ALTIN - DÖVİZ - KRIPTO PARA
Bitcoin’le Alakalı Acemi Hataların Çoğunu Yapıp Ders Çıkaran Birinden Önemli Uyarılar
Birkaç senedir Bitcoin hakkında acemi ve amatör hataların çoğunu yapıp dersler çıkaran bir Ekşi Sözlük yazarı, özellikle bu işe yeni girenlerin benzer hataları yapmaması adına önemli bilgiler paylaşmış.

Yayınlanma:
4 yıl önce|
Yazan:
BankaVitrini
Bir-iki senedir bu işin iyi kötü içinde olan ve genelde yapılan “acemi” ve “amatör” hataların çoğunluğunu da yapmış ve öğrenmiş biri olarak, başkalarının da bu hataları yapmamasını ve para kaybetmesini engellemek amaçlı hap bilgiler paylaşmak istiyorum.
öncelikle şunu unutmayın; kripto dünyası manipülasyona açık, dalgalanması yüksek, ani iniş ve çıkışlarla hem vezir ama hem de rezil de edebilecek riskli bir dünya. bu yüzden iyi ve mantıklı bir strateji, doğru hamleler şart.
bu piyasada en önemli 3 şey: doğru strateji, sabır ve soğuk kanlılık. gelin madde madde başlayalım.
1) başlangıç yatırım miktarı ve bakış açısı
Herkes için bu gerçek değişebilir ama bu kadar yüksek riskli bir markette, koyacağınız bütçe çok da değilse anlık al-satlardan ziyade uzun vadeli bakmanız, kaybedeceğinizde üzülmeyeceğiniz bir bütçe ile başlamanız ve o bütçeyi orada unutmanız en doğrusu olacaktır. ufak ufak oynayarak, zamanla hem öğrenecek, hem de yaptığınız hatalarda çok fazla kaybetmeyeceksiniz.
orta-uzun vade yatırım her zaman daha çok işe yarayacaktır. bu borsada devamlı al sat yaparak, günde 5-6 coin değiştirerek para kazanmak çok ciddi takip etmiyor ve bilmiyorsanız çok zor. bu en başta cazip ve kolay gelse de, yapılan bir çok ankette uzun vadeli tutanların daha karlı olduğu çok net bir şekilde ortada.
marketin genel tablosuna bakar, sağlıklı bir dönemdeyseniz (şu an olduğu gibi) ürünleri seçip, yatırımınızı sepet olarak yaparsınız. birazdan sepetin öneminden bahsedeceğim.
2) kullandığınız platform
Çoğu alt coinin olmadığı, ani yükselmelerde satışa izin vermeyen, komisyonu yüksek btctürk, paribu gibi yerleri kullanmayın. herkesin kötü tecrübesinden ders almak lazım. bu işin en iyisi binance varken diğerleri macera. binance, hem hızlı, hem güvenilir hem de türkçe desteği sunan bir platform. web sürümü de mobil sürümü de oldukça iyi. her yerde eğitim videoları var, kullanması da biraz alışınca çok kolay.
hem türk borsalarından hem de papara’dan binance’e para aktarabilirsiniz.
referans linke alerjiniz olmasın, tek başınıza kaydolursanız bir indiriminiz olmuyor ama referans linkle olursanız linke göre %10’a kadar komisyon indirimi kazanırsınız siz de.
3) yatırım metodu – sepet yapmanın önemi
Bu sadece kripto dünyası için değil, her zaman geçerli bir durumdur. sepet yapmak, paranızı birden fazla ürüne yatırmanız demek. sepetteki mantığımız riski azaltıp, dağıtmak, kazanç oranını arttırmaktır. bizim gibi küçük yatırımcılar bir yatırım enstrümanına her şeyleriyle girip, kazanacaklarını düşünürler ama genelde tam tersi olmakta, o enstrüman düştüğü an tüm paralarını kaybetmekteler.
ister bitcoin, ister eth, ister güçlü alt-coin, ne olursa olsun %99 emin bile olsanız bir coine tüm paranızı asla ama asla koymayın. hele böyle bir markette, tek hamlede paranızı kaybetmeniz , kaybetmeseniz bile diğer artan coinleri göz göre göre kaçırmanız çok olası. siz a coininde tüm paranızı yatırmışken, a coini harici diğer coinler yükseldiğinde beklemekten hem kaybedeceksiniz hem de a coininde beklenmeyen bir durum olduğunda paranızın tümü kaybolacak.
Nasıl sepet yapılır?
gelin örnekleyelim. 5 coine 20 şer dolar yatırdınız diyelim. 1 hafta sonra a ürünü %50 yükseldi ve paranız 30 dolar oldu. bu 10 dolar karı alıp, diğer ürünlere dağıttınız her ürün 22.5 dolar oldu. 2 hafta sonra b ürünü %100 yükseldi, paranız 40 birim oldu. siz bu 20 dolar karı alıp, diğerlerine dağıttınız ve her ürün yaklaşık 29 dolar oldu. bir süre sonra sıra c ürününe geldi, %100 artış oldu ve elinizde 58 dolar c ürünü oldu. c ürününden toplamda 38 dolar olan karınızı diğer ürünlere eklediniz diyelim. d ve e ürünlerinde toplamda 48 er dolarınız oldu. d ürünü hiç artmadı, e ürünü de %100 arttı diyelim.
toplamda 100 dolar yatırdığınız para ne oldu?
a ürünü: 20 dolarla devam ediyoruz ya da kar aldık cebimize,
b ürün: 20 dolarla devam ediyoruz ya da kar aldık cebimize,
c ürünü: 20 dolarda devam ediyoruz ya da kar aldık cebimize,
d ürünü: 48 dolarla devam ediyoruz,
e: 96 dolarla devam ediyoruz
toplamda 204 dolarımız oldu ve yatırımımızı ikiye katladık.
tek bir üründe olsaydık d ürünü gibi hiç yükselmeyebilirdi ya da a ürünü gibi daha az yükselebilirdi ya da daha kötü senaryoda düştüğünde paramızı kaybetmiştik. o yüzden görüldüğü gibi ilk şart sepet yapmak!
Sepette ne kadar farklı yatırım aracı olmalı?
gördüklerime göre 0-500 dolar arası gibi düşük bütçeler için 4-5 farklı coin, 500-2000 dolar arası veya daha fazlası için 4-8 farklı coin iyi olacaktır. genelde 8 coinden fazlaya çıkmamaya çalışın çünkü her coin için bilgi sahibi olmanız, strateji belirlemiş olmanız önemli.
