BANKA HABERLERİ

KANUN AÇIK: KAMU PERSONELİ EN FAZLA 950 LİRALIK HEDİYE ALABİLİR

Yayınlanma:

9 ay önce

26/09/2024

Yazan:

Kamu personelinin alabileceği hediyelerle ilgili sınırlar, Türkiye’deki mevzuat ve etik kurallarla belirlenmiştir. 3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu ve bu kanuna dayanarak çıkarılan Kamu Görevlileri Etik Kurulu tarafından belirlenen kurallar, kamu görevlilerinin hediyelerle ilgili uyması gereken sınırları belirler.

2024 yılı için geçerli olan miktar: Kamu görevlilerinin, herhangi bir kişi, kurum ya da kuruluştan alabileceği hediye veya menfaatin üst sınırı 2024 yılı için 950 TL olarak belirlenmiştir. Bu miktarın üzerindeki hediyeler, rüşvet veya menfaat sağlama olarak değerlendirilebilir ve cezai yaptırımlarla karşılaşılabilir.

Bu nedenle, kamu personelinin 950 TL’yi aşan bir hediyeyi kabul etmesi yasaktır ve bu tür hediyelerin kabul edilmesi durumunda ilgili personel hakkında yasal işlem başlatılabilir. Ayrıca, belirlenen bu miktarın altında dahi olsa, etik kurallar çerçevesinde kamu görevlilerinin hediye kabul etmekten kaçınmaları tavsiye edilmektedir.

Kamu Personeli 950 lira üzerinde hediye alır ise ne olur?

Kamu personelinin 950 TL’lik hediye sınırını aşması durumunda aşağıdaki hukuki ve idari sonuçlarla karşılaşılabilir:

1. Disiplin Soruşturması:

Kamu görevlisi hakkında disiplin soruşturması açılabilir. Bu soruşturma sonucunda, kişinin görevine son verme, maaş kesintisi, kınama gibi disiplin cezaları uygulanabilir.

2. Yasal Soruşturma:

Hediye veya menfaat kabul eden kamu görevlisi hakkında yasal işlem başlatılabilir. Bu, rüşvet ve yolsuzluk suçlamalarıyla ilgili yargı sürecini başlatabilir. Mahkeme, suçun niteliğine göre hapis cezası veya para cezası verebilir.

3. Görevden Alınma:

Eğer kabul edilen hediye rüşvet olarak değerlendirilirse, kamu görevlisi görevden alınabilir ve kamu hizmetinde çalışmaktan men edilebilir.

4. Mal Bildirimi İncelemeleri:

Hediye kabul eden kamu görevlisi, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu kapsamında mal bildirimi yapmak zorundadır. Bu bildirimde usulsüzlük tespit edilirse, ek yasal işlemler devreye girebilir.

5. İtibar Kaybı ve Mesleki Gelecek:

Disiplin ve yasal sonuçların yanı sıra, bu durum kamu görevlisinin itibarını zedeler ve mesleki kariyerini olumsuz yönde etkiler. Gelecekteki terfi ve atamalarına olumsuz yansıyabilir.

Bu nedenle kamu görevlileri, 950 TL’lik hediye sınırını aşmaktan kaçınmalı ve etik kurallara uygun davranmalıdır.

950 TL hediye tutarının aşılması halinde cezası ne olur?

Kamu görevlilerinin 950 TL’yi aşan hediyeler kabul etmesi durumunda uygulanabilecek cezalar, Türk Ceza Kanunu ve ilgili diğer mevzuatlar çerçevesinde belirlenir. Bu durum, özellikle rüşvet suçu kapsamında değerlendirilirse, ciddi yasal sonuçlara yol açabilir. İşte olası cezalar:

1. Rüşvet Suçu:

Türk Ceza Kanunu’nun 252. Maddesi uyarınca, rüşvet suçu işleyen kamu görevlileri hakkında 4 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası uygulanabilir.
Eğer suç kamu görevlisinin talebi doğrultusunda gerçekleşmişse, ceza artırılabilir.

