Analiz : Haftayı nasıl kapadık

Yayınlanma:

2 sene önce

27/03/2021

Yazan:

BankaVitrini

Geçen hafta sonu alınan idari kararlar, hafta boyunca Türk mali piyasalarının dünyadan negatif ayrışmasına neden oldu. Halbuki, geçen hafta bugün ne kadar da keyifli, beklentisi yüksek ve tonumuz da pozitif idi!
İçeride, hastanın tansiyon dün bir nebze de olsun düşerken, volatilitenin azalsa da dün de devam ettiğine şahit olduk.
Bunun en büyük örneğini Borsa İstanbul Bankacılık endeksinden anlıyoruz. Yabancı pozisyonlanmasının oldukça yoğun olduğu Garanti Bankası hisselerinde son 5 günde düşüş %22 oldu. Bankacılık endeksi benzer dönemde %20 geriledi.
Mesela, dün açıklanan TCMB verilerine göre, 19 Mart ile biten haftada, yurtdışındaki yerleşikler (yabancı) net 60 milyon dolar hisse senedi, 471 milyon dolar ise tahvil almış. Kuvvetle muhtemel, Perşembe günü Başkan Ağbal’a inanan ve TL pozisyon açan yatırımcılar, Pazartesi sabah gün Türk mali piyasalarına “astalavista baby” dediler.
Türk mali piyasalarına büyük bir heyecan yaratmayan Sn. Cumhurbaşkanı’nın AK Parti Kongresindeki konuşması ardından gözler artık bir ihtimal ile bugün açıklanacak Kabine’yi beklerken, zihinlerde ise 15 Nisan PPK toplantısının endişesi yatmaya devam ediyor.
Piyasalar, ekonomi politikalarında Albayrak gibi kuralcı bir yol haritası izleyen isimler yerine, ılımlı, piyasa dostu politikalar izleyecek isimleri arıyor. Bu bağlamda ekonominin kim veya kimlere emanet edileceğini bilemeyen piyasalar, USDTRY kurunda adeta ‘bekle ve gör’ stratejisi izleyerek psikolojik 8 seviyesinin hemen altında gelişmeleri takip ediyor.
Dünyada ise hava bir nebze de olsun doları işaret etmeye başladı. 1,9 trilyon teşvik paketi ardından, Biden ekibinin alt yapı projelerini destekleyecek bir şekilde 3 trilyon dolar büyüklüğünde yeni bir paket üzerine çalıştıklarının da anlaşılması, piyasa faizleri üzerinde yeniden baskı kurdu, daha da kuracak!
ABD gösterge 10 yıl devlet tahvili getirisi, %1,63 seviyesine doğru hafif de olsa geri çekilse de, (beklentimiz %1,97’e doğru ilerlemesi) paranın faizi değer kazanırken, kendisi de rahat durmuyor. ABD Doları’nın sepet değeri DXY, haftayı önemli bir direnç olan 92,5 seviyesinin üzerinde ve son 4 ayın zirvesinde kapatıyor.
Değeri dolar ile ölçülen kıymetli madenler de, doların değer kazanması karşısında bir türlü kafasını kaldıramıyor. 1,695 ve 1,745 seviyesinden taşıdığımız altın uzun pozisyonlarımızda zarar kes seviyemiz 1,695’de bekliyor. Gümüşte yılbaşından beri alıcı konumdayız ve sabırla bekliyoruz!
Türk bankalarının kısa vadede yaklaşık 6 milyar dolarlık sendikasyon kredisinin vadesi geliyor. Borçlanmada sorun yaşanmayacağı düşünülse de, maliyetlerin artmasından endişe edildiğini ve riskleri yönetmemiz gerektiğini dile getiren Ziraat Bankası Genel Müdürü ve aynı zamanda Türkiye Bankalar Birliği Başkanı Aydın, dün görevinden istifa etti. Yerine yardımcılarından Alparslan Çakar geçecek.
