Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın vergi gelirlerinden sorumlu olan Gelir İdaresi Başkanlığı kira vergisinin tam olarak ödenmesi, vergi kaybının olmaması için teknolojinin tüm olanaklarını kullanmaya başladı. İdare bunun için tüm devlet birimlerinin verilerini de elde ederek kullanıyor. Edindiğimiz bilgilere göre bu yıl Maliye’nin bu teknolojik denetimi kira vergisi için çalıştı. Maliye kira vergisi ödeme dönemi yaklaşırken bu vergiyi ödemeyenleri tespit etmek için şimdiye kadar denenmeyen bir yola başvurdu. Tapu kayıtları zaten elinde olan Maliye bu kez Nüfus Müdürlüğü’nden ikamet adreslerini aldı. Yaklaşık 5 milyon dairede bu iki veriyi karşılaştıran müfettişler önce tapu kaydı olmadan ikamet eden vatandaşları tespit etti. Ardından bu evler için vergi ödenip ödenmediğini araştırdı. Bu veriler de tabii ki Maliye de bulunuyor.
1.4 MİLYON EV İÇİN VERGİ ÖDENMİYOR AMA
Araştırma sonucu yaklaşık 1.4 milyon evin vergisinin ödenmediğinin tespit edildiği konuşuluyor. Bu evlerden yaklaşık 400 bininin ev sahiplerinin çocuklarının veya anne babalarının ikamet etmesi gibi vergiden muaf durumlar olabileceği tahmin ediliyor. Yasa gereği (usul ve furuğ) anne babalar veya çocuklar hariç evinizde diğer akrabalarınız veya çok yakın arkadaşlarınız oturmuş olsa ve siz onlardan kira almasınız bile emsal kira bedeli üzerinden verginizi ödemek zorundasınız. İşte şu anki verilen böyle 1 milyon ev sahibinin ödemesi gerektiği halde kira vergisini ödemediğine işaret ediyor.
NİHAİ TUTAR DA TESPİT EDİLİYOR
Bu nedenle şu anda Maliye ekipleri tespit edilen ve potansiyel olarak vergi ödenmediği düşünülen bu 1.4 milyon eve giderek bir yandan ikamet edenlerin çocuk veya anne ve baba gibi kira vergisi ödenmemesi gereken kişiler olup olmadığını diğer yandan eğer değillerse kira bedelini de sorarak kira tutarına da tespit ediyor. Böylece ne kadarlık bir vergi kaybı olduğu da nihai olarak belirleniyor. Maliye’nin vergi kayıp kaçağını önlemek için vatandaşları vergi dairesine davet etmek dahil sorgulama ve araştırma yapmaya yasal yetkisi bulunuyor. Vergi ödemeyenleri ise doğal olarak cezalar bekliyor.
4 AYRI CEZA ÖDENECEK
Kira vergisini ödemeyenler tespit edilirlerse ödenmeyen verginin kendisi ve bir misli de vergi ziyaı cezası ile birlikte ödenmesi gerekiyor. Ayrıca 2023 gelirini beyan etmeyen ev sahipleri 21 bin liralık kira vergisi istisnası hakkını kaybedecek. Zamanında ödenmeyen vergi için aylık yüzde 3.5 gecikme faizi ödeyecek. Ayrıca beyanname verilmemesi nedeniyle 2 kat birinci derece usulsüzlük cezası kesilecek.
DİJİTAL VERGİ DAİRESİ ÜZERİNDEN KİRACIYA ÇAĞRI
Diğer yandan Gelir İdaresi Başkanlığı, kayıt dışı ekonomiyle mücadele için, vatandaşların Dijital Vergi Dairesi üzerinden Kira Bildirim Formu’nu doldurması çağrısında bulundu.
Söz konusu uygulamayla mülk sahiplerinin beyan ettiği kira gelirleriyle kiracıların beyanatları karşılaştırılabilecek. Eksik veya düşük beyan durumunda oluşabilecek vergi kaybının önüne geçilecek.
Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan yapılan duyuruda şöyle denildi: “Kayıt dışı ekonomi ile mücadele kapsamında kira gelirlerinin tespiti ve doğru beyan edilmesini sağlamaya yönelik çalışmalar kapsamında Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü verileri ve TÜİK istatistiklerinden de faydalanılarak potansiyel kiracılara ait adresler tespit edilmektedir. Buna göre mükelleflerimizi gönüllü uyuma davet etmek üzere bilgilendirme mektupları gönderilmekte ve/veya kiracı yoklama yapılmaktadır.