2. Disiplin Cezaları:

Disiplin mevzuatı çerçevesinde, hediye kabul eden kamu görevlisine uyarı, kınama, maaş kesimi, kademe ilerlemesinin durdurulması gibi disiplin cezaları verilebilir.
Bu tür bir disiplin suçu, aynı zamanda memuriyetten çıkarılma gibi en ağır disiplin cezasıyla da sonuçlanabilir.

3. Adli ve İdari Para Cezaları:

İdari olarak, belirlenen hediye sınırını aşan kamu görevlileri hakkında para cezaları uygulanabilir.
Ayrıca, alınan hediyenin değeri devlete geri ödenmek zorunda kalabilir.

4. Görevden Alınma:

Yasa dışı hediye kabul etme veya rüşvet alma durumu tespit edilirse, kamu görevlisi görevden alınabilir.
İlgili kişi, kamu görevinden süresiz olarak men edilebilir.

Bu cezalar, kabul edilen hediyenin niteliğine, suça karışan kişilerin pozisyonlarına ve suçu işleme biçimlerine göre değişebilir. Bu nedenle, kamu görevlilerinin mevzuata ve etik kurallara sıkı sıkıya uyması son derece önemlidir.

Hediye veren de suç işlemiş olur mu?

Türk Ceza Kanunu ve diğer ilgili mevzuatlar kapsamında kamu görevlisine rüşvet verme veya menfaat sağlama fiilleri, hem hediye veren hem de alan açısından suç teşkil etmektedir. Türk Ceza Kanunu’nun 252. Maddesi‘ne göre; görevinin ifasıyla ilgili bir işi yapması veya yapmaması için, doğrudan veya aracılar vasıtasıyla, bir kamu görevlisine veya göstereceği bir başka kişiye menfaat sağlayan kişi, dört yıldan oniki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Rüşvet ilişkisinde dolaylı olarak kendisine menfaat sağlanan üçüncü kişi veya tüzel kişinin menfaati kabul eden yetkilisi, kamu görevlisi sıfatını taşıyıp taşımadığına bakılmaksızın, müşterek fail olarak cezalandırılır

Sonuç:

Düğün gibi sosyal etkinliklerde hediye verilmesi geleneksel olarak kabul edilen bir uygulama olsa da, bu tür hediyelerin değeri yasal sınırları aşmamalıdır. Kamu görevlileri, düğünlerde bile olsa hediye alırken dikkatli olmalı ve mevzuatta belirlenen sınırları aşmamaya özen göstermelidir. Herhangi bir tereddüt durumunda, alınan hediyenin kabul edilip edilemeyeceği konusunda etik kurallara başvurulması önemlidir.

Erol TAŞDELEN-Emekli Bankacı/Ekonomist

Görüntülenme: 6835

SPK’dan Dolandırıcılık uyarısı

Çin’in dev teşvik hamlesiyle piyasalarda bahar havası hâkim

Okumaya devam et

ALTIN - DÖVİZ - KRIPTO PARA

Dolara İhtiyaç Duyan İran Destekli Milisler Visa ve Mastercard’a Yöneliyor

Silahlı gruplar, bir bankacılık boşluğu kapatıldığında dolara erişimini kaybetti. Zirvede ayda 1,5 milyar dolar içeren kartları kullanarak bir döviz bozdurma planından yararlanmak için hızla döndüler. Merkez Resmi kur ile piyasa kur farkını fırsata çevirip milyonlarca dolar akladılar…

Yayınlanma:

18 saat önce

06/07/2025

Yazan:

BankaVitrini

Irak, birkaç yıl önce Visa ve Mastercard için küçük bir pazardı ve 2023’ün başında sınır ötesi işlemlerde ayda yalnızca 50 milyon dolar veya daha az gelir elde ediyordu. Ardından, o yılın Nisan ayında neredeyse bir gecede %2900’lük bir artışla yaklaşık 1,5 milyar dolara patladı.

