CEO PERFORMANSLARI
Hintli Mukesh Ambani: Bedava Mobil uygulaması dağıtıp nasıl milyarder oldu?

Yayınlanma:
2 hafta önce|
Yazan:
BankaVitrini
Mukesh Ambani’nin milyarderliğe giden yolda mobil uygulamayı (ve genel olarak dijital hizmetleri) bedava dağıtma stratejisi, Hindistan’ın dijital devrimine damga vuran Reliance Jio projesiyle yakından ilgilidir. Bu strateji aslında “önce kullanıcıyı kazan, sonra paraya çevir” modelinin Hindistan ölçeğinde en başarılı örneklerinden biridir.
Reliance Jio’nun Stratejisi: Bedava Ama Kârlı
Mukesh Ambani’nin şirketi Reliance Industries, 2016 yılında Jio adında bir telekom operatörü kurdu. Bu operatörle birlikte:
-
4G interneti bedava sundu (ilk 6 ay boyunca),
-
Arama ve mesajlaşma tamamen ücretsizdi,
-
Üstelik yanında Netflix benzeri JioTV, JioCinema, müzik ve eğitim uygulamaları da ücretsiz veriliyordu.
Bu sayede kısa sürede:
-
6 ayda 100 milyon kullanıcıya ulaştı,
-
1 yılda Hindistan’ın en büyük mobil operatörlerinden biri haline geldi,
-
Rakipleri (Vodafone, Airtel) ya battı ya da birleşmek zorunda kaldı.
Bu Bedava Strateji Nasıl Para Kazandırdı?
Mukesh Ambani bedava hizmet verip nasıl milyarder oldu sorusunun cevabı, stratejik vizyon ve altyapı yatırımının karşılığında doğan dijital imparatorlukta gizli:
Strateji | Açıklama |
---|---|
1. Ağ Etkisi | Kullanıcı sayısını hızla artırarak pazarın büyük kısmını ele geçirdi. Her yeni kullanıcı, sistemin değerini artırdı. |
2. Ekosistem Kurdu | Sadece bir operatör değil, bir ekosistem kurdu: medya, alışveriş (JioMart), bulut, veri, içerik hizmetleri. |
3. Yatırım Çekti | Facebook, Google, Microsoft gibi devler, Jio’ya milyarlarca dolar yatırım yaptı. Google 4.5 milyar $, Facebook 5.7 milyar $. |
4. Ucuz ama Kârlı Paketler | Bedava dönemden sonra çok uygun fiyatlı ama abonelik bazlı hizmetlerle sürekli gelir akışı oluşturdu. |
5. Devletle uyumlu çalıştı | Hükümetin “Dijital Hindistan” vizyonuna uygun altyapı kurarak destek aldı. |
Mukesh Ambani Ne Kazandı?
-
Jio sayesinde Reliance hisseleri uçtu,
-
Kendi serveti 2020’de dünyanın en zengin 5 kişisi arasına girmesini sağladı,
-
Hindistan’da 100 milyondan fazla insana internet erişimi sağladı,
-
Yalnızca telekom değil, veri ve içerik devi haline geldi.
İlginizi Çekebilir
BANKA ANALİZLERİ
Erol TAŞDELEN yazdı: AKBANK, GARANTİ BBVA, İŞBANK, YKB 2024 PERFORMANSLARI

Yayınlanma:
2 ay önce|
08/03/2025Yazan:
Erol Taşdelen
2024 YILINDA BANKACILIK SEKTÖRÜ NE YAPTI?
Bankacılık sektörü 2024 yıl sonu mali verileri incelendiğinde ilk dikkat çeken veri, Sektör 2023 yılına göre bilançoyu %39 büyütürken, Net Karlılık ortalamada sadece %6 büyütebildi. Yerli Özel Bankaların toplam karlılığı % 38 düşerken; Yabancı Bankalar %21, Kamu Bankaları %25 büyüttüğü görüldü. Buna rağmen Enflasyona göre realize edildiğinde gerçekte sektörün zarar ettiğini söylemek yanlış olmayacak.
