BANKA ANALİZLERİ

Bu da oldu: Bankalar Faiz Formülünü de bozdu

Bankalardan “KAZIK ATMANIN” Formülü! Aynı miktar kredi, aynı faiz oranı ama iki farklı bankadan iki farklı faiz rakamı. Hangi bankalar faiz formülü ile oynayıp vurgun yapıyor?

Yayınlanma:

6 yıl önce

20/10/2019

Yazan:

Erol Taşdelen

Dünyanın her yerinde faiz hesaplama formülü aynıdır. Aldığınız Krediyi, gün sayısı ve faiz oranı ile çarpar yıl gün sayısına bölersiniz. Yani dünyanın neresinde olursanız olun aynı parayı aynı vadede aynı faiz oranı ile aldığınızda aynı faiz ödersiniz. Türkiye’de de böyle oluyor sanıyorsanız yanılıyorsunuz.
Bankaları Denetleme ve çalışma şartlarını düzenlemeden sorumlu o kadar uzmana ne iş yapar şaşarım. “Denetleyen, Düzenleyen” kurumlar; Bankacılık hamurunun mayası olan FAİZ hesaplama ile oynandığını fark edip de Firmalar mağdur olmasın diye bir standart getirmez mi? On, on beş yıl önce böyle uygulamalar yoktu. Yıllardır bekliyorum bir müdahale yok. Neyse not düşelim bundan sonrası “denetleme ve düzenleme” görev tanımı olan kurumlara kalmış.
Bankalar hep kendine yontar
Bankaya para yatırıyorsanız faizi bir gün sonra hesaplamaya başlarlar. Buna “valör” denir. Yani para sahibi iseniz paranız bir gün kuzu kuzu yatar ertesi gün faiz almaya başlarsınız. Faiz formülünde paranız faiz oranı, vade gün ile çarpılıp 365 güne bölünür ki Bankanın ödeyeceği faiz düşük çıksın. Parayı çektiğiniz gün faize dahil edilmez. Yıllardır böyle gelir. Kredi kullanacaksanız iş tersine döner. Krediyi aldığınız gün faiz başlar. Kapama yaptığınız ertesi günün de faizini hesaplarlar. Kredi faiz hesaplarken 365 güne bölünmez yıl 360 gün üzerinden hesaplanıp 360 güne bölünür ki faiz yüksek çıksın. Vatandaş 5 gün de oradan kazık yer yani. “Faiz şeytan işi” diyenler bak burada kesinlikle haklı. Yeni nesil Bankacıların çoğu bilmez ama bizim nesil müşteriye gittiğinde yanından HB 17B hesap makinasını bırakmazdı. O zamanlar akıllı telefonlar olmadığı için taksitli kredileri sadece bu makinalar ile manuel hesaplayabilirdik.
İyi de bu formülü nasıl bozdular ki?
Hesaplamalarda sorun yok. Kontrol ettiğim kadar Tüketici, Konut, Taşıt kredilerinde sorun yok. Sorun Ticari Taksitli kredilerde. Meraklısı bunun testini benim gibi yapabilir. Zor da değil. Boş bir vaktinizde banka banka dolaşın. “Masraf, komisyon hariç, 2.000.000.-TL 24 Ay vadeli, % 15’den Ticari Kredi kullanmak istersem sizde ne öderim?” diye sorun ve ödeme planları alın. Dikkat kredi tutarı aynı, kullanılan vade süresi aynı, faiz oranı aynı. Yani kuruşu kuruşuna aynı çıkması lazım diyorsunuz değil mi? Sonuçlar sizi şaşırtacak bazı bankaları yüksek, bazıların anormal yüksek çıktığını göreceksiniz. İyi de faiz hesabı her yerde aynı değil miydi? Aynı koşullarda nasıl oluyor da aynı değil de farklı sonuçlar çıkabiliyor? Eee burası Türkiye, olur böyle şeyler diye geçirirseniz size kalmış.
Bankalardan “KAZIK ATMANIN” Formülü!
Neyse sizi yormayalım da kendi tespitlerimi yazayım. Sorun hafta sonuna denk gelen kredi taksitlerinde yaşanıyor. Çoğu banka kredi taksitiniz hafta sonuna denk geldiğinde ek faiz hesabı eklemeden Pazartesi ödemenizi kabul ederken bazı açıkgöz bankalar formül ile oynayıp hafta sonu için ek faiz alıyor. Ana para hesaplamayı o ay üzerinden 33 gün hesaplayabiliyor. Bu durumda ne var derseniz o zaman vatandaşın “açın o zaman bankanız taksit yatıracağım faiz ödemek istemiyorum” deme hakkı var. Hizmet vermediğin ve taksit kabul demediğin için bunun cezasını niye firmalara yüklüyorsun o zaman. Bunda ne var derseniz. “5 milyon TL Ticari Kredide 24 ay vadelide 13 bin TL’den daha fazla faiz farkı çıkıyor bu yöntem ile” derim size. Binlerce adet kredi ve milyarlarca TL kredinin fark faiz gelirini uzmanlar hesaplasın artık.
BDDK Taksitli Ticari Kredilerde standart getirmeli
BDDK bu haksız kazanca bir dur ( ! ) demeli ve “Taksitli Ticari kredilerde bir standart getirerek” Firmalar üzerinden haksız kazanç sağlanmasının önüne geçilmeli.
Sepetteki bütün yumurtalar bozuk değil
Haksızlık yapmayalım. Sepette bulunan bütün yumurtalar bozuk değil. Benim fiyatlama ve ödeme planı aldığım bankalar arasında KAMU Bankaları sınıfı geçti. HALKBANK, ZİRAAT BANKASI ve VAKIFBANK formülleri tam da olması gerektiği gibi. Bunun dışında İŞ BANKASI, AKBANK, QNBFİNANSBANK gibi bankalar da sınıfı geçti. Katılım Bankalarından KUVEYT TÜRK formülünde sorun yok ama Katılım Bankalarından birinde ciddi sorun çıktı ve anormal faiz farkı çıktı. Bu durum aslında haksız rekabet de içeriyor. Bu fiyat farkını bilen bazı bankalar firmalara daha düşük faiz oranı söylemesine rağmen daha fazla faiz alıp rakiplere göre fiyat ile müşteriyi yanıltıp hem zarar etmesini hem de rakip bankalara göre haksız rekabet yapmasını sağlıyor.
Hangi Bankalar standart dışı Ticari Taksitli Kredilerde fazla faiz çıkarıyor
Elli Bankanın hepsinden fiyat tablosu alamadım maalesef, o kadar da hazıra konmayın. Fiyatlama tablosu aldığım ve benim testimden sınıfı geçenleri yazdım. Bu kurallara uymayım Ticari Taksitli Kredilerde kendine yontan bankaları bunmak da meraklısına ve bu işi denetleyip düzenleyerek bir standart belirleyecek kurumlara kalsın. Her şeyi bizden beklemeyin artık yetkimiz yok zaten ama yazdıklarımız da bu satırlarda kalmasın lütfen. Kamu yararına ne gerekiyor ise çok acil yapılsın.
Firmalar ne yapabilir
Yapılacak iş belli aslında. Kredi kullanmadan önce limiti olan bütün bankalardan taksit tablosu alıp karşılaştırma yapınız. Başta dedik ya; Kredinin mayası Faiz’dir “maya bozuk” olur ise yoğurt da bozuk olur siz nasıl faizi / mayayı bozarsınız kardeşim! Vadeli mevduat için de aynı şeyi yapıyor musunuz kanıtlayın o zaman.
Erol TAŞDELEN
Siyaset Bilimci, Ekonomist
[email protected]