EV SAHİPLERİNE MESAJ GİDİYOR
Gelir İdaresi Başkanlığı kira geliri olan ev sahiplerine de mesaj göndermeye başladı.Söz konusu mesajda şu ifadeler yer alıyor:
“Değerli Mükellefimiz,
Başkanlığımız verilerine göre 2023 yılında gelir vergisine tabi konut kira geliri elde ettiğiniz tespit edilmiştir.
2023 yılına ilişkin gelir vergisi beyannameleri 1 Mart-1 Nisan 2024 tarihleri arasında verilecektir.
Kira gelirine ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamenizi, Dijital Vergi Dairesi (dijital.gib.gov.tr) veya Hazır Beyan Sistemi (hazirbeyan.gib.gov.tr) üzerinden hızlı, kolay ve güvenilir bir şekilde beyan edip ödeyebilirsiniz.”
Bugün ay sonu olup firmaların finansal sorumluluklarını eksiksiz yerine getirmesi gereken çok önemli bir gündür. Ayrıca yılın ikinci bilanço dönemidir.
Aşağıdaki hususlara azami dikkat edilmesi, firmanızın kredi notu ve bankalarla olan itibarınızın korunması açısından büyük önem taşımaktadır.
Bugüne özel firmaların yapması gerekenler;
1. Banka Borçlarının Kontrolü ve Ödemesi
Çalıştığınız tüm bankalarla sabah erkenden irtibata geçerek; kredi taksitleri, komisyonlar, BCH, KMH, Ek hesap, devre faizleri gibi ödenmesi gereken bir borç olup olmadığını mutlaka yazılı (e-posta) veya sözlü olarak teyit ediniz.
Varsa bu borçlar gün içinde acilen ödenmelidir.
Para transferi gerçekleştirilmiş olsa dahi saat 17.00’den önce banka hesapları kontrol edilmeli, sistemin bu borçları otomatik tahsil edip etmediği bizzat teyit edilmelidir. Sistemsel gecikmeler yaşanabilmektedir.
2. DBS Komisyonları (Doğrudan Borçlandırma Sistemi)
Bazı bankalarda DBS komisyonları manuel olarak tahsil edilmektedir.
Bu nedenle yalnızca para transferi yapmak yeterli olmayabilir.
İlgili komisyonların tahsil edilip edilmediği saat 17.00’den önce mutlaka kontrol edilmelidir.
3. Takas Çek Ödemeleri
Bugün bankalarda yoğunluk yaşanabileceğinden, takas çek ödemeleri son dakikaya bırakılmamalıdır.
Sistemsel problemler ya da personel hataları nedeniyle çek takası gecikebilir.
Takas saatinin 1 dakika geçilmesi bile çeklerin karşılıksız yazılmasına neden olabilir.
4. KMH (Kredili Mevduat Hesabı) Eksi Bakiyeler
KMH hesapları eksi bakiyede ise mutlaka artıya geçirilmelidir.
Bazı bankalarda bu hesapların sadece dışardan EFT ile kapatılması gerekmektedir.
Hesaptaki mevcut bakiye ile kapatılan durumlarda bile Merkez Bankası’na gecikme bildirimi yapılabilmektedir.
Her ay gecikmeli tahakkuk ödemeleri, firmanın Kredi Notunu olumsuz etkiler.
3.500 TL’lik bir tahakkuk kaydı dahi bazı firmaların kredi kullanamamasına neden olmuştur.
Bazen bu tür ödenmeyen borçların nedenini firmalara sorduğumuzda “ banka bize bilgi vermedi “ şeklinde bildirimler alıyoruz.
Bankaların bu tür borçlar ile ilgili olarak firmalara bildirim zorunluluğu bulunmamaktadır.
Ancak bu tür borçları mesela takasta çeki olduğunu firmalara yazılı veya sözlü olarak bildiren banka şubeleri de bulunmaktadır.
5. Merkez Bankası Memzuç Kayıtları
Bugün yapılmayan her ödeme, 30.06.2025 tarihli gecikmiş tahakkuk, temerrüt veya ödenmemiş kredi taksidi olarak Merkez Bankası kayıtlarına geçebilir.
Bu durum firmanızın finansal itibarını ve rating notunu ciddi şekilde düşürebilir.
Sonuç olarak; Ay sonu işlemleri ihmal edilmemeli, tüm banka hareketleri mesai bitiminden önce birebir takip edilmelidir.
Küçük görünen meblağlar uzun vadede büyük sorunlara yol açabilir.
Finansal disiplini sürdüren firmalar, güçlü banka ilişkileri ve yüksek rating ile her zaman bir adım öndedir.
Ay sonunda yapılan bir ihmal güvenilirliği sarsabilir.
Firmaların bugünü sorunsuz bir şekilde geçirmelerini diliyorum.