burada risk iştahınıza göre misal portföyünüzün %80-%90’ıyla btc, eth, bnb, tomo, neo gibi sağlam coinler alabilir, geri kalan %10 bütçenizi daha riskli alt coinlere paylaştırabilirsiniz. burada artık karar sizde.
4) stratejinin önemi- düşmemeniz gereken tuzaklar
bu borsada ilk ve asla delinmemesi gereken kural: yükselmiş coine girmemek. eğer arkada çok sağlam bir proje yoksa ki bu çok azdır, %50-%100 yükselmiş coinlere girmeyin! birçok insan yükselmiş coine, daha da yükselir mantığıyla giriyor ve sert düşüşlerde tüm parasını kaybediyor. xrp, dodgecoin, gamestop hisseleri hep bunun örneği. bu kadar yükselen coin, artık yükselmiştir ve evet kaçırdınız ama sizin bir portföyünüz, stratejiniz var, ona sıra gelmesini bekleyeceksiniz. fomo yani kaçırma korkusuyla bu coinlere yüksekten girmek bile bile lades ve intihar demek. unutmayın bu işin sırrı coini alt noktada yakalamak ve bunu yapabileceğiniz onlarca coin var!
ikinci kural: %10-%15 düşüşler her gün görülebilecek düşüşler, bu durum olduğunda panik yapmamak. işi bilen insanların yorumlarını, btc-alt coin dominasyonunu, genel trendi takip edin.
unutmayın al-sat yapmıyoruz, orta-uzun vade bakıyoruz. dolayısıyla panik satışların anlamı yok. etherium, 120 dolardan 1800 dolara gelene kadar birçok noktada %15-%20 belki daha fazla geriye çekildi ama panik yapmayan, orta ve uzun vade bakan herkes kazandı ve 12-13x yaptı.
peki stratejiden kastım ne?
yatırım yaparken illa al-sat yapacaksanız, orta ve uzun vade yatırımlarınızdan ayırın ve aldığınız her coin için bir hedefiniz olsun. örneğin ben yakın zamanda sand aldım, güvendiğim bir proje, yatırımım uzun vadeli. çok yakın zamanda 2x yaptı, tamamını satmadım, elde ettiğim karı diğer yatırım araçlarıma dağıttım, ana paramı koruyorum çünkü daha gidecek yolu olduğunu düşünüyorum.
burada herkes size şu çok iyi, bu çok yükselecek vs diye coin söyleyecek, bazıları doğru, bazıları manipülasyon ya da yanlış olacak. bir coine yatırım yapmadan önce kendi araştırmanızı yapmanız çok önemli, bunu sakın unutmayın.
daha da önemlisi sabırlı olun, bu piyasa yüzlerce coin var. 5 coininiz var diyelim, sizin coinlere sıra gelene kadar geri kalan birçok coin yükselebilir, sakin olun. bu noktada birçok kişi belki de çoğunluk kaçırma korkusuyla elindeki coini satıp, yükselen coinlere giriyor. üstten girdiği pump yemiş coin çatırt diye düşerken para kaybediyor, parasını kaybederken sabredip bekleyemediği coin yükseliyor ve o fırsatı da kaçırmış oluyor. çok basit bir konu ama inanın herkes bunu yapmıştır!
düşüşlerde panik yapıp satmamak, stratejinize bağlı kalmak ve sabırlı olmak önemli.
5) stop-loss kullanmak
bu konu tartışmalı, bazılarına göre stop kullanmak balinaların cebinizden paranızı alması demek ama bence bu kadar oynak, sabah kalktığımda elimdeki her şeyin %80 düşmüş olsa şaşırmayacağım piyasada kullanmak şart. bilmeyenler için nedir? binance spot piyasada elinizdeki coin için “şuraya yükseldiğinde/düştüğünde bu ürünü sat” diye emir verebileceğiniz süper bir özellik ve tabii ki çoğu borsada yok! yani 10 dolardan coin aldınız diyelim, bu coin 12 dolara yükseldiğinde sat ya da 8 dolara düştüğünde sat diyebiliyorsunuz.
bu noktada dikkat etmeniz gereken şey: stoplarınızın güncel fiyata çok yakın olmaması. piyasada boğalar bu stopları patlatıp alttan mal toplamak için coinleri %10-%15 düşürebiliyorlar. böylece satıyorsunuz, ucuz fiyattan onu alıp fiyatı tekrar yükseltiyorlar. dolayısıyla benim stoplarım genel olarak %20 aşağıda oluyor ki büyük düşüşlerde kayıp yaşamayım.
örneğin 2020 yaz ayında yaşanan büyük düşüşte stop koymadığım için yarısından fazla paramı kaybettim, eğer onu yaşamamış olsam bugün çok çok daha iyi bir noktadaydım.
3) yatırım metodu – sepet yapmanın önemi
bu sadece kripto dünyası için değil, her zaman geçerli bir durumdur. sepet yapmak, paranızı birden fazla ürüne yatırmanız demek. sepetteki mantığımız riski azaltıp, dağıtmak, kazanç oranını arttırmaktır. bizim gibi küçük yatırımcılar bir yatırım enstrümanına her şeyleriyle girip, kazanacaklarını düşünürler ama genelde tam tersi olmakta, o enstrüman düştüğü an tüm paralarını kaybetmekteler.
ister bitcoin, ister eth, ister güçlü alt-coin, ne olursa olsun %99 emin bile olsanız bir coine tüm paranızı asla ama asla koymayın. hele böyle bir markette, tek hamlede paranızı kaybetmeniz , kaybetmeseniz bile diğer artan coinleri göz göre göre kaçırmanız çok olası. siz a coininde tüm paranızı yatırmışken, a coini harici diğer coinler yükseldiğinde beklemekten hem kaybedeceksiniz hem de a coininde beklenmeyen bir durum olduğunda paranızın tümü kaybolacak.
Nasıl sepet yapılır?
gelin örnekleyelim. 5 coine 20 şer dolar yatırdınız diyelim. 1 hafta sonra a ürünü %50 yükseldi ve paranız 30 dolar oldu. bu 10 dolar karı alıp, diğer ürünlere dağıttınız her ürün 22.5 dolar oldu. 2 hafta sonra b ürünü %100 yükseldi, paranız 40 birim oldu. siz bu 20 dolar karı alıp, diğerlerine dağıttınız ve her ürün yaklaşık 29 dolar oldu. bir süre sonra sıra c ürününe geldi, %100 artış oldu ve elinizde 58 dolar c ürünü oldu. c ürününden toplamda 38 dolar olan karınızı diğer ürünlere eklediniz diyelim. d ve e ürünlerinde toplamda 48 er dolarınız oldu. d ürünü hiç artmadı, e ürünü de %100 arttı diyelim.
