

Yargıtay’dan emsal karar: Emekli maaşlarına artık bloke konulamayacak

Okumaya devam et

Ali Coşkun

30 HAZİRAN: AY SONU UYARILARI

Yayınlanma:

1 gün önce

30/06/2025

Yazan:

Ali Coşkun

Bugün ay sonu olup firmaların finansal sorumluluklarını eksiksiz yerine getirmesi gereken çok önemli bir gündür. Ayrıca yılın ikinci bilanço dönemidir.

Aşağıdaki hususlara azami dikkat edilmesi, firmanızın kredi notu ve bankalarla olan itibarınızın korunması açısından büyük önem taşımaktadır.

Bugüne özel firmaların yapması gerekenler;

1. Banka Borçlarının Kontrolü ve Ödemesi

Çalıştığınız tüm bankalarla sabah erkenden irtibata geçerek; kredi taksitleri, komisyonlar, BCH, KMH, Ek hesap, devre faizleri gibi ödenmesi gereken bir borç olup olmadığını mutlaka yazılı (e-posta) veya sözlü olarak teyit ediniz.

Varsa bu borçlar gün içinde acilen ödenmelidir.

Para transferi gerçekleştirilmiş olsa dahi saat 17.00’den önce banka hesapları kontrol edilmeli, sistemin bu borçları otomatik tahsil edip etmediği bizzat teyit edilmelidir. Sistemsel gecikmeler yaşanabilmektedir.

2. DBS Komisyonları (Doğrudan Borçlandırma Sistemi)

Bazı bankalarda DBS komisyonları manuel olarak tahsil edilmektedir.

Bu nedenle yalnızca para transferi yapmak yeterli olmayabilir.

İlgili komisyonların tahsil edilip edilmediği saat 17.00’den önce mutlaka kontrol edilmelidir.

3. Takas Çek Ödemeleri

Bugün bankalarda yoğunluk yaşanabileceğinden, takas çek ödemeleri son dakikaya bırakılmamalıdır.

Sistemsel problemler ya da personel hataları nedeniyle çek takası gecikebilir.

Takas saatinin 1 dakika geçilmesi bile çeklerin karşılıksız yazılmasına neden olabilir.

4. KMH (Kredili Mevduat Hesabı) Eksi Bakiyeler

KMH hesapları eksi bakiyede ise mutlaka artıya geçirilmelidir.

Bazı bankalarda bu hesapların sadece dışardan EFT ile kapatılması gerekmektedir.

Hesaptaki mevcut bakiye ile kapatılan durumlarda bile Merkez Bankası’na gecikme bildirimi yapılabilmektedir.

Her ay gecikmeli tahakkuk ödemeleri, firmanın Kredi Notunu olumsuz etkiler.

3.500 TL’lik bir tahakkuk kaydı dahi bazı firmaların kredi kullanamamasına neden olmuştur.

Bazen bu tür ödenmeyen borçların nedenini firmalara sorduğumuzda “ banka bize bilgi vermedi “ şeklinde bildirimler alıyoruz.

Bankaların bu tür borçlar ile ilgili olarak firmalara bildirim zorunluluğu bulunmamaktadır.

Ancak bu tür borçları mesela takasta çeki olduğunu firmalara yazılı veya sözlü olarak bildiren banka şubeleri de bulunmaktadır.

5. Merkez Bankası Memzuç Kayıtları

Bugün yapılmayan her ödeme, 30.06.2025 tarihli gecikmiş tahakkuk, temerrüt veya ödenmemiş kredi taksidi olarak Merkez Bankası kayıtlarına geçebilir.

Bu durum firmanızın finansal itibarını ve rating notunu ciddi şekilde düşürebilir.

Sonuç olarak; Ay sonu işlemleri ihmal edilmemeli, tüm banka hareketleri mesai bitiminden önce birebir takip edilmelidir.

Küçük görünen meblağlar uzun vadede büyük sorunlara yol açabilir.

Finansal disiplini sürdüren firmalar, güçlü banka ilişkileri ve yüksek rating ile her zaman bir adım öndedir.

Ay sonunda yapılan bir ihmal güvenilirliği sarsabilir.

Firmaların bugünü sorunsuz bir şekilde geçirmelerini diliyorum.