SEKTÖRDE BİLANÇO BÜYÜMEYE DEVAM ETTİ
2023 sonunu 23,5 trilyon TL bilanço büyüklüğü ile kapatan Bankacılık Sektörü 2024 yılında %39 büyüme ile 32,6 trilyon TL hacme ulaştı. 2023 yılını 11,6 trilyon TL Kredi hacmi ise %37 büyüyerek 16 trilyon TL seviyesine ulaştı. Buna karşılık 192 milyar TL’lik Takipteki Alacaklar %53 büyüme ile 293 milyar TL hacmine ulaşmış durumda. Bu tutar içinde yıl içinde Varlık Yönetim Şirketlerine devir yapılan alacaklar düşünüldüğünde sektörün gerçek takip tutarı açıklananın üzerinde oldu. Sektör 2023 yılında Beklenen Zarar Karşılılarına 469 milyar TL ayırırken 2024 yılında %15 artışla 541 milyar TL hacmini aşmış durumda. Bankaların çoğu Ticari İşlemlerden Zarar ederken, özellikle Türev İşlemler buradaki zararı artırdı; bu alanda karlılığını artıran banka yok gibi…
2023 sonunu 14,8 milyar TL Mevduat hacmi ile kapatan sektör, 2024 yılında %27 büyüme ile 18,9 trilyon TL Mevduat hacmine ulaştı. Toplam Mevduatın %33,8’ine denk gelen 6,4 trilyon TL’lik kısmı ise vadesiz mevduattan oluştu. TL Mevduatın %16’sı vadesiz Mevduattan oluşurken Yabancı Mevduatta bu oran &60’ları geçmiş durumda. 2023 sonunda 2,1 trilyon TL olan Özkaynaklar da %35 artış ile 2,9 trilyon TL seviyesine yaklaşmış durumda.
DÖRT BÜYÜKLER NE YAPTI?
Kısa sektörel özetten sonra, değerlendirdiğimiz sektörün kamu bankaları dışında amiral gemileri konumdaki dört özel bankanın ( AKBANK, GARANTİ BBVA, İŞBANK, YAPI KREDİ ) 2024 yıl sonu açıkladıkları ve KAP’a bildikleri faaliyet raporları; mali veriler ve bilanço dipnotlarına göre karşılaştırmalı verilerine yakından bakalım. Dört büyük bankanın 10,8 trilyon TL bilanço büyüklüğü ile sektörün aynı zamanda üçte bir hacmine sahip olması ile sektöre yön verme kapasitesine sahip; önemleri de buradan geliyor.
Değerlendirmeye alınan dört büyük banka 10,8 trilyon TL Aktif Büyüklüğü ile sektörün %33’ünü; 5,7 trilyon TL nakdi kredi hacmi ve 6,8 trilyon TL’lik mevduat hacmi ile sektörün %36’lik kısmını oluştururken; 209 milyar TL’lik Net Kar ile de sektör Net Karlılığının %32’ünü oluşturuyor. Hadi ana kalemlerden yola çıkarak dört büyüklerin 2024 yılı fotoğrafını çekelim:
AKTİF Büyüklükte İŞBANK farkı açarak liderliğe devam etti
Aktif büyüklükte dört büyükler ortalama %37 büyürken AKBANK son çeyrekteki atağı ile Aktif büyüklünü en fazla artıran banka oldu. İŞBANK ve GARANTİ BBVA %35 büyüme ile ortalama büyümenin altında kaldı. Aktif büyüklüğünü en fazla artıran banka ise 870 milyar TL ile İŞBANK oldu.
