GÜNDEM

GÜNDEM: MAKRO GÖRÜNÜM

Yayınlanma:

3 yıl önce

28/11/2022

Yazan:

Rusya’nın Ukrayna’ya savaş açması nedeniyle Batı’nın uyguladığı yaptırımlarından etkilenmek istemediklerini belirten Yandex yönetimi, Rusya’daki operasyonlarını sonlandırmayı değerlendiriyor. Çin’in finans merkezi Şanghay kenti başta olmak üzere Sıfır Kovid politikasına yönelik artan protestolar ülke geneline yayılırken; Goldman Sachs ise Çin Hükümeti’nin sert Kovid 19 önlemlerine Nisan ayından önce son verebileceğini öngördü.

Çin Merkez Bankası, bankaların rezerv olarak tutması gereken zorunlu karşılık oranlarını 5 Aralık itibarıyla piyasa beklentilerine paralel olarak 25 baz puan indireceğini açıklarken; ihtiyatlı para politikasının hızlandırılacağını ve likiditenin makul seviyelerde bol tutulacağını bildirdi. Merkez Bankası ayrıca sistemsel açıdan değerlendirildikten sonra “Beyaz Liste”ye alınacak ve geniş kapsamlı devlet desteği sağlanacak olan gayrimenkul şirketlerinin ihraç ettiği tahvillerin düşük faizli kredi imkanı ile finansal şirketlere satışını gerçekleştirmeye hazırlanırken; kredi programının bu hafta içinde duyurulacağını belirtti. Kısa vadeli makro görünüm için risklerin arttığına dikkat çeken Oxford Economics, “Sıfır Kovid” stratejisinden vazgeçilmemesi halinde Çin’in 2023 yılına ilişkin büyüme öngörüsünü %4,2’den %3,2’ye revize ederken; ekonominin gelecek yılın ikinci yarısında yeniden açılmasını bekliyor.

Almanya 3. Çeyrek GSYİH bir önceki çeyreğe göre %4 büyüme kaydederken; Mevsimsellikten Arındırılmadığında ise geçen yılın aynı dönemine göre %1,2 büyüme kaydetti. (Beklentiler: %0,3, %1,1; öncekiler: %0,1, %1,7). Alman ekonomisinin 2022 ve 2023 yıllarında ise sırasıyla %1,4 ve %0,4 büyümesi bekleniyor. Aralık GfK Tüketici Güven Endeksi ise enerji fiyatlarındaki artışların önüne geçmek için uygulanan tedbirlerin etkisiyle –41,9’dan –40,2’ye yükselerek hafif bir toparlanma gösterdi. (Beklenti: -39,6). Hükümet ise 22 Kasım’da şirketlerin ve konutların yüksek gaz faturalarına destek olmak için açıkladığı 54 milyon euroluk yardım paketine fon sağlamak amacıyla temiz enerji üreticilerinin megavat-saat başına 130 euronun üzerindeki kazançlarından aldığı vergi oranını %90’a yükselttiğini bildirdi.

ECB Yönetim Kurulu Üyesi Schnabel, Perşembe günü bazı ECB üyelerinin faiz artırım hızının yavaşlatılabileceğine dair yaptıkları açıklamaların ardından nötr faiz seviyelerine yaklaşılmasına rağmen enflasyonist baskıların devam ettiğini vurgulayarak yumuşak adımlar atmak için erken olduğunu belirtirken; ECB Başkan Yardımcısı Guindos ise kararların verilere bağlı olarak alınmaya devam edeceğinin altını çizerek enflasyonun 2023’ün ikinci yarısında düşüş eğilimine gireceğini öngördü.

