Geride bıraktığımız hafta, TCMB’nin agresif ve sürpriz nitelikte faiz kararının yarattığı geçici iyimserliğe pek de bel bağlanmaması gerektiğini nedenleri ile anlatarak özellikle de kur cephesinde yaşanan düşüşün de kalıcı olamayacağını savunmuştuk. Nitekin, değerlendirmemize paralel, TCMB agresif faiz kararı sonrasında 25,30 seviyesine kadar gerileyen USDTRY kuru, düşüşün çok büyük bir kısmını geri vererek haftayı 26,70 seviyesine kadar yükselerek tamamladı.
Özellikle, perşembe gününe ait TCMB analitik bilançosundan derlediğimiz taze bilgiler, kararı sonrası, belki de kararın etkisini güçlendirmek adına, TCMB’nin net pozisyonunda yaşanan günlük değişimin 1 milyar dolar olması da dikkatimizden kaçmadı. Hatırlanacağı üzere, karar sonrası bir anda ‘ölçüsüz’ bir şekilde sert bir düşüşle USDTRY kuru 25,30 seviyesine gerilemişti. Bu harekette esas oyuncunun TCMB olduğunu anlamış olduk!
Yine de TCMB’nin ortodox para politikasına tam anlamıyla geri dönmesine şapka çıkarırken, bundan sonraki süreçte olası bir not artırım ihtimalini göz ardı etmediğimizi peşinen yeri gelmişken tekrar etmek istiyoruz. Gerek TCMB’nin swap ve hazine dövizleri düşüldükten sonra rezervlerinin eksi 65,5 milyar dolar olması, gerekse de cari işlemler dengesinde devasa açık kurun düşmesinin kimsenin işine yaramayacağını haykırırken, USDTRY kurunun yılı 29’lu seviyelerde tamamlayacağını ön görmeye de devam ettiğimizin altını çizmek istiyoruz.
Kur cephesinde yaşanan düşüşe ilişkin değerlendirmemiz sonrasında, bankacılık endeksinde de yaşanan coşkulu yükselişi pek de anlamlandıramamıştı. Nitekim PPK kararı sonrası sert yükselen XBANK endeksi, cuma günü %0,5 oranında düşüşle tamamlarken, benzer bir şekilde geride kalan ana endekste de cuma günü kayıplarını telafi ederek günü %3 yükselişle tamamladı. CDS risk primi ise 380 baz puan ile yatay seyrini korumaya devam etti.
Cuma günü Türk mali piyasalarını kapanmasına yakın Jackson Hole toplantıları kapsamında mikrofon karşısına geçen FED Başkanı Powell’ın konuşması yeni bir bilgi içermediğini gördük. Hatta esprili bir yaklaşımla TCMB kararı sonrası ‘sönük’ de kaldığını not edelim. Elbette şaka bir yana, Powell gerekirse faiz artırmaya devam edeceğiz derken, veri bağımlısı yol haritalarını yeniledi. Elbette, eğer doğrusunu bize ‘fiyatın’ kendisi söylerse, Powell’ın güvercin bir duruş sergilememesi hatta faiz oranları için “uzun süre daha yüksek” sloganının korunması sonrası piyasa yansıması ilk etapta olumlu olsa da, gecenin mutsuz bitmediğini söyleyebiliriz. ABD borsaları %1’e varan yükseliş kaydederken, doların piyasa faiz olan 10 yıllıkların önemli bir değişim göstermemesine paralel altının da ons fiyatı 1,915 – 1,920 dolar seviyelerindeki yatay seyrini korudu.
FED Başkanı Powell’ın Jackson Hole sempozyumu konuşması her ne kadar piyasaları tam olarak sevindirmese de, yeni gün ve hafta başlangıcında, Asya piyasalarında hâkim rengin yeşil olduğunu görüyouz. Pekin, hafta sonu, zor durumdaki piyasayı canlandırmak için hisse senedi alım satımındaki damga vergisini yarıya indireceğini duyurdu ve konut piyasasını desteklemek için adımlar attı. Japonya borsası %1,7 , Hong Kong borsası ise %1,9 , Şangay borsası ise %2,3 yukarıda işlem görüyor. Çin’in açıkladığı tedbirlerinin piyasayı desteklediğini not etmemiz gerekiyor.
Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin’in ilk harflerinden oluşan BRIC topluluğunun adı, Güney Afrika’nın da katılımı ile BRICS olarak değişmişti. Batı’nın Rusya ve Çin karşısında duruşu, topluluğun Batı ekonomilerine alternatif bir ekonomik blok haline getirdi. Grubun geçen hafta düzenlediği Zirve’den sonra Suudi Arabistan, İran, BAE, Mısır, Etiyopya ve Arjantin’in de üyelikleri kabul edilirken, 2010’dan bu yana ilk kez genişleyen BRICS, Batı karşıtı etkisini artırmayı amaçlıyor. Elbette temel amaç uluslararası ticarette ABD Dolarının hâkimiyetini zayıflatmak ve yerel paralar ile ticareti geliştirmek olsa da, bloğun ileride alternatif bir para sistemi de kurmayı amaçladığını görüyoruz. Bu arada bu 5 ülkenin dünya ticaretinden aldığı payı yaklaşık %19.
TCMB’nin önceki haftasonu getirmiş olduğu KKM düzenlemesinin bu hafta yürürlüğe gireceğini hatırlatalım. Bu nedenle bu hafta faiz hadlerinde (mevduat + kredi) kademeli bir şekilde yükseliş eğiliminin süreceğine kesin gözüyle bakıyoruz. Bu haftanın menüsünde perşembe günü açıklanacak FED’in favori enflasyon göstergesi PCE, her ayın ilk cuması açıklandığı üzere ABD’de istihdam verileri önem arz edecek.
Bültenimizi bitirirken, Reuters haberlerinde ABD Ticaret Bakanı Raimondo Çinli hükümet yetkilileriyle yaptığı görüşmelerde, dünyanın en büyük iki ekonomisinin istikrarlı bir ekonomik ilişkiye sahip olmasının “son derece önemli” olduğu haberini görürken, Rusya, genetik testlerin Wagner paralı asker grubunun şefi Yevgeny Prigozhin’in geçen hafta meydana gelen uçak kazasında ölen 10 kişi arasında olduğunu doğruladı.
TCMB’nin net döviz pozisyonunda yaşanan günlük değişim (mio USD) (swaplar ve hazine dövizleri hariç)
TCMB net döviz pozisyonu (swap ve hazine dövizleri düşülmüş)
İktisatbank