Görüntülenme: 20198

Bireysel Emeklilikte Kirli Oyunlar

Bankaların Dijital Soygunu

Okumaya devam et

BANKA ANALİZLERİ

DenizBank, Dünya Çiftçiler Günü’nü Tarıma Özel Kampanyalarla Kutluyor

Tarımın finansmanı ve çiftçinin üretiminin devamlılığı için çalışan DenizBank, 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü’nü, Üretici Kart ile yapılan alışverişlerde nakit avans fırsatı ve toplamda altı aya varan vade avantajı gibi çiftçinin hayatını kolaylaştıran kampanyalarla kutluyor.

Yayınlanma:

1 ay önce

14/05/2025

Yazan:

BankaVitrini

DenizBank, tarımın finansmanı için geliştirilmiş yenilikçi ürünü Üretici Kart ile MobilDeniz üzerinden 1 ay faizsiz 25.000 TL nakit avans imkânının yanı sıra, anlaşmalı iş yerlerinden yapılan alışverişlerde Mayıs sonuna kadar geçerli 5 aya varan vade avantajı sunuyor. Ayrıca çiftçiler, MobilDeniz uygulaması aracılığıyla banka şubesine gitmeden, doğrudan bayiden 4 milyon TL’ye kadar traktör kredisi başvurusunda bulunabiliyor.