Ne değişti? ABD’li ve Iraklı yetkililere ve The Wall Street Journal tarafından incelenen belgelere göre, Iraklı milis grupları, Visa ve Mastercard’ın ödeme ağlarından kendileri ve İran’daki müttefikleri için endüstriyel ölçekte nasıl dolar çekeceklerini buldular.

Kartlara geçiş, ABD Hazinesi ve New York Federal Rezerv Bankası‘nın 2022’nin sonlarında dolandırıcılık için kullanılan büyük bir boşluğu (kara para aklama güvencelerinden yoksun Irak bankalarının uluslararası banka havalesi işlemleri) kapatmasının ardından geldi. Irak’ın işgali sırasında ABD tarafından yaratılan bu sistemdeki kusurlar, İran’ın ve desteklediği milis gruplarının on yıldan fazla bir süre içinde milyarlarca dolara erişmesine izin verdi.

ABD nihayet bu musluğu kapattıktan sonra, milisler hızla kart şemasından kar elde etmenin yollarını buldular.

ABD’li ödeme devleri, Mastercard ve Visa markalı nakit ve banka kartları çıkarmak için Iraklı ortaklarla anlaşarak patlamayı körüklemeye yardımcı oldu ve onlara işlem seviyelerini artırmak için finansal teşvikler sundu. Belgelere göre, bazı durumlarda, Iraklı ihraççıların milis bağları vardı ve yaygın yolsuzlukla bilinen bir ülkede yetersiz dolandırıcılık kontrolleri vardı.

Yine de, Hazine tarafından silahlı grupların katılımı hakkında bilgilendirildikten sonra, kart şirketlerinin işlemleri önemli ölçüde dizginlemesi aylar aldı – bu zirveden düştü, ancak yine de bu yılın başlarına kadar ayda yaklaşık 400 milyon dolar ile 1,1 milyar dolar arasında değişiyordu. Konuya aşina olan kişilere göre, kart ödemelerinin kontrolünü ele geçirmek amacıyla, Irak Merkez Bankası kısa süre önce ayda 300 milyon dolarlık bir üst sınır belirledi.

Irak’ın hem resmi bir dolar kuru hem de daha yüksek, gayri resmi bir kuru var. Bu, bir kişinin Irak’ta ön ödemeli nakit ve banka kartları satın alabileceği, parayı diğer Orta Doğu ülkelerinde Irak’ın resmi kuru üzerinden dolar olarak çekebileceği ve daha sonra resmi olmayan kur üzerinden dinara dönüştürmek için Irak’a iade edebileceği anlamına geliyor. Bu, %21’e kadar ulaşan kazançlar sağlar. Resmi Ku ri lepiyasa kuru arasındaki farkı fırsata çevirip milyonlarca dolar kazandılar.

Sonuç, yirmi yıl veya daha uzun bir süre önce İran’ın desteğiyle ortaya çıkan ve Irak ve Suriye’deki Amerikan güçlerine yönelik saldırılar nedeniyle ABD yaptırımları altında kalan Irak’ın güçlü milisleri için gelişen bir iş oldu. Mastercard ve Visa, bazı yüksek riskli pazarlarda sınır ötesi işlemlerde %1 ila %1,4 veya daha fazla ücret alarak da kâr elde etti.

Görüntülenme: 4696

Okumaya devam et

ALTIN - DÖVİZ - KRIPTO PARA

Bankalara Kara Para Cezası yağdı

Yayınlanma:

1 gün önce

06/07/2025

Yazan:

Erol Taşdelen

Singapur, küresel finans dünyasını sarsan tarihi bir kara para aklama soruşturmasını tamamladı. UBS Group, Citigroup, Julius Baer ve Credit Suisse gibi dünyanın önde gelen finans devlerinin de aralarında bulunduğu dokuz kuruluşa toplam 21,5 milyon dolar para cezası kesildi. En yüksek ceza 4,5 milyon dolarla Credit Suisse’e verildi.

