İlk tur sonuçlarının ardından, Cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili belirsizliklerin büyük ölçüde ortadan kalktığını düşünüyorum. Recep Tayyip Erdoğan, Sinan Oğan’ın da desteğini alarak ikinci turda kazanacak gibi duruyor. Senaryolar daha çok, Cumhur İttifakı’nın yeniden iktidara geldiğinde uygulayacağı ekonomi politikaları ve kurmay ekibinin kimlerden oluşacağı konularına yoğunlaşıyor. Piyasaların vereceği tepki de daha çok bu konunun etrafında şekillenecek.

Dümende geçen 20 yılın ardından, reform beklentileri düşük. Şayet hükümet, mevcut ekonomi politikalarıyla ilgili ısrarını sürdürürse, özellikle borsanın aşağılara doğru gidecek yolu var. Son bir iki gündür borsada yaşananlara bakarak da teknik açıdan 4.000 puana doğru bir hareketin çok olası olduğunu söyleyebilirim.

Şu anda borsanın tutunduğu en önemli teknik gösterge 4.300- 4.200 bandındaki 200 günlük hareketli ortalama. Şayet 4.300 seviyesi seçimden önce fiyatlanır ve hareketli ortalamanın altında kapanışlar gelmeye başlarsa, artan bu baskıyla endeksin 4.000 puanın altına gerilediğini görebiliriz.

Yine de Erdoğan’ın sezgilere aykırı bir şekilde kendini konumlandırmayı başardığı zamanlar oldu. Ve her şeye rağmen ekonomi politikalarının değişimi, bir ralli başlangıcından ziyade bir toparlanma olarak yorumlanabilir.

Ancak hala bu yönde bir işaret yok. Hatta aksine, geçtiğimiz günlerde bankalara yapılan müdahaleyle hareket alanlarının daraltılması, mali tablolar tarafında problemli ve istenmeyen sonuçlara kapı açacak gibi duruyor. Zaten bu müdahaleler başladığından beri banka hisseleri sert hareketlerle geri geliyor. Bu durum endeksi de aşağıya doğru zorluyor.

■ Peki ya Kemal Kılıçdaroğlu seçimi kazanırsa?..

Yatırımcı birinci tur öncesi, Millet İttifakı’nın seçimi kazanacağı senaryolarını fiyatladı ve borsa nerdeyse tavan yaptı diyebiliriz. Bu, Kılıçdaroğlu’na dair bir provaydı. Fakat bu senaryolarda Millet İttifakı’nın mecliste çoğunluğu elde edeceğine dair bir beklenti de hakimdi. Şayet Millet İttifakı mecliste çoğunluğa ulaşabilseydi, borsa dört aydan fazla süren alçalan trendini kırabilir, hızlı bir yükseliş için zemin bulabilirdi. Artık böyle bir ihtimal yok. 28 Mayıs’ta Kemal Kılıçdaroğlu’nun seçilmesi cidden büyük bir sürpriz olur. Böyle bir sonuç karşısında piyasalarda yine olumlu bir hava eseceğini düşünüyorum. Ancak cumhurbaşkanı ve meclis çoğunluğunun farklı taraflarda olduğu bir denklemin yeni sorunları da gündeme taşıyabileceği fikrindeyim.

“BU YILI NEGATİF KAPATMA İHTİMALİYLE KARŞI KARŞIYA KALABİLİRİZ”

■ Endeks için yıl sonu beklentiniz nedir?

Geçmişte Naci Ağbal göreve başladığında, etkili bir retorikle tesis edilen güven ortamının ve bunun hızlı sonuçlarının hem dolar hem de borsaya nasıl yansıdığını izledik. Dolayısıyla gerçekten güçlü bir değişim mesajı verilir, iyi bir kadro ile söylemin arkasında durulabilirse, borsa için iyimser yıl sonu tahminleri elbette mümkün.

Aksi olmadıkça, zaman zaman yükselişlere sahne olsa bile borsaya alçalan trendin hakim olacağını tahmin ediyorum. En kötü senaryom, 3.700-3.800’lerin test edildiği, hatta yılı negatif kapatmamızla sonuçlanan bir dizi kurguya dayanıyor. 1986’dan beri iki yıl üst üste eksi görmedik, dört yıldır da eksi görmüyoruz. Bu dört yıllık pozitif kapanışın ardından, ilk kez 2023’ü yıllık bazda negatif kapatma riskinin belirdiğini söyleyebilirim.