TCMB yayımladığı yılın ikinci Finansal İstikrar Raporu’nda hanehalkı borçluluğunun, 10 çeyrektir azalma eğiliminde olduğunu ve hanehalkının mevduat dışı yatırımlara yönelmeye başlamasıyla finansal araçların tabana yayıldığını belirtirken; liralaşma stratejisinin etkisiyle TL varlıkların payının arttığını açıkladı. Bankaların ağırlıklı olarak uzun yabancı para pozisyona sahip olduğunu, uzun pozisyon fazlası taşıyan bankaların sayısı arttığını açıklayan TCMB, bankaların aktif kalitesinin ve karlılığının tarihsel olarak güçlü seviyelerde seyrettiğini ve TL ve YP likiditesindeki olumlu görünümün devam ettiğini vurguladı. Rapora göre sektörün kar performansını belirleyen unsurlar arasında kredi mevduat faiz marjı, TÜFE’ye endeksli menkul kıymet getirileri ile kredi büyümesinden gelen hacim artışı öne çıkarken; Ağustos ayı ve sonrasında politika faizinde yapılan indirimlerinin ve menkul kıymet tesisine yönelik yapılan düzenlemelerin etkisiyle TL ticari kredi faizlerinin önemli ölçüde azaldığı bildirildi. TCMB Başkanı Kavcıoğlu ise makro ihtiyati politikaların katkısıyla KOBİ’lerin Ocak-Eylül arasında ihracat ve yatırım kredi kullanım büyüklüğünün geçen yıla göre 12 kat artarak 878 milyar TL’ye ulaştığını, reel sektörün net döviz açık pozisyonun da 89,1 milyar USD ile 12 yılın en düşük seviyesine gerilediğini ve yurt dışı fonlamaya olan bağımlılığın azaldığını bildirdi.

Reuters tarafından Suudi Arabistan’ın ardından Katar’dan da Türkiye’ye 10 milyar USD büyüklüğünde yeni bir kaynak girişi için görüşmelerin yapıldığını aktarılarak bu yıl bitmeden 2-3 milyar USD bölümünün eurobond şeklinde olabileceği gündeme getirilirken; Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan konuya ilişkin bir değerlendirme yapılmadı.

AKTİFBANK

Görüntülenme: 6341

İlgili Etiketler:

TÜSİAD & KalDer: Topyekûn kurtuluş; topyekûn eşitliğe ve adalete ulaşmaya bağlıdır

Eskiyen ATM’lerin para yuttuğu şikayetleri arttı

Okumaya devam et

Ali Coşkun

30 HAZİRAN: AY SONU UYARILARI

Yayınlanma:

21 saat önce

30/06/2025

Yazan:

Ali Coşkun

Bugün ay sonu olup firmaların finansal sorumluluklarını eksiksiz yerine getirmesi gereken çok önemli bir gündür. Ayrıca yılın ikinci bilanço dönemidir.

Aşağıdaki hususlara azami dikkat edilmesi, firmanızın kredi notu ve bankalarla olan itibarınızın korunması açısından büyük önem taşımaktadır.

Bugüne özel firmaların yapması gerekenler;

1. Banka Borçlarının Kontrolü ve Ödemesi

Çalıştığınız tüm bankalarla sabah erkenden irtibata geçerek; kredi taksitleri, komisyonlar, BCH, KMH, Ek hesap, devre faizleri gibi ödenmesi gereken bir borç olup olmadığını mutlaka yazılı (e-posta) veya sözlü olarak teyit ediniz.

Varsa bu borçlar gün içinde acilen ödenmelidir.

Para transferi gerçekleştirilmiş olsa dahi saat 17.00’den önce banka hesapları kontrol edilmeli, sistemin bu borçları otomatik tahsil edip etmediği bizzat teyit edilmelidir. Sistemsel gecikmeler yaşanabilmektedir.

2. DBS Komisyonları (Doğrudan Borçlandırma Sistemi)

Bazı bankalarda DBS komisyonları manuel olarak tahsil edilmektedir.

Bu nedenle yalnızca para transferi yapmak yeterli olmayabilir.

İlgili komisyonların tahsil edilip edilmediği saat 17.00’den önce mutlaka kontrol edilmelidir.

3. Takas Çek Ödemeleri

Bugün bankalarda yoğunluk yaşanabileceğinden, takas çek ödemeleri son dakikaya bırakılmamalıdır.

