Kurumsal Yönetici Körlüğü, bir organizasyonda yöneticilerin belirli sorunları veya zayıf noktaları fark edememe, tanımlayamama ya da önemsememe durumudur. Bu körlük, yöneticilerin iş süreçlerini iyileştirme, rekabetçi avantajlarını koruma veya krizleri önceden görme yeteneklerini zayıflatır ve işletmenin uzun vadeli başarısını tehdit eder. Kurumsal Yönetici Körlüğü, hem bireysel yöneticilerin özelliklerinden kaynaklanabilir, hem de kurum kültürü gibi yapısal nedenlerle ortaya çıkabilir. İşte bu körlüğün daha detaylı açıklaması:

1. Psikolojik Faktörler

• Başarıya Odaklanma ve Özgüven Aşırılığı: Yöneticiler, önceki başarılarına aşırı güven duyduklarında, yeni gelişen sorunları göz ardı etme eğiliminde olabilirler. Başarıya odaklanma, bu sorunları “küçük detaylar” olarak algılama yanılgısına yol açabilir.
• Onaylama Yanlılığı: Yöneticiler, kendi inançlarını veya kararlarını destekleyen bilgileri daha çok dikkate alarak, karşıt fikirleri veya potansiyel sorunları görmezden gelebilir. Bu, yanılgılı kararların devam etmesine sebep olur.
• Konfor Alanında Kalma Eğilimi: Bazı yöneticiler, var olan düzeni korumak için sorunlarla yüzleşmekten kaçınır. Yenilikçi ve zorlayıcı çözümler üretmek yerine, risk almadan mevcut işleyişe bağlı kalmayı tercih edebilirler.

2. Kurum Kültürü ve Yapısal Faktörler

• Kurum İçi Eleştiri Kültürünün Olmaması: Bazı şirketlerde, eleştirisel düşünme teşvik edilmez, hatta cezalandırılır. Çalışanlar, yanlış anlaşılma veya işlerini kaybetme korkusuyla yöneticilere geri bildirim vermekten çekinebilir. Böyle bir ortamda yöneticiler, iş süreçlerindeki sorunları veya eksiklikleri fark edemez.
• Geri Bildirim Mekanizmalarının Eksikliği: Yeterli geri bildirim mekanizmalarının bulunmaması, yöneticilerin çalışanlardan ve dış paydaşlardan alınan geri bildirimleri duymasını engeller. Bu eksiklik, körlüğü pekiştirir.
• Hiyerarşik Engeller: Kurum içinde çok fazla hiyerarşi olduğunda, alttan gelen bilgi akışı kısıtlanır veya çarpıtılır. Orta kademe yöneticiler, üst yönetimin hoşuna gitmeyecek sorunları saklayabilir, bu da yöneticilerin şirketteki gerçek durumu görmesini zorlaştırır.

3. İş Süreçlerinde Yenilikçilik Eksikliği

• Stratejik Körlük: Sektördeki değişiklikler veya yeni rekabet stratejileri fark edilmeyebilir. Örneğin, teknolojik yenilikleri uygulamak yerine mevcut düzenin sürdürülebilir olduğunu düşünmek, uzun vadede rekabet gücünü zayıflatır.
• Müşteri Geri Bildirimlerini Değerlendirmeme: Müşteri geri bildirimlerini dikkate almamak, müşteri memnuniyetsizliği veya değişen taleplerin göz ardı edilmesine neden olur. Bu da şirketin müşteri odaklı bir yaklaşımdan uzaklaşmasına yol açar.
• Veriye Dayalı Karar Alma Eksikliği: Bazı yöneticiler, geçmişte sezgisel kararlarla başarı sağlamış olabilir, ancak günümüzün rekabetçi ortamında veriye dayalı karar almak kritik bir gereklilik haline gelmiştir. Verileri analiz etmekten kaçınmak, doğru stratejiler geliştirmeyi engelleyebilir.

4. Dış Etkenlere Duyarsızlık

• Pazar Dinamiklerini İzlememe: Pazarın sürekli değişen dinamikleri ve rakiplerin stratejilerindeki değişiklikler izlenmezse, işletme dış çevreye karşı duyarsız hale gelir. Özellikle küresel pazarlarda, bu tür körlük önemli riskler taşır.
• Yatırımcı ve Paydaş Geri Bildirimlerini Göz Ardı Etme: Yatırımcılar veya diğer paydaşlar, yönetimle ilgili geri bildirimlerde bulunabilir. Bu geri bildirimler dikkate alınmazsa, yöneticiler işletmenin dışarıdan nasıl göründüğünü anlayamaz ve bu da itibar kaybına yol açabilir.
• Toplumsal ve Yasal Değişiklikleri İzlememe: Çevresel, yasal ve etik standartlardaki değişikliklere uyum sağlamayan yöneticiler, kurumun itibarını riske atabilir ve hukuki sorunlarla karşılaşabilir.

5. Kurumsal Körlüğü Aşma Yöntemleri

Kurumsal Yönetici Körlüğü’nü aşmak için bazı temel yaklaşımlar geliştirilmiştir:

• Düzenli ve Nesnel Geri Bildirim Alışkanlığı: Çalışanların ve müşterilerin geri bildirimlerini daha sık değerlendirme alışkanlığı edinmek önemlidir. Bu, sadece mevcut süreçleri geliştirmekle kalmaz, aynı zamanda yöneticilerin dışarıdan bakabilme yeteneğini artırır.
• Dış Danışmanlık veya Üçüncü Taraf Denetimi: Objektif değerlendirme sağlayacak bağımsız denetçiler veya danışmanlar, işletmenin zayıf noktalarını belirlemekte yardımcı olabilir. Dış gözle yapılan analizler, kör noktaları aydınlatabilir.
• Veriye Dayalı Karar Alma Kültürü Oluşturmak: Günümüzün veri odaklı iş ortamında, kararları sağlam veriler üzerine inşa etmek önemlidir. Analitik raporlar, müşteri analizleri ve pazar araştırmaları, doğru karar alma süreçlerini destekler.
• Açık İletişim ve Şeffaflık: Yöneticilerin, çalışanlardan gelen geri bildirimleri dikkate aldığını göstermesi ve hataları kabul edebilmesi güveni pekiştirir. Böyle bir ortam, kurumsal körlüğün azalmasına katkıda bulunur.

Bu adımlar, kurumsal yöneticilerin organizasyon içindeki gelişmeleri daha iyi analiz etmesine ve objektif bir bakış açısıyla kararlar almasına yardımcı olabilir. Yöneticilerin kendi yetkinliklerini geliştirmeleri ve iş süreçlerine yenilikçi yaklaşımlar katmaları, uzun vadede hem organizasyonel başarıyı artıracak hem de kurumsal körlüğü azaltacaktır. GPT