toplamda 100 dolar yatırdığınız para ne oldu?
a ürünü: 20 dolarla devam ediyoruz ya da kar aldık cebimize,
b ürün: 20 dolarla devam ediyoruz ya da kar aldık cebimize,
c ürünü: 20 dolarda devam ediyoruz ya da kar aldık cebimize,
d ürünü: 48 dolarla devam ediyoruz,
e: 96 dolarla devam ediyoruz
toplamda 204 dolarımız oldu ve yatırımımızı ikiye katladık.
tek bir üründe olsaydık d ürünü gibi hiç yükselmeyebilirdi ya da a ürünü gibi daha az yükselebilirdi ya da daha kötü senaryoda düştüğünde paramızı kaybetmiştik. o yüzden görüldüğü gibi ilk şart sepet yapmak!
Sepette ne kadar farklı yatırım aracı olmalı?
gördüklerime göre 0-500 dolar arası gibi düşük bütçeler için 4-5 farklı coin, 500-2000 dolar arası veya daha fazlası için 4-8 farklı coin iyi olacaktır. genelde 8 coinden fazlaya çıkmamaya çalışın çünkü her coin için bilgi sahibi olmanız, strateji belirlemiş olmanız önemli.
burada risk iştahınıza göre misal portföyünüzün %80-%90’ıyla btc, eth, bnb, tomo, neo gibi sağlam coinler alabilir, geri kalan %10 bütçenizi daha riskli alt coinlere paylaştırabilirsiniz. burada artık karar sizde.
4) stratejinin önemi- düşmemeniz gereken tuzaklar
bu borsada ilk ve asla delinmemesi gereken kural: yükselmiş coine girmemek. eğer arkada çok sağlam bir proje yoksa ki bu çok azdır, %50-%100 yükselmiş coinlere girmeyin! birçok insan yükselmiş coine, daha da yükselir mantığıyla giriyor ve sert düşüşlerde tüm parasını kaybediyor. xrp, dodgecoin, gamestop hisseleri hep bunun örneği. bu kadar yükselen coin, artık yükselmiştir ve evet kaçırdınız ama sizin bir portföyünüz, stratejiniz var, ona sıra gelmesini bekleyeceksiniz. fomo yani kaçırma korkusuyla bu coinlere yüksekten girmek bile bile lades ve intihar demek. unutmayın bu işin sırrı coini alt noktada yakalamak ve bunu yapabileceğiniz onlarca coin var!
ikinci kural: %10-%15 düşüşler her gün görülebilecek düşüşler, bu durum olduğunda panik yapmamak. işi bilen insanların yorumlarını, btc-alt coin dominasyonunu, genel trendi takip edin.
unutmayın al-sat yapmıyoruz, orta-uzun vade bakıyoruz. dolayısıyla panik satışların anlamı yok. etherium, 120 dolardan 1800 dolara gelene kadar birçok noktada %15-%20 belki daha fazla geriye çekildi ama panik yapmayan, orta ve uzun vade bakan herkes kazandı ve 12-13x yaptı.
Peki stratejiden kastım ne?
yatırım yaparken illa al-sat yapacaksanız, orta ve uzun vade yatırımlarınızdan ayırın ve aldığınız her coin için bir hedefiniz olsun. örneğin ben yakın zamanda sand aldım, güvendiğim bir proje, yatırımım uzun vadeli. çok yakın zamanda 2x yaptı, tamamını satmadım, elde ettiğim karı diğer yatırım araçlarıma dağıttım, ana paramı koruyorum çünkü daha gidecek yolu olduğunu düşünüyorum.
burada herkes size şu çok iyi, bu çok yükselecek vs diye coin söyleyecek, bazıları doğru, bazıları manipülasyon ya da yanlış olacak. bir coine yatırım yapmadan önce kendi araştırmanızı yapmanız çok önemli, bunu sakın unutmayın.
daha da önemlisi sabırlı olun, bu piyasa yüzlerce coin var. 5 coininiz var diyelim, sizin coinlere sıra gelene kadar geri kalan birçok coin yükselebilir, sakin olun. bu noktada birçok kişi belki de çoğunluk kaçırma korkusuyla elindeki coini satıp, yükselen coinlere giriyor. üstten girdiği pump yemiş coin çatırt diye düşerken para kaybediyor, parasını kaybederken sabredip bekleyemediği coin yükseliyor ve o fırsatı da kaçırmış oluyor. çok basit bir konu ama inanın herkes bunu yapmıştır!
düşüşlerde panik yapıp satmamak, stratejinize bağlı kalmak ve sabırlı olmak önemli.
5) stop-loss kullanmak
bu konu tartışmalı, bazılarına göre stop kullanmak balinaların cebinizden paranızı alması demek ama bence bu kadar oynak, sabah kalktığımda elimdeki her şeyin %80 düşmüş olsa şaşırmayacağım piyasada kullanmak şart. bilmeyenler için nedir? binance spot piyasada elinizdeki coin için “şuraya yükseldiğinde/düştüğünde bu ürünü sat” diye emir verebileceğiniz süper bir özellik ve tabii ki çoğu borsada yok! yani 10 dolardan coin aldınız diyelim, bu coin 12 dolara yükseldiğinde sat ya da 8 dolara düştüğünde sat diyebiliyorsunuz.
bu noktada dikkat etmeniz gereken şey: stoplarınızın güncel fiyata çok yakın olmaması. piyasada boğalar bu stopları patlatıp alttan mal toplamak için coinleri %10-%15 düşürebiliyorlar. böylece satıyorsunuz, ucuz fiyattan onu alıp fiyatı tekrar yükseltiyorlar. dolayısıyla benim stoplarım genel olarak %20 aşağıda oluyor ki büyük düşüşlerde kayıp yaşamayım.
örneğin 2020 yaz ayında yaşanan büyük düşüşte stop koymadığım için yarısından fazla paramı kaybettim, eğer onu yaşamamış olsam bugün çok çok daha iyi bir noktadaydım.
2010’da 2 Pizza İçin 10 Bin Bitcoin Ödeyen Aşırı Şanssız İnsan: Laszlo Hanyecz