Singapur Tarihinin En Büyük Mali Operasyonu

2023 yılında başlatılan soruşturma kapsamında; yaklaşık 2,3 milyar dolarlık yasa dışı varlık tespit edildi, 10 yabancı uyruklu kişi tutuklandı. Bu kapsamda gerçekleştirilen operasyonlar, Singapur tarihindeki en büyük finansal suç dosyası olarak kayıtlara geçti.

Ceza Alan Kurumlar ve Gerekçeler

Singapur Para Otoritesi (MAS) tarafından yürütülen denetimlerde, aşağıdaki eksikliklerin tespit edildiği bildirildi:

Müşteri risk analizlerinin yetersiz yapılması
Servet kaynaklarının izlenmemesi
Şüpheli işlemlerin zamanında raporlanmaması

Cezaya çarptırılan finansal kurumlar ve ceza miktarları şöyle:

Credit Suisse: 4,5 milyon dolar
UOB Kay Hian: 2,85 milyon Singapur doları
Blue Ocean Invest: 2,4 milyon Singapur doları
Trident Trust Company Singapore: 1,8 milyon Singapur doları
UBS Group, Citigroup, Julius Baer, UOB ve LGT Bank: toplam 27,5 milyon Singapur doları (yaklaşık 20 milyon USD)

Sanıklara Hapis ve Sınır Dışı Kararı

Tutuklanan şüphelilere 13 ila 17 ay arasında değişen hapis cezaları verildi. Cezalarını tamamlayan bu kişiler kalıcı şekilde Singapur’dan sınır dışı edildi. Yetkililer, tekrar ülkeye girişlerinin yasaklandığını açıkladı.

Kara Paranın Kaynağı: Dolandırıcılık ve Bahis

Reuters’ın ulaştığı bilgilere göre, suç gelirleri büyük ölçüde yurtdışı dolandırıcılık şebekeleri ve online yasa dışı bahis siteleri üzerinden elde edildi. Aklanan paraların bir kısmı Singapur bankalarında tutuldu, bir kısmı ise lüks gayrimenkul, spor otomobil ve mücevher gibi alanlara yatırıldı.

Denetim Süreci Sıkılaşıyor

Singapur Para Otoritesi (MAS), finans kuruluşlarının dahili denetim sistemlerini güçlendirdiğini ve sürecin yakın takibe alındığını açıkladı. Ayrıca şeffaflığın artırılması ve kara paranın önlenmesi amacıyla yeni yükümlülükler getirileceği bildirildi.

Küresel bankacılık sistemi açısından Singapur gibi düzenleme konusunda sert tutum sergileyen finans merkezlerinin etkisi büyüyor. Özellikle Asya-Pasifik bölgesinde kara para aklamaya karşı yürütülen bu tür operasyonlar, yalnızca yerel değil, uluslararası finansın denetim reflekslerini de yeniden şekillendiriyor.

Kaynak:
MAS (Monetary Authority of Singapore), Reuters, bankavitrini.com araştırma birimi

Görüntülenme: 5964

Okumaya devam et

BANKA HABERLERİ

Konkordato Alan Firmalar Reel Piyasayı Nasıl Bozuyor?

Yayınlanma:

1 gün önce

05/07/2025

Yazan:

Erol Taşdelen

Türkiye’de artan konkordato başvuruları ve kolay alınabilen kararlar, sadece borçlu firmaları değil, tüm ekonomik sistemi derinden olumsuz etkilemektedir. Konkordato sürecine giren bir firma, reel piyasada zincirleme etkiler yaratarak tedarik zincirini bozar, fiyat dengesini sarsar ve güven ortamını zedeler. Bu bozulmalar hem konkordato öncesi hem de sonrası süreçte farklı şekillerde ortaya çıkar.