Dört büyükler arasında geçmiş yıllarda olduğu gibi İŞBANK Aktif Büyüklükte açık ara liderliği devam ediyor ve 3,3 trilyon TL büyüklüğü ulaşmış durumda. İŞBANK aynı zamanda dört büyüklerden 3 trilyon TL Aktif büyüklüğünü aşan ilk banka oldu. İŞBANK Aktif büyüklüğünü 870 milyar TL büyütürken en yakın rakibi olan Garanti BBBVA 2,6 trilyon TL Aktif Büyüklüğe sahip. AKBANK 2,5 trilyon TL Aktif büyüklüğe ulaştı. Dört büyükler arasında YAPI KREDİ 2,4 trilyon TL büyüklükte kaldı.
Toplam NAKDİ Kredilerde İŞBANK liderliğe devam etti
İŞBANK 1,6 trilyon TL’yi aşan brüt nakdi kredi hacmi ile ilk sıradaki yerini korudu. 2024 yıl sonunu GARANTİ BBVA 1,5 trilyon TL; YAPI KREDİ ve AKBANK 1,2 trilyon TL Kredi hacmini aşmış durumda. GARANTİ BBVA son çeyrek atağı ile 496 milyar TL kredi artışı ile kredi hacmini en fazla artıran banka oldu.
GAYRİ NAKDİ Kredilerde İŞBANK son çeyrekte liderliği kaptı
Gayri Nakdi Kredilerde dört büyükler ortalama %39 büyürken %48 büyüme ile AKBANK önde yer alırken; GARANTİ BBVA ve İŞBANK %36 artışa rağmen ortalama büyümenin altında yer alan bankalar oldu.
GAYRİ NAKDİ Kredilerde ilk üç sırada yer alan bankalar arasında fark hızla kapanırken AKBANK yüksek büyüme artışına rağmen Rekabetin oldukça gerisinde kalmış durumda. Son yıllarda sıralamayı lider olarak kapatan İŞBANK 582,7 milyar TL hacim ile 3. Çeyrekte kaptırdığı liderlik koltuğuna tekrar oturdu. GARANTİ BBVA 547,1 milyar TL; YAPI KREDİ 544 milyar TL hacme ulaşırken; AKBANK 350 milyar TL hacim ile dört büyükler arasında acık ara gerilere düşmüş durumda.
İŞBANK 2 trilyon lira mevduatı aşan ilk özel banka oldu
Mevduatta dört büyükler ortalama %28 büyürken %32 büyüme ile GARANTİ BBVA en fazla büyüme sağlayan banka oldu. İŞBANK 465 milyar TL büyüme hacmi ile en fazla mevduat artışı yapan banka oldu. YAPI KREDİ %22 ile ortalama büyümenin altında yer alan bankalar oldu.
Net Faiz Gelirinde GARANTİ BBVA yeni lider oldu
2024 yılında TCMB’nin gösterge faizine paralel bankaların kredi ve mevduat faizlerindeki sert yükselme bankalar arasında Net Faiz Gelirinde de farkların açılmasına neden oldu. GARANTİ BBVA 25,5 milyar ve %34 artış ile en fazla artış performansı sergilerken; İŞBANK Net Faiz Gelirini artıramayan tek banka oldu.
Net Ücret ve Komisyon Gelirlerinde GARANTİ BBVA liderliği aldı
2024 yılında GARANTİ BBVA 94 milyar TL Net Ücret Komisyon Geliri sağladı. İŞBANK 91 milyar TL Net getiri elde ederken; YAPI KREDİ 73 milyar TL; AKBANK 69 milyar TL net getiri sağladı.
Net Karlılıkta da GARANTİ BBVA fark yarattı
2024 yılında Net Karlılıkta Bankacılık sektörü %6 büyüdü. Buna karşılık dört büyüklerin ortalama karlılıkları 2023 yılına göre %29 düştü. Net Karlılığını 92,1 milyar TL’ye taşıyarak 2023’ün aynı dönemine göre artıran tek banka GARANTİ BBVA oldu. İŞBABK 45,5 milyar TL; AKBANK 42,3 milyar TL; YAPI KREDİ 29 milyar TL Net karlılıkta kaldı. Karlılıkta bankalar arası fark da ciddi şekilde ayrıştı.