Ekşisözlük
İlginizi Çekebilir
ALTIN - DÖVİZ - KRIPTO PARA
Piyasalar temkinli: Ticaret ateşkesi yetmedi, İran riski ön planda!

Yayınlanma:
23 saat önce|
12/06/2025Yazan:
BankaVitrini
Dün küresel mali piyasaların gözü bir tarafta ABD ile Çin arasında yürütülen ticaret müzakerelerinde, öte yandan ABD’de açıklanan Mayıs ayı TÜFE enflasyonuna çevrildi. ABD Başkanı Trump, ABD ile Çin arasında geçtiğimiz ay Cenevre’de varılan geçici ticaret uzlaşmasının ardından Londra’da yürütülen görüşmelerle yeni bir çerçeve anlaşmaya varıldığını ve bu anlaşmayla ticaret ateşkesinin yeniden rayına oturduğunu açıkladı. Trump, ABD’nin Çin mallarına uygulayacağı toplam gümrük tarifesinin %55, Çin’in ise %10 olacağını belirtti. Anlaşma kapsamında Çin’in nadir toprak elementleri üzerindeki ihracat kısıtlamaları kaldırılırken, Trump, sosyal medya hesabında “Çin ile harika bir anlaşma yaptık” ifadesini kullanırken, ABD’nin yapay zekâ çipleri üzerindeki ihracat kısıtlamalarının ise devam edeceğini belirtti.
Anlaşmanın detayları henüz belirsizliğini korurken, her iki ülke de uzlaşı çerçevesini liderlerine sunarak onay sürecine geçecek. Ticaret görüşmeleri olumlu yönde ilerliyor olsa, sürece yönelik belirsizlik risk iştahını bir nebze de olsun bozduğunu itiraf etmek gerekiyor. Trump’ın diğer ülkelere ticaret anlaşması şartlarını içeren mektuplar göndereceğini açıklaması da piyasalarda belirsizliği artırdı. Dolar tabana yaygın bir şekilde değer kaybederken, EURUSD paritesi 1,15 seviyesinin üzerine yükselerek son altı haftanın zirvesini test etti. Tersinden bakıldığında, doların önde gelen para birimlerine göre değerini gösteren sepet kur DXY ise altı haftanın dibine geriledi.
ABD’de dün açıklanan Mayıs ayı çekirdek TÜFE enflasyonu, yıllık bazda %2,9 beklenirken gerçekleşme %2,8’de kaldı. Enflasyonun bir çıt da olsa beklentilerin altında kalmasının yanı sıra, görev süresi 2026 Mayıs ayında dolacak Başkan Powell yerine en güçlü aday olarak şu an görev yapan Hazine Bakanı Bessent ya da Warsh isminin ön plana çıkması, FED’in önümüzdeki hafta sonuçlanacak olağan FOMC toplantısında faiz indirimine gidebileceği beklentisini kuvvetlendirmeye başladı. Her ne kadar Trump’ın uyguladığı tarifelerin enflasyonist olduğunu kabul etsek de, ABD’de enflasyon Kasım 2022 zirvesinden bu yana mütemadiyen düşerken, FED ise Aralık 2024’ten bu yana faiz indirimine gitmeyerek bekle ve gör stratejisine geçti. Acaba yine mi geç kalıyor? (bakınız grafik)
Enflasyon verisi ve FED’e yeni dönem için zikredilen isimler ardından risksiz faiz oranı olarak görülen ve gelişmekte olan ülkelerin yurt dışı borçlanmasına temel teşkil eden 10 yıllık ABD tahvil faizinin getirisi %4,50 seviyesinden %4,40 seviyesine doğru gerilediğini görüyoruz. Faizlerin gerilemesi, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için iyi haber olarak görülse de, dün akşam saatlerinde petrol fiyatlarında yaşanan yükselişin ise hanemize biraz da olsun olumsuz bir gelişme olarak yazıldığını not etmemiz gerekiyor.
Başkan Trump, İran’la artan gerilim nedeniyle Orta Doğu’daki bazı ABD personelinin bölgeden çekileceğini açıkladı. Bu karar, Irak’taki ABD büyükelçiliğinde kısmi tahliye hazırlıkları ve Bahreyn ile Kuveyt’te gönüllü ayrılma yetkilerinin verilmesi ile başladı. ABD, İran’ın nükleer silah edinmesine kesinlikle izin vermeyeceklerini vurgularken, İran tarafı da olası bir saldırıya ABD üslerini hedef alarak karşılık vereceklerini bildirdi. Bu gelişmeler, özellikle petrol fiyatlarında %4’ün üzerinde artışa yol açarken, Brent cinsi ham petrolün varil uzun bir süredir sıkıştığı 60-65 dolar bandından kurtularak gece geç saatlerde 70 doların üzerini test etti.