Bir ayrılık haberi de Fenerbahçemizden geldi. Teknik direktör Erol Bulut’un görevine son verildiği açıklanırken, Başkan Ali Koç son 3 yılda 6 teknik direktör ile vedalaştı! Bulut’un yerine Emre Belözoğlu getirildi. TCMB Başkanları ile Fenerbahçe Hocaları arasında bir korelasyon olmadığını kim söyleyebilir ki? Fenerbahçe Türkiye’dir. Aynı şeyleri yapıp farklı sonuç beklemek…
Biraz da içimiz ferahlasın. Şeytan detaylarda gizlidir kısmını es geçersek, Avrupa Birliği Liderler Zirvesi ardından basına yansıyan taslak metnin geneli olumlu. Aralarında, Gümrük Birliği anlaşmasının güncellenmesi ve Doğu Akdeniz’de tüm paydaşların etraflı bir çözüm için bir araya gelmesi – Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önerisi – yönünde toplantı öneriliyor.
400m’lik dev kargo gemisi Süveyş Kanalın’da yan dönerek trafiği tamamen tıkadı. Kurtarılması’nın haftalar alabileceği konuşuluyor. Kanal, 193km uzunluğunda ve Asya ile Avrupa’yı birbirine bağlaması bir yana, dünya ticaretinin de %12’sini oluşturuyor. Yüzlerce geminin geçiş için beklediğini görüyoruz. Kanalın kapalı olması, küresel ticareti olumsuz etkilemeye başladı. Navlun fiyatları daha da yukarı giderken, petrol fiyatlar da arz endişesi ile kıpırdamaya başladı. Çin’de her şey bir yarasa ile başlamıştı!
Hazır petrol fiyatlarından söz etmişken, dünya genelinde artan vaka sayıları ve beraberinde yeniden gündeme gelen izolasyon endişeleri de zihinleri kurcalıyor. Türkiye’de vaka sayıları son 3 ayın zirvesinde ve yaklaşan Ramazan’da yeni tedbirler yolda görünüyor.
Haftanın son iş gününde, Asya piyasalarında yüzler gülüyor. Çinli telefon devi Xiaomi’nin elektrikli araç üreteceğini açıklaması önemli. Bir not düşmüş olayım, gümüş pozisyonumuzdan çıktıktan sonra, Nasdaq’da işlem gören Elektrikli Araçların ve batarya sektörüne yatırım yapan ETF’lere yöneleceğiz!
Asya piyasalarında %1’in üzerinde yükselişe, ABD borsalarının vadeli işlemleri de daha küçük oranlarla da olsa eşlik ediyor. Yurtdışında hava bir nebze de olsun bu sabah iyimser.
Bitcoin 52bin civarında önemli destek seviyesinden tutunmaya çalışıyor. Gümüşün ons fiyatı ‘sakat’ diye adlandırabileceğimiz seviyelerden uzaklaşmaya çalışsa da, beklediğimiz yükseliş için zemin henüz hazır mı emin değiliz.
Türk mali piyasalarında, bugün de gözler Borsa İstanbul Bankacılık endeksinde olmaya devam edecek. Banka hisselerinde devam eden kan kaybı, yabancı yatırımcının adeta arkasına bakmadan kaçışının devam ettiğini gösteriyor. USDTRY kuru ise 8 seviyesinin hemen altında, ekonominin direksiyonunun kime emanet edileceği haberini bekliyor. Kafalarda ise 15 Nisan olağan PPK toplantısı var!
Mali piyasaların gündeminde bugün içeride reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanımı takip edilecek. Dışarıda ise veri akışı yoğun: İngiltere perakende satışlar, Almanya IFO endeksi, ABD’de kişisel gelirler, kişisel harcamalar, çekirdek PCE ve Michigan tüketici güven endeksi takip edilebilir.
Güzel bir haftasonu olmasını dilerim. Okunacak kitabımız: Kriptopara Çağı: Bitcoin ve Dijital Paranın Küresel Ekonomik Sisteme Meydan Okuması, Paul Vigna – Michael J. Casey. İKTİSATBANK