Konkordato Öncesi: Gizli Kriz Dönemi

Konkordato başvurusundan önceki süreçte firmalar mali sıkıntılarını genellikle gizler. Ancak piyasada dikkatli gözlerden kaçmayan bazı davranışlar bu sıkıntının sinyallerini verir:

1. Ödemelerde Gecikmeler ve Yapılandırma Talepleri

Firma, tedarikçilerine olan ödemelerini geciktirmeye başlar. Çek ve senetlerini döndürür, vadeleri uzatmak ister, borçlarını yeniden yapılandırma teklifleri sunar.

➡️ Bu durum piyasada güveni sarsar ve ticaret yavaşlamaya başlar.

2. Dampingli Satışlar ve Fiyat Bozulması

Nakit ihtiyacıyla firma, elindeki malları normal piyasa değerinin çok altında satar. Bu agresif fiyatlama, sektördeki diğer oyuncuları zararına satışa zorlar ve rekabeti bozar.

➡️ Piyasa fiyat dengesi altüst olur.

3. Yoğun Mal Alımı – Ödeme Geleceğe Yayılır

Firma, riskini çevreye yaymak için piyasadan vadeli mal toplamaya çalışır. Ödemeler geleceğe yayılırken, alacaklılar bu durumu genellikle fark edemez.

➡️ Risk, domino etkisiyle başka firmalara taşınır.

Konkordato Sonrası: Yasal Koruma Dönemi

Firma konkordato ilan ettiğinde borçları dondurulur ve alacaklılar tahsilat yapamaz. Bu durum reel piyasada yeni kırılmalara neden olur.

1. Tahsilat Zinciri Kırılır

Alacaklı firmalar tahsilat yapamayınca kendi ödeme dengeleri bozulur. Bu durum tedarik zincirinde domino etkisi yaratır.

➡️ Sağlıklı firmalar bile bu zincirleme etkiyle darboğaza girer.

2. Bankacılık Riski Artar

Alacaklı firmaların bilançolarında tahsili geciken alacaklar artar. Bankalar bu firmaların kredi riskini artırır, kredi derecelendirme notları düşer.

➡️ Sadece borçlu firma değil, alacaklılar da finansal olarak cezalandırılır.

3. Mal Temini Zorlaşır

Konkordato ilan eden firma, piyasadan artık vadeli mal alamaz. Çoğu firma peşin çalışmak ister, bu da konkordato sürecindeki firmanın toparlanmasını daha da zorlaştırır.

➡️ Üretim ve ticaret hacmi daralır, istihdam riske girer.

Reel Piyasada Bozulma Nasıl Yayılıyor?

Etki Alanı	Bozulma Şekli
Ticari Güven	Şirketler arasında temkinli ve daralan ilişkiler
Nakit Akışı	Tahsilatlar aksar, ödemeler gecikir
Fiyat Mekanizması	Damping nedeniyle maliyetin altında satışlar
Bankacılık Sistemi	Kredi riskleri yükselir, yeni kredi muslukları kapanır
Tedarik Zinciri	Zincirleme iflas ve daralma etkisi

Sadece Borçlu Değil, Tüm Sistem Zarar Görüyor

Konkordato, yalnızca batmakta olan bir firmayı kurtarma süreci değildir. Yanlış kullanıldığında, reel sektörde ciddi güven kayıplarına, fiyat bozulmalarına ve ödeme zinciri krizlerine yol açar. Konkordato sürecinin şeffaf, denetimli ve gerçekten “iyi niyetli borçlular” tarafından kullanılması, sistemin sürdürülebilirliği için hayati önemdedir.

Konkordato; sadece borçlu firmayı değil, doğrudan ve dolaylı olarak onlarca firmayı, yüzlerce çalışanı, bankacılık sistemini ve genel piyasa dengelerini sarsar. Özellikle öncesinde sessiz ilerleyen kriz, piyasada açık yara haline gelir. Her konkordato, aslında güven ekonomisinin kırılma noktasıdır.

Erol TAŞDELEN – Ekonomist www.bankavitrini.com

Görüntülenme: 7900

Okumaya devam et