Görüntülenme: 8083

Okumaya devam et

GÜNCEL

Tüzel Kişilerde Mutlak Butlan

Yayınlanma:

1 gün önce

30/06/2025

Yazan:

BankaVitrini

Tüzel Kişilerde Mutlak Butlan: Şirket, Dernek, Vakıf ve Siyasi Partiler Açısından Hukuki Geçersizlik

Hukuk düzeninde bazı işlemler, baştan itibaren geçersiz sayılır. Bu tür işlemler “mutlak butlan” (yokluk) kavramı ile açıklanır. Türk hukuk sisteminde; şirketler, dernekler, vakıflar ve siyasi partiler gibi tüzel kişiler açısından da bu geçersizlik ciddi sonuçlar doğurur.

Mutlak Butlan Nedir?

Mutlak butlan; hukuka, kamu düzenine, ahlaka veya emredici şekil kurallarına aykırı bir hukuki işlemin başlangıçtan itibaren hükümsüz olması halidir. Bu işlemler sanki hiç yapılmamış gibi değerlendirilir. Mutlak butlan hâlinde:

Herkes geçersizliği ileri sürebilir.
Mahkemeler re’sen (kendiliğinden) dikkate alır.
Zamanaşımı söz konusu değildir.
Hukuki sonuç doğurmaz.

1. Şirketlerde Mutlak Butlan

Ticaret hayatında şirketler üzerinden gerçekleştirilen bazı işlemler, hukuki şekil şartlarına ve kanuni kurallara aykırıysa mutlak butlan gündeme gelir.

Örnekler:

Geçersiz Kuruluş: Asgari sermaye şartını taşımayan bir anonim şirketin kurulması.
Kanuna Aykırı Amaç: Yasa dışı işler (örneğin kaçakçılık) için kurulan şirketler.
Şekil Eksikliği: Genel kurul toplantısı, zorunlu çağrı ve nisap şartları olmadan yapılırsa alınan kararlar geçersizdir.

2. Derneklerde Mutlak Butlan

Dernekler Kanunu’na göre, bir derneğin hem kuruluş hem de faaliyet süreçlerinde kamu düzeni ve yasalara uygunluk esastır. Aksi hâlde mutlak butlan söz konusu olur.

Örnekler:

Kanunsuz Kuruluş: Dernek tüzüğü, yürürlükteki yasalara aykırıysa (örneğin yasadışı örgüt propagandası içeriyorsa).
Geçersiz Genel Kurul: Üyelerin haberi olmadan yapılan toplantıda alınan kararlar hükümsüzdür.
Amaç Ahlaka Aykırı: Toplumda nefret, ayrımcılık, ırkçılık gibi ahlaka aykırı fikirleri yayan dernekler geçersiz sayılır.

3. Vakıflarda Mutlak Butlan

Vakıflar, kuruluşlarında sıkı şekil şartlarına tabidir. Bu şartlara uyulmaması hâlinde vakıf tüzel kişiliği oluşmaz.

Örnekler:

Resmî Senet Eksikliği: Noter huzurunda düzenlenmeyen vakıf senedi geçersizdir.
Mal Varlığı Devri Yoksa: Kurucu tarafından belirtilen taşınmazın vakfa devri yapılmamışsa kuruluş yok hükmündedir.
Kamu Düzenine Aykırı Amaç: Terör finansmanı veya ayrımcı amaç güden vakıflar geçersizdir.

4. Siyasi Partilerde Mutlak Butlan

Siyasi partiler, Anayasa’ya ve Siyasi Partiler Kanunu’na uygun olarak faaliyet yürütmek zorundadır. Anayasa Mahkemesi, bu konuda nihai denetim merciidir.

Örnekler:

Anayasa’ya Aykırılık: Laiklik, insan hakları, devletin bütünlüğü gibi ilkelere aykırı partiler kapatılır ve işlemleri mutlak butlanla geçersiz sayılır.
Usulsüz Kurultay: Parti tüzüğüne aykırı yapılan seçimler geçersizdir.
Tüzük ve Program İhlalleri: Toplumsal barışa tehdit oluşturan ifadeler taşıyan programlar yok hükmündedir.

Tüzel Kişilerde Hukuki Ciddiyet Şart

Mutlak butlan, yalnızca bireysel sözleşmelerde değil; kurumların varlığını ve işlemlerini de doğrudan etkileyen bir hükümsüzlük türüdür. Şirketler, dernekler, vakıflar ve siyasi partiler; kuruluş ve faaliyet süreçlerinde şekil, içerik ve amaç yönünden hukuka uygun davranmadıklarında, yaptıkları işlemler geçersiz sayılır. Bu durum, hem kamu düzeninin korunması hem de hukuki güvenliğin sağlanması açısından kritik öneme sahiptir.

Görüntülenme: 11752

Okumaya devam et

Erol Taşdelen

ZENGİNLİK İLLÜZYONU: Gerçek Zenginlik mi, Borçla Alınmış Bir Hayal mi?