Görüntülenme: 2.697

İlgili Etiketler:

1,8 milyon ton ambalaj atığı ekonomiye kazandırıldı

Bankalar 89 milyar dolar döviz borçlarını nasıl çevirecek?

Okumaya devam et

TCMB ‘katlı’ kur sistemine geçti!

Yayınlanma:

6 gün önce

26/01/2023

Yazan:

BankaVitrini

TCMB, ticari hayatta da liralaşma stratejisini desteklemek adına, hafta başında işaret ettiğimiz üzere ‘katlı’ kur sistemine geçti.

Yurtdışı kaynaklı dövizlerin (hem ihracat hem de turizm gelirleri) TL’ye dönüşümünü destekleme kararı verildi. Yurtdışı kaynaklı dövizlerin TCMB’ye satışı sırasında, taahhüt karşılığında TL’ye çevrilen tutarın %2’si kadar döviz dönüş desteği verilecek. Öte yandan, firmalar yurda getirdikleri dış kaynaklı dövizlerin en az %40’ni TCMB’ye sattıktan sonra (en az ifadesinden %100’e kadar da satabileceklerini anlıyoruz) dövizin kalan kısmını kur korumalı dönüşüm hesabına değerlendirilebilecek, TL’ye çevrilen tutarın tutarın %2’si kadar döviz dönüşüm desteği alabilecek. %2 döviz dönüşüm desteğini de bir miktar netleştirmek gerekirse, örneğin TCMB’nin o gün için açıkladığı resmî döviz kuru 18,80 ile, bu destek vesilesi ile ihracatçının döviz satış kuru ~19,18 olacak.

Katlı Kur Nedir?

(Multiple exchange rate) Çeşitli mal ile hizmet ithal ve ihracı ya da sermaye hareketlerinde uygulanan döviz kurunun, bir dış ticaret politikası aracı olarak farklı düzeylerde uygulanmasına “katlı kur sistemi” denir. Kur farklılaştırmasını gerçekleştiren piyasa güçleri değil, dış ticaret politikasını yürütme yetkisini elde tutan kamu otoritesidir. Türkiye’de 1950 ile 1981 arasındaki bazı yıllarda katlı kur uygulamasına başvurulmuştur.

Resim

Görüntülenme: 6.821

Okumaya devam et

ALTIN - DÖVİZ - KRIPTO PARA

KKM’DE 48 MİLYAR LİRALIK ŞOK DÜŞÜŞ

Yayınlanma:

4 hafta önce

05/01/2023

Yazan:

Erol Taşdelen

BDDK verilerine göre bir yılını tamamlayan KKM hesaplarda yılın son haftasında şok düşüş yaşandı. 23 Aralık’ta Kur Korumalı Mevduat-KKM hesaplarda 1 trilyon 463 milyar TL tutarında mevduat varken 30 Aralık tarihinde 1 trilyon 415 milyar TL olarak açıklandı. Yılın son haftasında KKM hesaplarda bu veriler ile 48 milyar TL ( yabancı para karşılığı 2,8 milyar USD ) düşüş yaşanırken KKM hesaplarda bugüne kadar en yüksek haftalık düşüş de yaşandı.

KKM’den çıkan vatandaş döviz almadı

23 Aralık tarihinde Gerçek Kişilerdeki Yabancı Para Mevduat 136,5 milyar USD 30 Aralık’ta ufak bir gerileme ile 136,2 milyar USD’ye gerilemesine rağmen KKM’den çıkan Vatandaşın Döviz almadığının da göstergesi oldu. KKM hesapların açılabilme süresi 31 Aralık 2023’e kadar uzatılmıştı. Hazine ve Maliye Bakanı Nebati Kasım ayındaki bütçe sunumunda KKM hesaplarına Hazineden 91,6 milyar TL destek ödemesi yapıldığını açıklamıştı. TCMB’nin desteği ise henüz net olarak bilinmiyor.

KKM hesaplar millete maliyetine değdi mi?