ABD’nin bölgedeki askeri varlığı sürse de, gerginliğin nükleer müzakereler öncesi daha da tırmandığı görülüyor. İsrail’in kısa sürede İran’a yönelik bir askeri saldırı gerçekleştirme ihtimali gündemi meşgul ederken, risk algısında ise bir miktar bozulma yaşandığını ve güvenli liman ihtiyacının ise arttığını görüyoruz. Öyle ki, dün güne 3,300 doların diplerinden başlayan altının ons fiyatı bu sabah 3,380 dolar seviyesine dayandı. Bitcoin, salı günü 110bin dolar seviyesini aşması ardından 108bin dolar seviyesinin altına çekilirken, gümüşün ons fiyatı ise 36,30 dolar seviyelerinde gelişmeleri takip etmeye başladı. Piyasaların korku endeksi VIX ise henüz anlamlı bir yükseliş kaydetmedi.
ABD borsaları dün geceyi cereyan eden olumsuz gelişmeler ardından hafif de olsa düşüşle kapatırken, bu sabah vadeli işlemlerde de kırmızı renk dikkatimizden kaçmadı. Pasifik’in diğer ucunda ise karmaşık ama genel hatlarıyla olumsuz bir tablo hâkim. Gösterge endeks Tokyo borsası %0,7, Tayvan borsası ise %0,8 gerilerken, Kore borsasının ise %0,8 yükseldiğini görüyoruz.
Toparlamak gerekirse, küresel mali piyasaların güne hafif de olsa satıcılı bir şekilde başladıklarını görüyoruz. ABD-Çin arasında sağlanan ticaret ateşkesi ve beklentinin altında kalan ABD enflasyon verisine rağmen, Orta Doğu artan jeopolitik gerilimler petrol ve altın fiyatlarını yükseltirken, hisse senetleri ve dolar değer kaybetti. FED’in faiz indirimi ihtimali masada olsa da, gelişmeler piyasaları tatmin etmedi. Dolar endeksi yılbaşından bu yana %9 düşerken, İran’ın nükleer görüşmeler başarısız olursa ABD üslerini hedef alacağı açıklaması ise güvenli liman arayışını körükledi. Makro cephede bugün ABD’de Mayıs ayı üretici enflasyonu bulunuyor. Türkiye cephesinde ise Nisan ayı sanayi üretimi takip edilecektir.
Türkiye cephesinde ise geçen hafta açıklanan olumlu enflasyon verisi ardından egemen olan iyimser hava korunmakla birlikte dün göreceli olarak sakin bir günün geride kaldığını görüyoruz. USDTRY kuru için alışıldık ‘bebek adımlarıyla yükseliyor’ söylemi yerine, düşüş yönlü bir seyirden söz etmek gerekiyor. Keza, bayram tatili sonrasında iki gündür USDTRY kurunun TL’de reel değerlenmeye de yer verecek şekilde 39,15 seviyesine gerilediğini görüyoruz. Enflasyon verisi ardından egemen olan faiz indirim beklentisine paralel coşan bankacılık hisseleri son dört iş gününde yaklaşık %14 yükseliş kaydetmesi ardından dün günü neredeyse yatay tamamladı. Risk göstergesi CDS primi 290 baz puana yakın bir seyir izlerken, TL tahvil cephesi ise anlamlı bir değişim kaydetmedi.
Gözler dün yine TCMB’nin repo ihalesini takip etti. TCMB, bir hafta vadeli repo ihale faizi olan %46 seviyesinden dün de 100 milyar TL tutarında repo ihalesi açarken, piyasanın geriye kalan fonlama ihtiyacını da faiz koridorunun üst bandı olan gecelik borç verme faiz oranı %49’dan karşılayınca, ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti (AOFM) dün itibariyle %47,99 seviyesine geriledi. Piyasada oluşan Türk Lirası referans faiz oranı ise (TLREF) hâlâ %48,99 seviyesinde yer almaya devam etti (bakınız grafik). Lâkin, kısa vadede, ‘işler’ normalleştikçe, tüm faiz oranlarının TCMB’nin politika faizi olan %46 seviyesine doğru gevşeyeceğini düşünüyoruz. Bir kez daha belirtmek gerekirse, 19 Haziran toplantısında faiz indirimi beklemiyoruz. TCMB’nin fonlamayı %46 seviyesine getirmesini, bunun da üstü kapalı da olsa 300 baz puan faiz indirimi anlamını taşıyacağını, politika faizinden ise asıl indirimi Temmuz toplantısında 350 baz puan ile bekliyoruz.
ABD Tüfe ve FED Politika Faizi
TL REF ve AOFM
Emre Değirmencioğlu
ALTIN - DÖVİZ - KRIPTO PARA
DEVALÜASYON OLUR MU SORUSUNUN CEVABI: 3’LÜ AÇMAZDA…