Yayınlanma:

1 gün önce

30/06/2025

Yazan:

Erol Taşdelen

Günümüzde birçok birey, şirket ve hatta ülke; sahip olduğundan çok daha fazla zenginmiş gibi davranıyor. Lüks arabalar, büyük evler, gösterişli tatiller ve sosyal medyada sergilenen “refah dolu” hayatlar… Ancak tüm bu görüntülerin arkasında çoğu zaman borçla finanse edilen bir tüketim yatıyor.

Bu duruma ekonomi literatüründe “Zenginlik İllüzyonu” adı veriliyor. Yani kişi ya da kurumlar gerçek zenginlik yerine, borçla veya geçici gelirlerle sürdürülen bir refah algısı içinde yaşıyorlar.

BİREYSEL DÜZEYDE ZENGİNLİK İLLÜZYONU

Nasıl oluşur?

Kredi kartıyla yapılan lüks harcamalar
Taksitle alınan araba, ev, tatil vb.
Sosyal medyada sergilenen “lüks yaşam” gösterileri

Gerçek: Sahip olunan varlık değil, borçla finanse edilmiş bir tüketimdir.

Kredi kartıyla alınan pahalı telefonlar, taksitle gidilen lüks tatiller ve gösteriş için yapılan harcamalar… Tüm bu tüketim örnekleri, zenginlik illüzyonunun bireysel düzeydeki tezahürüdür. Kişi, aslında gelecek gelirini bugünden harcamakta, ama kendini “zengin” hissetmektedir.

ŞİRKETLERDE ZENGİNLİK İLLÜZYONU

Nasıl oluşur?

Sürekli borçlanarak yapılan yatırımlar
Gerçekleşmemiş kârlar üzerinden yapılan büyüme planları
Finansal tablolarda şişirilmiş varlıklar

Gerçek: Firmanın nakit akışı sorunlu olabilir, ancak dışarıdan “büyüyen ve zenginleşen şirket” algısı yaratılır.

Bazı firmalar; sürekli kredi kullanarak yatırım yapmakta, borçla büyümektedir. Finansal tablolarda görülen “kâr” çoğu zaman nakit akışıyla desteklenmeyen hayali bir kârdır. Böyle firmalar dışarıdan güçlü görünse de içeride ciddi risk taşır.

DEVLETLERDE ZENGİNLİK İLLÜZYONU

Nasıl oluşur?

Aşırı borçlanmayla finanse edilen büyük altyapı projeleri
Yapay şekilde düşük faizle genişleyen ekonomi
Kısa vadeli döviz girişleriyle büyüyen cari açık

Gerçek: Ekonominin temelleri zayıftır ama halk kendini refah içinde hisseder. Bu, genellikle krizle sonuçlanır (örneğin 2001 Türkiye krizi, 2008 ABD mortgage krizi).

Makroekonomik düzeyde, bazı devletler büyük projeler yaparak vatandaşlarına “refah” algısı yaratır. Ancak bu projelerin finansmanı borçla sağlanıyorsa ve üretim-tasarruf dengesi bozulmuşsa, bu durum sadece geçici bir illüzyondur. Ekonomik kriz kaçınılmaz hale gelir.

Zenginlik İllüzyonunun Nedenleri

Tüketim kültürü ve reklamlar
Sosyal medya ve gösteriş toplumu
Finansal okuryazarlık eksikliği
Yatırım yerine tüketimin teşvik edilmesi
Kısa vadeli politikalar

ZENGİNLİK İLLÜZYONUNUN SONUÇLARI VE ZARARLARI

Gerçek olmayan refah, tasarrufları azaltır.
Aşırı borçlanma ekonomiyi kırılgan hale getirir.
Kriz anlarında bu illüzyon bir anda dağılır.
Sosyal huzursuzluk ve gelir adaletsizliği artar.

GÖSTERİŞ DEĞİL GERÇEK ZENGİNLİK

Gerçek zenginlik; üretim, tasarruf ve sürdürülebilir gelir artışıyla mümkündür. Tüketim ve borçla sürdürülen bir yaşam tarzı, sadece zenginlik illüzyonu yaratır. Bu yanılsamadan kurtulmak için finansal bilinçlenme ve sadeleşme şarttır. Zenginlik illüzyonu, finansal gerçeklerden kopmuş bir algı oyunudur. Ekonomide sürdürülebilir refah; gerçek gelir artışı, üretim gücü ve tasarruf ile olur, borç ve gösterişle değil.

Erol TAŞDELEN-Ekonomist

Görüntülenme: 7759

Okumaya devam et