Sistemsel problemler ya da personel hataları nedeniyle çek takası gecikebilir.

Takas saatinin 1 dakika geçilmesi bile çeklerin karşılıksız yazılmasına neden olabilir.

4. KMH (Kredili Mevduat Hesabı) Eksi Bakiyeler

KMH hesapları eksi bakiyede ise mutlaka artıya geçirilmelidir.

Bazı bankalarda bu hesapların sadece dışardan EFT ile kapatılması gerekmektedir.

Hesaptaki mevcut bakiye ile kapatılan durumlarda bile Merkez Bankası’na gecikme bildirimi yapılabilmektedir.

Her ay gecikmeli tahakkuk ödemeleri, firmanın Kredi Notunu olumsuz etkiler.

3.500 TL’lik bir tahakkuk kaydı dahi bazı firmaların kredi kullanamamasına neden olmuştur.

Bazen bu tür ödenmeyen borçların nedenini firmalara sorduğumuzda “ banka bize bilgi vermedi “ şeklinde bildirimler alıyoruz.

Bankaların bu tür borçlar ile ilgili olarak firmalara bildirim zorunluluğu bulunmamaktadır.

Ancak bu tür borçları mesela takasta çeki olduğunu firmalara yazılı veya sözlü olarak bildiren banka şubeleri de bulunmaktadır.

5. Merkez Bankası Memzuç Kayıtları

Bugün yapılmayan her ödeme, 30.06.2025 tarihli gecikmiş tahakkuk, temerrüt veya ödenmemiş kredi taksidi olarak Merkez Bankası kayıtlarına geçebilir.

Bu durum firmanızın finansal itibarını ve rating notunu ciddi şekilde düşürebilir.

Sonuç olarak; Ay sonu işlemleri ihmal edilmemeli, tüm banka hareketleri mesai bitiminden önce birebir takip edilmelidir.

Küçük görünen meblağlar uzun vadede büyük sorunlara yol açabilir.

Finansal disiplini sürdüren firmalar, güçlü banka ilişkileri ve yüksek rating ile her zaman bir adım öndedir.

Ay sonunda yapılan bir ihmal güvenilirliği sarsabilir.

Firmaların bugünü sorunsuz bir şekilde geçirmelerini diliyorum.

Görüntülenme: 8064

Okumaya devam et

GÜNCEL

Tüzel Kişilerde Mutlak Butlan

Yayınlanma:

21 saat önce

30/06/2025

Yazan:

BankaVitrini

Tüzel Kişilerde Mutlak Butlan: Şirket, Dernek, Vakıf ve Siyasi Partiler Açısından Hukuki Geçersizlik

Hukuk düzeninde bazı işlemler, baştan itibaren geçersiz sayılır. Bu tür işlemler “mutlak butlan” (yokluk) kavramı ile açıklanır. Türk hukuk sisteminde; şirketler, dernekler, vakıflar ve siyasi partiler gibi tüzel kişiler açısından da bu geçersizlik ciddi sonuçlar doğurur.

Mutlak Butlan Nedir?

Mutlak butlan; hukuka, kamu düzenine, ahlaka veya emredici şekil kurallarına aykırı bir hukuki işlemin başlangıçtan itibaren hükümsüz olması halidir. Bu işlemler sanki hiç yapılmamış gibi değerlendirilir. Mutlak butlan hâlinde:

Herkes geçersizliği ileri sürebilir.
Mahkemeler re’sen (kendiliğinden) dikkate alır.
Zamanaşımı söz konusu değildir.
Hukuki sonuç doğurmaz.

1. Şirketlerde Mutlak Butlan

Ticaret hayatında şirketler üzerinden gerçekleştirilen bazı işlemler, hukuki şekil şartlarına ve kanuni kurallara aykırıysa mutlak butlan gündeme gelir.