“BORSAMIZIN DİNAMİZMİ İÇİN YABANCI SERMAYE ŞART”

■ Yabancı sermaye tekrar ne zaman geri gelir?

Borsanın derinliği ve dinamizmi için yabancı yatırımcılarla yeni bir başlangıç yapmaya ihtiyacımız var. Aslında şu anda çok ucuzuz, aynı zamanda ucuzluk hikayesinin tek başına yükselişi getirmediğine de tanıklık ediyoruz. Yeni bir hikayeye ihtiyacımız var, dört yıl önce bizi terk eden yabancıların dikkatini çekecek bir hikayeye. Söylemlerden ziyade olumlu politik adımlara…

Yerli yabancıların da bir kısmını küstürmeyi başardığımızı söyleyebilirim. Yabancılar gelmedikçe borsada heyecan verici yeni hikayeler yazamayacağız. Somut bir değişim olmadığı sürece karamsarlığımı korumaya devam edeceğim.

“SEÇİM SONRASI DOLAR 24-25 TL OLABİLİR”

■ Dövizde kısa ve uzun vadede öngörünüz nedir?

Geçtiğimiz hafta mayıs ayı bitmeden dolar kurunun 20 TL’yi görebileceğini tahmin ediyordum, Bu hafta bu seviyeyi geçti ve ardından satış baskısı geldi. Büyük bir tahmin değildi, döviz kurlarını baskılama gayreti her defasında aynı sonucu veriyor. En başında sabit kur sistemiyle denedik, sonrasında 2002-2012 arasında şimdi de KKM ile…

Ne zaman döviz kurlarını baskı altına almaya kalksak, sonuç hiç değişmedi. Seçim sonrası döviz üzerindeki baskının bir miktar kalkacağını ve kontrollü de olsa yükselmesine izin vereceklerini düşünüyorum. İhracata dayalı büyüme modelimiz bizi buna mecbur edecek. İhracatçıların söylediklerine kulak tıkamaya devam edersek, büyümeye ciddi bir darbe gelme olasılığı var. Bu nedenle, her ne kadar enflasyonu zorlayacak olsa da kur tarafında 24- 25 TL seviyelerini çok uzak görmüyorum. Bunu, kontrollü bir şekilde yapmayı deneyecekler ancak işler rayından çıkarsa çok başka fiyatlamalarla karşı karşıya kalabiliriz. Büyük sürprizlerden bahsediyorum.

Ekonomim

Türkiye seçim haftasında. Ancak tasarruf sahiplerinin seçim belirsizliğine yönelik tepkileri daha önce başladı. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) verilerine göre yurtiçi yerleşiklerin nisan ayında finansal varlık dağılımında TL mevduat hesabı yüzde 36’lık pay ile ilk sırada bulunuyor. Döviz tevdiat hesapları yüzde 22,8, hisse senedi ise yüzde 9,9 seviyesinde. Yılsonuna göre değişime bakıldığında kur korumalı mevduat hesaplarının (KKM) da içinde bulunduğu TL mevduat hesapları 3,8 puan artarken DTH 2,1 puan, hisse senedi yatırımı ise 2,8 puan azaldı. DTH ve hisse senedi yatırımındaki kayıp KKM dahil TL mevduattaki artıştan fazla. Uzmanlar belirsizlik ve endişeler nedeniyle özellikle bireysel yatırımcıların döviz ve altın tasarrufları ile yastık altına çekildiğini vurguladı.

KKM dahil TL mevduatın varlıklardaki payı arttı

TSPB verilerine göre yurtiçi yerleşiklerin finansal yatırımları nisan itibariyle 15.8 trilyon lira seviyesinde bulunuyor. Bu hesaplamaya kurumsal yatırımcılar, bankalar, devlet kurumları da dahil. Ancak bireysel yatırımcıların en yoğun olduğu finansal yatırım araçları olarak KKM dahil TL mevduat, döviz tevdiat hesapları ve hisse senedi yatırımları öne çıkıyor. Bu alanlarda bireysel yatırımcıların ağırlığı çok daha yüksek. Nisan 2023’te KKM dahil TL mevduat 5,9 trilyon lira ve toplam finansal varlıklar içindeki payı yüzde 36. Ve geçen yıl sonuna göre 4 ayda 3,8 puan, yüzde 11,8 artış yaşandı.