“Çiftçilerimiz ülkemizin geleceğidir”

DenizBank KOBİ Bankacılığı, Tarım Bankacılığı ve Kamu Finansmanı Grubu Genel Müdür Yardımcısı Engin Eskiduman, konuyla ilgili değerlendirmesinde şunları söyledi: “DenizBank olarak çiftçilerimizin ülkemiz ve geleceğimiz için taşıdığı değeri biliyor; üretim güçlerini desteklemeyi öncelikli görevimiz kabul ediyoruz. Bu özel günde de, tüm şubelerimizde onlarla bir araya geliyor, ziraat odalarımızla etkinlikler düzenleyerek Dünya Çiftçiler Günü’nü coşkuyla kutluyoruz. Bugün itibarıyla 300 tarım şubemizde, çoğunluğu ziraat mühendisi ve çiftçi ailelerinin çocuklarından oluşan 1500 kişilik ekibimizle sahadayız; tüm ihtiyaçlarında üreticilerimizin yanında olmaktan büyük gurur duyuyoruz. Önümüzdeki dönemde de, ülkemizin her köşesinde, özellikle kırsal bölgelerde üretimin sürekliliğini sağlamak amacıyla gerekli finansal desteği sağlamak üzere kararlılıkla çalışmaya devam edeceğiz. Emekleriyle tarımı ayakta tutan tüm çiftçilerimizin 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü’nü içtenlikle kutluyor, verdikleri emek için teşekkürlerimizi sunuyoruz.”

Görüntülenme: 2866

Okumaya devam et

Ali Coşkun

Patrona Uyarı: Banka Kredileri, Özkaynak Değildir

Yayınlanma:

2 ay önce

11/05/2025

Yazan:

Ali Coşkun

Bir çok şirkette hâkim olan bir anlayış var. Sipariş varsa satış vardır, satış varsa büyüme vardır, büyüme varsa işler yolundadır. Bu durum umut verici görünse de arka plandaki finansal gerçekler çoğu zaman ihmal ediliyor. Özellikle büyümenin tamamen banka kredileriyle finanse edildiği şirketlerde bu durum ilerleyen dönemlerde ciddi sorunlara yol açıyor.

Bilançoların %70’i banka borçlarından oluşmaktadır. Şirketlerin çoğu kısa vadeli banka kredileriyle günlük operasyonlarını döndürmeye, uzun vadeli yatırımları ise işletme sermayesiyle karşılamaya çalışıyor. Bu yapısal sorun, finansmana erişimin iyice kısıtlandığı, bugünkü gibi yüksek faizli bir ortamda daha da riskli hale geliyor.

Bugün TL faiz oranları basitte %55 – 60’lara dayanmış durumdadır. Bileşiği ise tefeci faizlerine gelmektedir. Bu faiz oranlarıyla mevcut kredi borçlarının çevrilmesi, ödenmesi neredeyse imkânsız hale gelmiştir.

Peki, neden şirketler bu kadar fazla banka kredisi kullanıyor?

Çünkü çoğu patron için kredi bir tür “ öz sermaye ” gibi görülüyor. Oysa bu en büyük ve en tehlikeli yanılgılardan biridir.

Kredi, bir finansman aracıdır. Örneğin tedarikçiden alınan vadeli mal gibi bir gün ödenmesi gereken bir borçtur. Sermaye değildir. Ortakların koyduğu, özkaynak hiç değildir.

Kredi riski, şirkete değil bankaya aittir sanılıyor ama durum tam tersidir.

Üstelik bu kredi bağımlılığı, iş dünyasında “büyüme tutkusu” ile birleşince daha da tehlikeli hale geliyor. Patron sipariş almanın heyecanıyla yeni yatırımlara koşuyor, üretim kapasitesini artırıyor, yeni makineler alıyor ama bu harcamaların tamamı krediyle finanse ediliyor.

Satışlar artsa da kârlılık aynı oranda artmıyor. Çünkü artan faiz yükü, nakit çıkışlarını eritiyor. Firma büyüdükçe özkaynağı zayıflıyor, borç/özsermaye oranı bozuluyor ve finansal yapı kırılgan hale geliyor.

Bugün konkordato ilan eden firmaların çoğu “büyüme dönemlerinde” kontrolsüz borçlanan firmalardır. İşler iyi giderken alınan kredilerin geri ödemesi, ekonomi yavaşladığında ya da faizler bugünkü gibi yükseldiğinde imkânsız hale gelir. Aslında ortada bir krizden çok kötü yönetilen bir finansman yapısı vardır.