Yayınlanma:
2 gün önce|
11/06/2025Yazan:
Onur Çelik
Sermaye hareketlerinin serbest olduğu Türkiye gibi ekonomilerde hem faiz hem de döviz kuru aynı anda kontrol edilemediğinden (ekonomi literatüründe üçlü açmaz/imkansız üçleme diye tanımlanır) merkez bankaları para politikası faizini kontrol etmekte ancak döviz kurunu ise serbest bırakmak zorunda kalmaktadır. Türkiye de bu nedenlerle dalgalı döviz kuru yöntemini uygulamakta olup, döviz kuru piyasa dinamikleri ve arz-talep çerçevesinde belirlenmektedir.
Ancak, sürekli cari açık veren ülkelerin parası orta ve uzun vadede mutlaka değer kaybeder. Türkiye’de kur riskinin temel nedeni de budur.
Şu an hem portföy yatırımı çekerek döviz açığını kapatmak hem de stabil/değerli kur politikası ile enflasyonu düşürmek için yüksek faiz bedelini ağır şekilde ödüyoruz.
Kısa vadede sürdürülebilir olsa da uzun vadede sürdürülebilir olmasının yolu ise önce yapısal reform ve mutlaka bilim ve teknoloji odaklı eğitim ve akabinde yüksek katma değerli ürün üretebilmek& sanayinin milli gelir içerisindeki payını yükseltmek ve globalde daha rekabetçi olmaktır…
Onur ÇELİK
ALTIN - DÖVİZ - KRIPTO PARA
Faiz indirim beklentisiyle Türkiye ‘ralli’ yapıyor, gözler ABD enflasyon verisinde