Üst Yöneticilere Yapılan ödemeler
2024 yılında banka Üst Yöneticilere 640 milyon TL ödeme ile YAPI KREDİ en fazla ödeme yapan banka oldu. Garanti BBVA 624 milyon TL ile ikinci sırada yer alırken aynı zamanda üst yönetim ödemeleri %140 artış ile en fazla artış yapan banka oldu. AKBANK 569 milyon TL ödeme yaparken; İŞBANK 276 milyon TL ödeme ile yüksek performansına rağmen üst yönetime en az ödeme yapan banka oldu. Bankaların gelen performansları ile Üst Yönetim ödemelerinin orantılı olmadığı dikkat çekti.
Banka genel performansları
Liralaşma Stratejisi kapsamında, TCMB ve BDDK’ın eleştirilere neden olan sektörel düzenlemeler teker teker iptal edilip Rasyonel zemine oturtulmaya başlanırken, geçmiş dönemdeki düzenlemelerin olumsuz etkisi 2024 yılında sektörde kendini hissettiriyor. Dört büyük bankanın 2024 yılında hacimsel büyüklükleri, gelişme performansları, piyasaya verdikleri destek, profesyonel yönetim yapısı, personel memnuniyeti, müşteri hizmet kalitesi, Dijitalleşme, gelen şikayetlere çözüm odaklı hızlı geri dönüşleri dikkate alındığında dört banka arasında bir sıralama yapılır ise en başarılı Banka İŞBANK ve GARANTİ BBVA olarak kendini göstermekte.
Erol TAŞDELEN – Ekonomist www.bankavitrini.com
*******************
MERAKLISINA EKLER:
Erol TAŞDELEN yazdı: AKBANK, GARANTİ BBVA, İŞBANK, YKB 2024 İLK ÇEYREK PERFORMANSLARI
AKBANK, GARANTİ BBVA, İŞBANK, YKB 2022 İLK ÇEYREK CEO PERFORMANSLARI
BANKA HABERLERİ
BDDK BANKA CEO VE GMY’LERİ ATAMA VE GÖREVDEN ALMA KRİTERLERİ NELER?
Son günlerde bazı banka CEO ve GMY’lerin tartışmaların ana ögesi haline gelmesi, BDDK’nın banka CEO ve GMY onaylarında nelere dikkat ettiği atanan CEO ve GMY’leri hangi kriterlere göre denetlediği ve görevden alabildiğini yakından inceleme gereğini ortaya çıkardı. BDDK onaylama ve görevden alma kriterleri bazı yazarların yaptığı gibi iş akışının o kadar da basit olmadığı, BDDK’nın mevzuat gereği ne kadar titiz çalışması yaptığını da ortaya koymaktadır..

Yayınlanma:
5 ay önce|
25/11/2024Yazan:
BankaVitrini
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Türkiye’de bankaların düzenlenmesi ve denetlenmesinden sorumlu olan yetkili kurumdur. Bankalarda CEO (Genel Müdür) ve Genel Müdür Yardımcısı (GMY) görevlerine yapılacak atamalarda BDDK’nın ayrılması gerekmektedir. Bu, BDDK’nın bankacılık sisteminin güvenilirliğini ve istikrarını sağlamak amacıyla bankaların yönetim kadrosunun uygunluğunu arıza yetkisini ifade eder.
CEO ve GMY Atamalarında BDDK’nın Rolü
- Onay Gerekliliği : Türkiye’de faaliyet gösteren bankaların CEO’su (Genel Müdür) ve GMY görevlerine yapılacak atamalar, BDDK tarafından incelenmekte ve onaylanmaktadır.
- Onay talebi :
- Banka yönetimi, CEO veya GMY pozisyonlarına atama yapılması planlanıyor, ilgili adayın toplanması ve geçmişini içeren ayrıntılı bir dosya BDDK’ya sunuluyor.