Örnekler:

Geçersiz Kuruluş: Asgari sermaye şartını taşımayan bir anonim şirketin kurulması.
Kanuna Aykırı Amaç: Yasa dışı işler (örneğin kaçakçılık) için kurulan şirketler.
Şekil Eksikliği: Genel kurul toplantısı, zorunlu çağrı ve nisap şartları olmadan yapılırsa alınan kararlar geçersizdir.

2. Derneklerde Mutlak Butlan

Dernekler Kanunu’na göre, bir derneğin hem kuruluş hem de faaliyet süreçlerinde kamu düzeni ve yasalara uygunluk esastır. Aksi hâlde mutlak butlan söz konusu olur.

Örnekler:

Kanunsuz Kuruluş: Dernek tüzüğü, yürürlükteki yasalara aykırıysa (örneğin yasadışı örgüt propagandası içeriyorsa).
Geçersiz Genel Kurul: Üyelerin haberi olmadan yapılan toplantıda alınan kararlar hükümsüzdür.
Amaç Ahlaka Aykırı: Toplumda nefret, ayrımcılık, ırkçılık gibi ahlaka aykırı fikirleri yayan dernekler geçersiz sayılır.

3. Vakıflarda Mutlak Butlan

Vakıflar, kuruluşlarında sıkı şekil şartlarına tabidir. Bu şartlara uyulmaması hâlinde vakıf tüzel kişiliği oluşmaz.

Örnekler:

Resmî Senet Eksikliği: Noter huzurunda düzenlenmeyen vakıf senedi geçersizdir.
Mal Varlığı Devri Yoksa: Kurucu tarafından belirtilen taşınmazın vakfa devri yapılmamışsa kuruluş yok hükmündedir.
Kamu Düzenine Aykırı Amaç: Terör finansmanı veya ayrımcı amaç güden vakıflar geçersizdir.

4. Siyasi Partilerde Mutlak Butlan

Siyasi partiler, Anayasa’ya ve Siyasi Partiler Kanunu’na uygun olarak faaliyet yürütmek zorundadır. Anayasa Mahkemesi, bu konuda nihai denetim merciidir.

Örnekler:

Anayasa’ya Aykırılık: Laiklik, insan hakları, devletin bütünlüğü gibi ilkelere aykırı partiler kapatılır ve işlemleri mutlak butlanla geçersiz sayılır.
Usulsüz Kurultay: Parti tüzüğüne aykırı yapılan seçimler geçersizdir.
Tüzük ve Program İhlalleri: Toplumsal barışa tehdit oluşturan ifadeler taşıyan programlar yok hükmündedir.

Tüzel Kişilerde Hukuki Ciddiyet Şart

Mutlak butlan, yalnızca bireysel sözleşmelerde değil; kurumların varlığını ve işlemlerini de doğrudan etkileyen bir hükümsüzlük türüdür. Şirketler, dernekler, vakıflar ve siyasi partiler; kuruluş ve faaliyet süreçlerinde şekil, içerik ve amaç yönünden hukuka uygun davranmadıklarında, yaptıkları işlemler geçersiz sayılır. Bu durum, hem kamu düzeninin korunması hem de hukuki güvenliğin sağlanması açısından kritik öneme sahiptir.

Görüntülenme: 11747

Okumaya devam et

Erol Taşdelen

ZENGİNLİK İLLÜZYONU: Gerçek Zenginlik mi, Borçla Alınmış Bir Hayal mi?

Yayınlanma:

23 saat önce

30/06/2025

Yazan:

Erol Taşdelen

Günümüzde birçok birey, şirket ve hatta ülke; sahip olduğundan çok daha fazla zenginmiş gibi davranıyor. Lüks arabalar, büyük evler, gösterişli tatiller ve sosyal medyada sergilenen “refah dolu” hayatlar… Ancak tüm bu görüntülerin arkasında çoğu zaman borçla finanse edilen bir tüketim yatıyor.