Yayınlanma:
2 gün önce|
11/06/2025Yazan:
BankaVitrini
Bayram tatili sonrası haftanın ilk iş gününün Türk mali piyasaları iyimser bir şekilde tamamladı. TCMB, 22 Nisan tarihinden bu yana haftalık vadede %46 politika faizi ile sadece 1 milyar TL fonlama yaparken, dün tutarın 100 milyar TL’ye yükselmesi, olumlu enflasyon verisi ardından hâkim olan iyimser havayı daha da destekledi. Hatırlanacağı üzere, Türkiye siyasetinde yaşanan iklim değişikliği ardından Türk Lirasında yaşanan değer kaybını önlemek adına TCMB politika faizini 350 baz puan artırarak %42,50’den %46,00 seviyesine yükseltirken, gecelik faizlerin de %49’da oluşmasını sağlamıştı.
TCMB’nin faiz indirimlerine yeniden başlamadan önce gecelik faizleri koridorun üst bandı olan %49’dan politika faizine (%46) doğru düşürmesi beklendiği için repo ihaleleri uzun bir süredir yakından takip ediliyordu. Beklentilerden daha iyi gelen enflasyon verisi ardından TCMB’nin durdurduğu faiz indirimlerine tekrar başlaması için bir miktar ek alan yaratıldığını geçen hafta bültenimizde paylaşmıştık. Her ne kadar politika faizinden direkt olarak ilk indirimi Temmuz toplantısında beklesek de, TCMB’nin dünkü repo ihalesi ardından indirim sürecinin Haziran toplantısına çekilmiş olabileceğine de ihtimal vermeye başladık. TCMB’nin ilk faiz kararı 19 Haziran’da, takip eden kararı ise 24 Temmuz’da açıklanacağını not etmiş olalım.
Piyasanın TL fonlama ihtiyacı yüksek olduğundan, 100 milyar tutarında %46’dan geçen dünkü repo ihalesi ardından kalan ihtiyaç gecelik borç verme faiz oranı olan %49’dan karşılanınca, TLREF dün de %48,9922 seviyesinden gerçekleşti. Daha da basit bir anlatımla, TCMB’nin dün repo ihale miktarını artırması sonrasında TLREF’in %49 olan tavan seviyesinden kademeli olarak %46 olan politika faizine doğru gevşeyeceğini düşünüyoruz. Bu hamle üstü kapalı da olsa 300 baz puan faiz indirimine işaret ederken, TLREF’in %46,00 civarında oluşacağı bir döneme doğru ilerlediğimizi düşünüyoruz. Haziran ayının ikinci yarısında siyasetin biraz ısınmasını beklediğimizi not düşerek, eğer işler yolunda giderse, politika faizinde 350 baz puan indirimin Temmuz toplantısında geleceğini ve politika faizinin yeniden %42,50 seviyesine gerileyeceğini düşünüyoruz. Eğer ‘işler’ yolunda giderse, Temmuz sonrası yılın kalan üç toplantısında da politika faizinin kademeli bir şekilde %35,00 seviyesine gerileyeceğini düşünüyoruz.
Dönelim kararın piyasa etkisine. Olumlu enflasyon verisi ardından TCMB’nin faiz indirim sinyali içeren repo ihalesi sonrasında, Türk mali piyasaları adeta ralli yaptı. Faiz indirimlerinin bankacılık sektörünün lehine olduğundan hareketle dün Borsa İstanbul Bankacılık Endeksi (XBANK) günü %5’in üzerinde yükselişle tamamladı. Son dört günde XBANK’ın yükselişinin %14 olduğunu not edelim. Bankacılık hisselerinde, 19 Mart sonrası yaşanan sert düşüş ile 30 Nisan tarihinde test edilen dibinin %50 düzeltme seviyesi olan 14,200 seviyesini takip edeceğiz. Lokomotif bankacılık hisselerinin de yardımı ile ana endeks dünkü günü %1,8 yükselişle tamamlarken, son dört günde %7’ye yakın yükseliş kaydetti. CDS risk primi 300 baz puanın altına gerilerken, USDTRY kuru 39,20 seviyesinde kalarak TL’de reel değerlenmenin sürdüğüne işaret etti. Faiz indirim beklentisinin ayak izlerini tahvil piyasasında da gördük: iki yıl vadeli gösterge tahvilin bileşik faiz gerilemeye devam ederek 20 Mart tarihinden bu yana en düşük (%42,7) seviyesini test etti.
Küresel cephede ise ABD ve Çin, Londra’daki iki günlük yoğun görüşmelerin ardından, nadir toprak elementleri üzerindeki ihracat kısıtlamalarını hafifletmeyi ve Cenevre’de geçen ay varılan ticaret ateşkesi anlaşmasını yeniden rayına oturtmayı amaçlayan çerçeve bir mutabakat üzerinde prensipte uzlaştı. ABD Ticaret Bakanı Lutnick, anlaşmanın Trump ve Xi arasında yapılan son telefon görüşmesiyle Cenevre’deki uzlaşmayı birleştirdiğini ve detayların liderlerin onayına sunulacağını açıkladı. Anlaşma, özellikle Çin’in nadir toprak metalleri ve mıknatıslar üzerindeki sınırlamalarını kaldırmayı ve buna karşılık ABD’nin bazı teknoloji ihracat kontrollerini geri çekmesini içeriyor.
Ancak bu çerçeve uzlaşma, ABD’nin Çin’in devlet destekli, ihracata dayalı ekonomik modeline yönelik köklü eleştirilerine ya da Trump’ın tek taraflı tarifelerine ilişkin temel farklılıkları gidermiyor. Ağustos ortasına kadar kapsamlı bir anlaşmaya varılamazsa, mevcut gümrük vergileri tekrar üç haneli oranlara sıçrayabileceğini göz ardı etmeyelim. Gelişmelere karşı piyasa tepkisi temkinli olurken, kalıcı bir çözüm umutları hâlen belirsizliğini koruyor.
ABD borsaları dün geceyi %0,5 düzeyinde yükselişle tamamlarken, bu sabah pasifiğin diğer ucunda iyimser bir seyir görüyoruz. Japonya’nın Nikkei 225 endeksi, ABD ve Çin’in ticaret ateşkesi için yeni bir çerçeve üzerinde anlaşmasının ardından dördüncü gün üst üste yükseldi. Çin’in nadir toprak elementlerine yönelik kısıtlamaları kaldırması, risk iştahını desteklerken, zayıflayan YEN sayesinde ihracat odaklı hisseler de değer kazandı.
Daha da geniş bir açıdan bakmak gerekirse, MSCI Dünya endeksinin tarihi zirvesinde yer alırken, Dünya Bankası, 2025 küresel büyüme tahminini %2,7’den %2,3’e düşürdü. Kurum, artan tarifeler ve yükselen belirsizliklerin neredeyse tüm ekonomiler için ciddi bir engel oluşturduğunu belirtti. Ocak ayında projeksiyonunu yaptığı seviyelere kıyasla, ABD, Çin ve Avrupa dâhil olmak üzere küresel ekonomilerin yaklaşık %70’inin büyüme beklentisi aşağı yönlü revize edildi. Bu keskin düşüşte, ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve gelmesiyle başlayan ticaret politikalarının etkili olduğu vurgulandı.
Makro cephede ise gözler ABD’de bugün açıklanacak Mayıs ayı TÜFE enflasyonuna çevrildi. Öncesinde, fiat para sistemine baş kaldıran değer saklama araçları altın, bitcoin ve yeni yıldız gümüşün sakin bir seyir izleyerek veriyi beklediklerini not edelim. Altının ve gümüşün ons fiyatı sene başına göre %27 yükselirken, direnişin parası bitcoin ise %17 yükseldi. Bitcoin’de yukarı yönlü hareketin henüz başlamadığını, 113bin dolar seviyesinin üzerinde haftalık kapanış ile ‘asıl’ yükselişin başlayacağını düşünüyoruz.
Emre Değirmencioğlu
FARK YARATANLAR
FARK YARATANLAR
KATEGORİ
- ALTIN – DÖVİZ – KRIPTO PARA (833)
- BANKA ANALİZLERİ (139)
- BANKA HABERLERİ (3.124)
- BASINDA BİZ (60)
- BORSA (445)
- CEO PERFORMANSLARI (36)
- EKONOMİ (2.847)
- GÜNCEL (3.156)
- GÜNDEM (3.155)
- RÖPORTAJLAR (48)
- SİGORTA (133)
- ŞİRKETLER (2.225)
- SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK (472)
- VİDEO Vitrini (19)
- YAZARLAR (1.028)
- Ali Coşkun (22)
- Arif Öztan (7)
- Ayşe Muzaffer Sunguroğlu (7)
- ChatGPT (26)
- Dr. Abbas Karakaya (63)
- Erden Armağan Er (45)
- Erol Taşdelen (554)
- Gizem Taşdelen (7)
- Gülbeyaz Gergün (63)
- Kemal Emirhan Mendi (1)
- Murat Şenol (26)
- Mustafa Akpınar (40)
- Onur ÇELİK (33)
- Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz (79)
- Serhat Can (6)
- Süleyman Çembertaş (16)
- Tungay Dere (18)
- Uğur Durak (33)
YAZARLAR