- Bu dosya, günün tarihsel geçmişi, eğitim durumu, mesleki yeterliliği ve finansal sektördeki itibarı gibi kriterleri içermelidir.
- İnceleme ve Değerlendirme :
- BDDK, günün bankacılık sisteminin güvenliği ve istikrarı açısından uygun olup olmadığını değerlendiriyor.
- BDDK’nın, adayın pozisyonuna uygun olmadığını düşünmesi durumunda, banka yönetimine geri karar bildirilebilir.
- Sonuç : BDDK’nın onay vermesi durumunda, adayın atanması resmiyet kazanır ve süresiz görev alınabilir.
BDDK’nın bu yetkisi, Türkiye’de bankacılık sektörünün düzenini ve güvenilirliğini koruma amacı taşır. Bankaların yönetim kadrolarında çalıştırılabilir, finansal istikrar ve sistemin düzgün işleyişi üzerinde olumsuz bir etki olmamasını sağlamak için BDDK bu onayı yetkisini kullanır.
BDDK (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu), bankaların CEO’su (Genel Müdür) ve Genel Müdür Yardımcısı (GMY) atamalarında dikkat edilmesi gereken bir dizi kritere sahiptir. Bu maliyetler, Türkiye’de bankacılık sisteminin güvenliği, istikrarı ve düzeni açısından büyük önem taşıyor. İşte BDDK’nın CEO’su ve GMY atamalarında dikkate alınan kapsamlı unsurlar:
1. Mesleki Yeterlilik ve Deneyim
- Adayların finansal sektör ve bankacılık alanında geniş bir deneyime sahip olması sağlanır.
- CEO ve GMY adaylarının daha önce yönetim pozisyonlarında bulunması, bankacılık ve finans sektöründe liderlik stratejisini kazanmaları gerekmektedir.
- BDDK, adayların bankacılık sektörü ve finansal piyasalarda yeterli performansa sahip olup olmadıklarını görmek için geçmiş iş deneyimlerini ve başarılarını inceler.
2. Eğitim ve Profesyonel Nitelikler
- Adayların finans, ekonomi, işletme, mühendislik gibi ilgili alanlarda akademik eğitim almış olması önemlidir.
- Lisans ve yüksek lisans veya doktora derecelerine sahip olmaları bir avantaj olarak kabul edilir.
- Adayların profesyonel özellikleri, katılımları, eğitimleri ve katılımları sertifika programları gibi unsurlar da tamamlanır.
3. Kişisel ve Ahlaki Özellikler
- BDDK, adayların dürüstlüğü, yayımı ve etik değerlerine bağlılığı gibi kişisel özellikleri dikkate alınır.
- Adayların tarihsel etik veya hukuki sorunlar yaşamamış olması, mali suçlara karışmamış olması önemlidir.
- BDDK, adayların mali sonuçlarının güvenilir bir itibara sahip olup olmadığını görmek için geçmiş sicillerini inceleyebilir.
4. Mevzuat ve Yasal Uyumluluk
- Adayların Türkiye’nin bankacılık mevzuatına ve BDDK düzenlemelerine uyumlu olup olmadığı.
- Adayın, ilgili pozisyonlar için gerekli olan yasal gereklilikleri karşılayıp karşılamadığı kontrol edilir.
- BDDK, adayların yasal ve düzenli kurallar konusunda bilgi sahibi olmasını ve bu kurallara uyum sağlamanın mümkün olmasını bekliyor.
5. Finansal Sağlık ve İstikrar
- Adayların, yönetim pozisyonlarında finansal istikrarı sağlayacak bilgi ve becerilere sahip olup olmadıklarına bakılır.
- BDDK, adayların risk yönetimi, iç denetim, bankacılık operasyonları ve finansal analizlerin bilgi sahibi olup olmadığını değerlendiriyor.
- Özellikle CEO adaylarının, bankanın yeniden yapılandırılması, geliştirilmesi ve finansal risklerin en aza indirilmesi için bir liderlik sergileyebilmeleri önemlidir.