Bu duruma ekonomi literatüründe “Zenginlik İllüzyonu” adı veriliyor. Yani kişi ya da kurumlar gerçek zenginlik yerine, borçla veya geçici gelirlerle sürdürülen bir refah algısı içinde yaşıyorlar.

BİREYSEL DÜZEYDE ZENGİNLİK İLLÜZYONU

Nasıl oluşur?

Kredi kartıyla yapılan lüks harcamalar
Taksitle alınan araba, ev, tatil vb.
Sosyal medyada sergilenen “lüks yaşam” gösterileri

Gerçek: Sahip olunan varlık değil, borçla finanse edilmiş bir tüketimdir.

Kredi kartıyla alınan pahalı telefonlar, taksitle gidilen lüks tatiller ve gösteriş için yapılan harcamalar… Tüm bu tüketim örnekleri, zenginlik illüzyonunun bireysel düzeydeki tezahürüdür. Kişi, aslında gelecek gelirini bugünden harcamakta, ama kendini “zengin” hissetmektedir.

ŞİRKETLERDE ZENGİNLİK İLLÜZYONU

Nasıl oluşur?

Sürekli borçlanarak yapılan yatırımlar
Gerçekleşmemiş kârlar üzerinden yapılan büyüme planları
Finansal tablolarda şişirilmiş varlıklar

Gerçek: Firmanın nakit akışı sorunlu olabilir, ancak dışarıdan “büyüyen ve zenginleşen şirket” algısı yaratılır.

Bazı firmalar; sürekli kredi kullanarak yatırım yapmakta, borçla büyümektedir. Finansal tablolarda görülen “kâr” çoğu zaman nakit akışıyla desteklenmeyen hayali bir kârdır. Böyle firmalar dışarıdan güçlü görünse de içeride ciddi risk taşır.

DEVLETLERDE ZENGİNLİK İLLÜZYONU

Nasıl oluşur?

Aşırı borçlanmayla finanse edilen büyük altyapı projeleri
Yapay şekilde düşük faizle genişleyen ekonomi
Kısa vadeli döviz girişleriyle büyüyen cari açık

Gerçek: Ekonominin temelleri zayıftır ama halk kendini refah içinde hisseder. Bu, genellikle krizle sonuçlanır (örneğin 2001 Türkiye krizi, 2008 ABD mortgage krizi).

Makroekonomik düzeyde, bazı devletler büyük projeler yaparak vatandaşlarına “refah” algısı yaratır. Ancak bu projelerin finansmanı borçla sağlanıyorsa ve üretim-tasarruf dengesi bozulmuşsa, bu durum sadece geçici bir illüzyondur. Ekonomik kriz kaçınılmaz hale gelir.

Zenginlik İllüzyonunun Nedenleri

Tüketim kültürü ve reklamlar
Sosyal medya ve gösteriş toplumu
Finansal okuryazarlık eksikliği
Yatırım yerine tüketimin teşvik edilmesi
Kısa vadeli politikalar

ZENGİNLİK İLLÜZYONUNUN SONUÇLARI VE ZARARLARI

Gerçek olmayan refah, tasarrufları azaltır.
Aşırı borçlanma ekonomiyi kırılgan hale getirir.
Kriz anlarında bu illüzyon bir anda dağılır.
Sosyal huzursuzluk ve gelir adaletsizliği artar.

GÖSTERİŞ DEĞİL GERÇEK ZENGİNLİK

Gerçek zenginlik; üretim, tasarruf ve sürdürülebilir gelir artışıyla mümkündür. Tüketim ve borçla sürdürülen bir yaşam tarzı, sadece zenginlik illüzyonu yaratır. Bu yanılsamadan kurtulmak için finansal bilinçlenme ve sadeleşme şarttır. Zenginlik illüzyonu, finansal gerçeklerden kopmuş bir algı oyunudur. Ekonomide sürdürülebilir refah; gerçek gelir artışı, üretim gücü ve tasarruf ile olur, borç ve gösterişle değil.

Erol TAŞDELEN-Ekonomist

Görüntülenme: 7750

Okumaya devam et