2022’de YP/TL kurun bastırılmasında ana unsur hiç kuşkusuz 78 milyar USD karşılığına denk gelen 1,4 trilyon TL’nin biriktiği KKM Hesaplar oldu. KKM hesapların bankalara Hazine ve Merkez Bankasından kaynak transferi olduğu düşünüldüğünde bu hesapların sadece Kamu Bankalarında olması gerektiği görüşümü halen koruyorum. Hatta tüm KKM hesaplar Kamu Bankalarına devir edilmeli! Hazine ve Merkez Bankası’ndan milyarlarca lira para transferi yapılan ve bankaların tarihi kar rekorunu yakalamasının en önemli aracı haline gelen KKM’ler bu nedenle baştan beri sadece Kamu Bankalarında olmalıydı. Hazinenin dolayısı ile merkezi bütçe aracılığı ile vergilerimizin milyarlarca lirasını yiyip bitiren KKM’ler aracılığı ile bankalara aktarılmasına değip değmediği konusundaki kuşkularımı ve ürünün yanlış olduğu düşüncemi de halen koruyorum. En azından KKM sadece döviz hesaplarını kapsamalı; TL mevduattan dönüş olmamalıydı. Bu hesapların vergiden muaf olmasındaki istisna kaybını da düşündüğümüzde millete ciddi yük olduğu kesin! KKM hesaplara ekonomistlerin niçin karşı çıktığını daha önce detaylı yazmıştım. Kısaca, bankalara ve parası olana aktardığımız milyarlarca lira; katlandığımız maliyet ile aldığımız sonuç; ödediğimiz fatura ile orantılı mı, tartışılır!

Ticari Mevduat ne durumda

23 Aralık’ta bankalardaki Toplam Mevduat 8 trilyon 787 milyon TL iken, 8 trilyon 865 milyar TL’ye yükseldi. Toplam Mevduatın USD bazlı Yabancı Para Mevduat ise 221,4 milyar USD’den 218,7 milyar USD’ye düşerek 2,7 milyar USD gerilediği görüldü. Yabancı Paradaki asıl düşüşün Ticari hesaplardan kaynaklandığı da ortaya çıktı. Zira, 23 Aralık’ta 79,7 milyar USD olan Ticari Yabancı Para Mevduatın 30 Aralık’ta 2,1 milyar USD düşerek 77,6 milyar USD’ye düştüğü görüldü. Ticari Mevduat düşüşünde bankaların Ticari kredilerde sert fren yapmasının da etkisi olduğu tahmin ediliyor. Ticari Mevduat Yabancı para düşmesi sonucu; Merkez Bankası’nın bankalara “50 bin USD ile 10 milyon TL ve üzeri para çıkışlarında belge isteyin” uyarısının da boşa olmadığı ortaya çıkmış oldu.

Para nereye gider?

Bu durumda geriye KKM’den çıkan paranın nereye gideceği sorgulanırken döviz dışında en büyük alternatifin Gayrimenkul, Altın, Gümüş ve Borsa olması beklentilerini artırdı. Dövizin yukarı yönlü hafif hareketlenmeye başlaması ve olası KKM’den dönen paraların dövize yönelmesi ise ekonomi kurmayların hiç istemediği bir durum. Bu nedenle önümüzdeki dönemde Borsanın cazip hale getirilmesi için Emekli ve Varlık Fonları dahil daha aktif kullanılması beklenmekte. Erken seçin söylentilerinin arttığı haftada KKM çıkışlarının seyri önemli hale gelirken piyasalardaki etkilerini de görmüş olacağız. Diğer taraftan, 11 Kasım’da bankalardaki Döviz mevduat karşılığı 239 milyar USD idi; 30 Aralıkta 218 milyar USD’ye geriledi. 50 günde 21 milyar USD’lik bir gerileme söz konusu. Bu paranın nereye gittiği ile ilgili ise henüz resmi bir açıklama yok. Büyük sorulardan biri de bu: Bu para nereye gitti?

Erol TAŞDELEN – Ekonomist www.bankavitrini.com

Görüntülenme: 19.889

Okumaya devam et

ALTIN - DÖVİZ - KRIPTO PARA

SPK’dan Kaldıraçlı döviz işlemi yaptıran 59 siteye erişimi engelledi

Yayınlanma:

2 ay önce

13/12/2022

Yazan:

BankaVitrini

SPK 59 site hakkında hukuki işlem yapılmasına karar verildi. Bültende, şu ifadeler yer alıyor: “Türkiye’de yerleşik kişilere yönelik olarak internet aracılığıyla yurt dışında kaldıraçlı işlem yaptırıldığı belirlenen ve aşağıda adresleri verilen internet sitelerine erişimin engellenmesi için Sermaye Piyasası Kanunu’nun 99’uncu maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca gerekli hukuki işlemlerin yapılmasına karar verilmiştir.”