Yatırımcıların döviz tevdiat hesabı varlığı ise 3,5 trilyon lira ve finansal varlıklar içindeki payı da yüzde 22,8 olarak hesaplandı. Geçen yıl sonuna göre DTH hesaplarındaki düşüş 2,1 puan yani yüzde 8,4. Yılsonunda DTH hesaplarının finansal varlıklar içindeki payı yüzde 25 idi. Yine hisse senedi yatırım varlıkları 1,6 trilyon lira seviyesinde bulunuyor. 2022 yıl sonuna göre hisse senedi yatırımlarının payı 2,8 puan yani yüzde 22,04 geriledi. Hisse senedi yatırımlarını payı finansal varlıklar içinde geçen yılsonundaki yüzde 12,7 seviyesinden yüzde 9,9’a indi.

Tasarruf sahibi belirsizlik nedeniyle beklemede

KKM dahil TL mevduat, DTH ve hisse senedi yatırım varlığındaki değişim artış ve azalışlarda değişime işaret ediyor. DTH ve hisse senedinden çıkan yatırımcıların büyük çoğunluğu KKM dahil TL mevduatı tercih etti. Ancak bir kısım tasarruf sahibi ise hem seçim belirsizliği hem de ekonomiye yönelik endişeler nedeniyle yatırımını fiziki dolar ve altına kaydırdı. Bu durum bir nevi yatırımcının seçimler sonuçlanana kadar bekleme moduna geçtiğini de ortaya koydu.

Bankacılık sektörü kaynakları seçimler öncesinde TL mevduat faizlerindeki artışın hisse piyasasına olumsuz yansıdığını dile getirirken her ne kadar Borsa İstanbul’daki yatırımcı sayısı 5 milyonu aşsa da bunun sadece halka arzlara katılıp çıkan oldukça düşük portföylü deyim yerindeyse günübirlik yatırımcılar olduğunu vurguladı. Merkezi Kayıt Kuruluşu verilerine göre hisse senedi piyasasında yatırımcı sayısı 5 milyon 21 bin 495’e ulaştı. Bu neredeyse bir yılda yatırımcı sayısının ikiye katlandığı anlamına geliyor. Ancak finansal varlık büyüklüğünde hisse senedinin payı düşüyor. Bunda da uzmanlar halka arzlara gelen üst üste birkaç tavan fiyat beklentisinden sonra satarak borsadan çıkan yatırımcının etkili olduğunu belirten uzmanlar büyük ve uzun vadeli yatırımcının belirsizlik nedeniyle son dönemde borsadan uzak durduğunu dile getirdi.

Bazı uzmanlar ise yastık altı döviz ve altın yatırımının yanı sıra yeniden kripto para ya doğru da bir yönelim olduğuna işaret etti. Ancak bankacılık sektörü kaynakları ağırlıklı olarak hisse ve DTH’tan çıkıp KKM dahil TL mevduatı tercih etmeyen yatırımcının fiziki döviz ve altını seçtiğini dile getirdi.

ŞEBNEM TURHAN-EKONOMİM

Büyük Şefler Gıda Turizm Tekstil Danışmanlık Organizasyon Eğitim Sanayi ve Ticaret AŞ (BigChefs), halka arz büyüklüğü 832,5 milyon TL oldu.

BigChefs halka arzında 3 – 4 – 5 Mayıs 2023 tarihlerinde 1 TL nominal değerli pay için 22,50 TL’den talep toplandı.

Deniz Yatırım‘dan KAP’a yapılan açıklamaya göre, halka arzda toplanan talep değerlendirilerek 3.000.000 TL nominal değerli payların ek satış hakkı kullanıldı. Bu kapsamda sermaye artışı yoluyla halka arz edilen 7.000.000 TL, ortak satışı yoluyla halka arz edilen 27.000.000 TL ile ek satış kapsamında halka arz edilebilecek 3.000.000 olmak üzere toplam
37.000.000 TL nominal değerli payların tamamı satıldı. Toplam halka arz büyüklüğü 832.500.000 TL olarak gerçekleşti.

Halka arzda, halka arz edilen 37.000.000 TL nominal değerli payların 5,15 katına denk gelen 190.709.355 TL nominal değerli filtrelenmemiş pay talebi geldi. Bireysel Yatırımcılara nihai tahsisat tutarının yaklaşık 4,54 katı, Yurt İçi Kurumsal Yatırımcılara nihai tahsisat tutarının yaklaşık 7,90 katı talep geldi.

Halka arzda, ortaklıkta idari sorumluluğu bulunan kişilerin yaptıkları pay alımı olmadı.

Halka arz fiyatı üzerinden gelen talep ve dağıtım tutarları yatırımcı grubu bazında aşağıdaki tabloda sunulmaktadır.