ABD’den GVA Capital’e 216 Milyon Dolarlık Yaptırım Cezası: OFAC’tan Sert Mesaj

QNB Türkiye’den Dış Ticarette Yeni Dönem: QNB Global Trade Markası Hayata Geçti

Fed Ekonomisti Pekin’e Casusluk Yapmakla Suçlanıyor

Bankaların Takipteki Alacakları Artıyor: Yüksek Faiz Can Yakmaya Devam Ediyor

Piyasalar temkinli: Ticaret ateşkesi yetmedi, İran riski ön planda!

‘Yüksek faiz girişimcilik ekosistemini bozdu’

KGF KREDİLERDE FAİZ ŞOKU

UŞAK’ın en köklü Market Zinciri EGEŞOK Konkordato aldı

Faizi yükseltip, talebi daraltmak enflasyonu kalıcı çözmez

DenizBank, Dünya Çiftçiler Günü’nü Tarıma Özel Kampanyalarla Kutluyor

KGF KREDİLERİ ÖNCEKİLER GİBİ BANKALARIN ZOMBİ FİRMALARINA GİTMESİN

İDEAL ÇALIŞMA NEDİR?

İmalatçı KOBİ’lere 30 milyar liralık KGF geliyor….

Siyasi Gerginlik Ekonomiyi Geriyor: Reel Sektör Nefes Alamıyor!
- Bakan Şimşek: Enflasyon düşüyor ve düşmeye devam edecek 13/06/2025
- Trafik cezalarında artış geliyor 12/06/2025
- SON DAKİKA | Borsa günü düşüşle tamamladı 12/06/2025
- İran-İsrail gerilimi piyasayı salladı | Uzman isim yorumladı: Belirsizlik fiyatları etkiliyor, satış için acele etmeyin 12/06/2025
- BioNTech’ten stratejik hamle: CureVac’ı 1,25 milyar dolara satın alıyor 12/06/2025
- Bakan Bayraktar duyurdu: Oruç Reis Somali görevini başarıyla tamamladı 12/06/2025
- ABD'de üretici fiyatları beklentilerin altında kaldı 12/06/2025
- Ekonomi ve siyaset gündemi - 13 Haziran 2025 13/06/2025
- Resmi Gazete'de bugün (13.06.2025) 12/06/2025
- ABD Temsilciler Meclisi'nden Trump'ın harcama kesintisi talebine onay 12/06/2025
- ABD'de hanehalkı varlıkları 2023'ten beri ilk kez düştü 12/06/2025
- Sektör liderleri Bloomberg HT Sürdürülebilir Tarım ve Gıda Zirvesi'nde buluştu 12/06/2025
- Trump: Orta Doğu'da büyük bir çatışma ihtimali var 12/06/2025
- ABD Kongresi Bütçe Ofisi: Vergi indirimi tasarısı zenginlere fayda sağlayacak 12/06/2025
ALTIN – DÖVİZ
BORSA
KRIPTO PARA PİYASASI
Popüler
-
GÜNDEM4 yıl önce
Sedat Peker’in bahsettiği otel: Günlüğü 106 bin TL
-
GÜNCEL2 yıl önce
Zara Ve Mango’ya Üretim Yapın Tekstil Devi Konkordato Talep Etti
-
BANKA HABERLERİ2 yıl önce
TCMB Başkanı için ismi geçen GAYE ERKAN First Republic Bank’tan ayrılma süreci
-
BANKA HABERLERİ4 yıl önce
AKBANK çöktü : Dijital Bankacılık sorumlusu GMY CİVELEK ortada yok!
-
BANKA HABERLERİ4 yıl önce
HSBC terbiyesizliği : “Sabancı alana “AKBANK bedava”
-
BANKA ANALİZLERİ3 yıl önce
YILIN İLK YARISINDA İŞBANK RAKİPSİZ LİDER AKBANK SONUNCU SIRADAN KURTULAMIYOR
-
GÜNDEM1 yıl önce
Bankacılığı bırakıp eskortluk yapmaya başladı: Haftalık kazancı dudak uçuklattı