Büyüme ciro ile ölçülmemelidir. Karlılık, nakit akışı, özkaynak karlılığı, borç çevirme oranı gibi göstergelerde önemlidir. Aksi halde bilançosu hormonlu şişmiş, borç yükü altında ezilen firmalarla dolu bir ekonomik yapı oluşur.

Ve bunun en temel sebebi şudur:

Kredinin, özkaynak olmadığı gerçeğinin farkında olunmamasıdır.

Patronlar artık şunu net bir şekilde anlamalı ;

Kredi bir borçtur. Bir gün geri ödenmek zorundadır. Kâr etmeyen, nakit sağlamayan bir yapının borçla büyümesi sürdürülebilir değildir.

Bu yolun sonu konkordatodur, iflastır.

Finansal disiplini olmayan bir büyüme çöküşün habercisidir.

İş dünyasının yaşaması için “krediye değil, kârlılığa” odaklanan bir zihniyet değişimi şarttır.

Özkaynak olmadan büyümek temelsiz bina yapmaya benzer. İlk sarsıntıda yıkılır.

Ali ÇOŞKUN-Finans Danışmanı
0 530 787 84 39
[email protected]

Görüntülenme: 9706

Okumaya devam et

BANKA ANALİZLERİ

HSBC TÜRKİYE RAPORU

Yayınlanma:

3 ay önce

28/03/2025

Yazan:

BankaVitrini

• Türkiye hisse senetleri, İBB Başkanı İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından artan iç siyasi belirsizlik nedeniyle önemli bir oynaklık yaşamıştır.
• Ekonomik reformlara olan bağlılığa dair son güvenceler, uzun vadeli tezi desteklemektedir.
• HSBC, Türkiye’ye yönelik “ağırlığını artır” tavsiyesini koruyor ve altı “en iyi fikir” hisseyi vurgulamaktadır: Türk Hava Yolları, Akbank, BİM, Turkcell, Migros ve Torunlar.
• Yakın vadeli zorluklara rağmen, Türkiye hisse senetleri için temel uzun vadeli katalizörün, geleneksel ekonomik politikaya olan güçlü bağlılık olduğuna inanılmaktadır.
• Türkiye hisse senetleri için en büyük risk, döviz çıkışlarından kaynaklanan sürekli baskılardır.
• TCMB’nin temel öncelikleri, dolar talebini kontrol altına almak ve döviz istikrarını korumaktır.
• Yabancı yatırımcı pozisyonları yılbaşından bu yana artsa da, nispeten küçüktür ve bu da daha fazla çıkışın sınırlı olabileceğini göstermektedir.
• 14 Mart’a kadar, yılbaşından bugüne Türkiye hisse senetlerine 860 milyon USD giriş olmuştur, ancak 2024 boyunca 2,6 milyar USD çıkış yaşanmıştır.
• Türkiye’nin öz sermaye piyasasındaki yabancı sahipliği, 2020 öncesindeki %65 seviyesinden %37’ye düşmüştür.
• Türk bankaları, makroekonomik gelişmelerle yakından ilişkili oldukları ve yüksek yabancı pozisyonlarına sahip oldukları için, devam eden gelişmelerden en çok etkilenen sektör olarak görülmektedir.
• Bununla birlikte, bankaların yıl sonuna kadar faiz indirimlerinin gerçekleşmesiyle olumlu etkileneceği düşünülmektedir.
• Türkiye ekonomisinin temelleri sağlamdır ve 2025’in başındaki veriler, kurumsal kazançlara önemli bir destek sağlayacak şekilde ekonominin dirençli olduğunu göstermektedir.
• Yüksek enflasyon ortamında, Türk tüketicileri fiyat konusunda daha hassas hale geldikçe, temel tüketim malları ve indirimli perakendeciler iyi performans göstermektedir.
• Türkiye’de havacılık sektörü, güçlü büyüme görünümüyle öne çıkmaktadır.
• Ülke, 2024’teki 62,3 milyon ziyaretçiye kıyasla bu yıl 65 milyon ziyaretçi ağırlamayı beklemektedir.
• Türkiye, Ukrayna, Gazze, Lübnan ve Suriye gibi bölgelerdeki potansiyel yeniden yapılanma çabalarından faydalanabilecek stratejik bir konuma sahiptir.
• Savunma sektörü, AB’nin savunma bütçelerini artırma yönündeki önemli çabasından yararlanmaya hazırlanmaktadır. Aselsan tavsiye edilmektedir.
• Türk savunma ve havacılık ihracatı 2024’te %29 artarak 7,1 milyar USD’ye ulaşmıştır.