Dış ticarette teslim şekilleri, satıcı ile alıcı arasında malın nerede, nasıl ve hangi koşullarda teslim edileceğini belirleyen standart kurallardır. Bu kurallar, INCOTERMS (International Commercial Terms) adı altında Uluslararası Ticaret Odası (ICC) tarafından belirlenmiştir. En güncel sürümü INCOTERMS 2020’dir.
Aşağıda dış ticarette kullanılan başlıca teslim şekillerini ve açıklamalarını bulabilirsin:
EXW (Fabrika Teslimi):
Satıcı için asgari yükümlülük.
Alıcı, satıcının tesislerinden kaynaklanan tüm masrafları ve riskleri üstlenir. Genellikle yerel işlemler için kullanılır, ancak uluslararası olarak da kullanılabilir.
FCA (Ücretsiz Taşıyıcı):
Satıcı, malları belirtilen bir yerde bir taşıyıcıya (örn. nakliye şirketi, nakliye komisyoncusu) teslim eder. Mallar taşıyıcıya teslim edildiğinde risk alıcıya geçer. Çok yönlüdür ve çeşitli taşıma modları için uygundur.
FOB (Gemide Ücretsiz):
Satıcı, malları belirlenen sevkiyat limanında gemiye yükler. Mallar gemiye bindikten sonra risk alıcıya geçer. Özellikle deniz veya iç su yolu taşımacılığı için kullanılır.
CFR (Maliyet ve Navlun):
Satıcı, malların belirtilen varış limanına taşınması için gereken masrafları öder. Mallar gemiye yüklendiğinde risk alıcıya geçer. Sigortadan alıcı sorumludur. Deniz veya iç su yolu taşımacılığı için kullanılır.
CIF (Maliyet, Sigorta ve Navlun):
CFR’ye benzer şekilde, ancak satıcı, belirtilen varış limanına transit sırasında malları kapsayacak şekilde sigorta için de ödeme yapar. Deniz veya iç su yolu taşımacılığı için kullanılır.
DAT (Terminalde Teslim):
Şimdi DPU ile değiştirildi (Boşaltılmış Yerde Teslim Edildi). Satıcı, malları belirlenmiş bir terminale (örn. liman, depo) teslim eder ve boşaltır. Boşaltma sırasında risk alıcıya geçer.
DAP (Yerinde Teslim):
Satıcı, malları belirlenen bir varış yerine teslim eder, ancak boşaltma işleminden alıcı sorumludur. Mallar belirtilen yere ulaştığında risk alıcıya geçer. Herhangi bir ulaşım modu için kullanılabilir.
DDP (Gümrük Vergisi Ödenmiş Olarak Teslim Edildi):
Satıcı için azami yükümlülük. Satıcı, malları alıcının belirtilen varış yerine teslim eder ve ithalat vergileri ve vergileri dahil tüm masrafları öder.
Özet Tablosu