6. Geçmiş Performans ve Referanslar
- Adayların daha önce çalıştıkları kurumlarda gösterdikleri performans, başarı ve görevlendirme programları.
- Adayların geçmişte üstlendikleri projeler, yönetimleri ekipleri ve sorumlulukları göz önünde bulundurulur.
- BDDK, adayın daha önce harcadığı iş yerlerinden alınan referansları ve profesyonel çevreden gelen geri bildirimleri dikkate alabilir.
7. İç Denetim ve Risk Yönetimi Yetkinlikleri
- Adayların, bankanın iç denetim mekanizmalarını yönetebilecek ve etkili bir risk yönetimini sürdürebileceklere sahip olup olmadıklarına bakılır.
- BDDK, adayların, bankanın faaliyetlerini etkili bir şekilde denetleyip denetleyemeyeceğini ve olası riskleri zamanında tespit edebilme potansiyelini değerlendirir.
8. İyi Hal ve Mali Sicil
- BDDK, günlerin geçmişteki mali sicilini inceler; bu, özellikle iflas, dolandırıcılık veya diğer mali suçlar gibi olumsuz kayıtların olup olmadığı anlamına gelir.
- Adayların, bankacılık sektöründe veya diğer sektörlerde kötü büyümeye sahip olup kullanabileceği.
Bu, bankaların yönetim kadrosunda yer alacak kişinin, finansal sistemlerin ve istikrarın bir yönetim anlayışını sergilemelerini sağlamaya yöneliktir. BDDK, uygun adayların yönetimi ile bankacılık sektöründe güvenin korunmasını amaçlamaktadır.
BDDK (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu), bankaların CEO’su (Genel Müdür) ve Genel Müdür Yardımcılarını (GMY) belirli görevden alma yetkisine sahiptir. Bu yetki, Türkiye’deki bankacılık sisteminin bilgilerini, istikrarını ve kamu yararını koruma amacına dayanmaktadır. İşte BDDK’nın banka CEO’su ve GMY’lerini görevden almasına neden olabilecek farklı durumlar:
1. Mevzuat ve Düzenlemelere Aykırılık
- Bankanın üst düzey desteğinin, BDDK’nın değişikliklerinin yasal düzenlemeleri veya bankacılık mevzuatına aykırı bir eylemde bulunması durumunda.
- CEO veya GMY’lerin, bankacılık kanunlarına, BDDK düzenlemelerine veya diğer kurallara uymaması, ciddi bir ihlal olarak kullanılması ve görevden alma süreci başlatılabilir.
2. Görevini Kötüye Kullanmak veya Etik İhlal
- CEO veya GMY’lerin dağılımlarını kullanmamaları, bankanın çıkarlarına aykırı hareket izinleri veya etik kuralların ihlali durumunda.
- Banka hesabının, çıkar çatışması, yolsuzluk, dolandırıcılık veya hile gibi etik olmayan davranışlarda bulunabilir, görevden alınma gerekçesi olabilir.
3. Finansal İstikrarı Tehlikeye Atma
- Bankanın finansal istikrarını tehlikeye sokan yanlış veya dikkatsiz yönetim kararları alınması durumunda.
- CEO veya GMY’lerin bankanın sermaye yeterliliği, likidite durumu veya finansal sağlık üzerinde olumsuz etki yaratacak kırılmaların alınması, görevden alınmalarına neden olabilir.
4. Görevlerinde Yetersizlik veya Başarısızlık
- Bankanın ödenmesinin, başarısızlıklarının yerine getirmede yetersiz veya başarısız olmaları, bankanın istikrarı ve istikrarını olumsuz koşullar durumları.
- CEO veya GMY’lerin, bankanın idaresinde yeterince etkili olamamaları, biriktirmeyi başaramamaları veya bankayı zarara sokacak hatalı yönetim kararları almaları durumunda gö
5. Risk Yönetimi ve İç Denetim İhlalleri
- Bankanın risk yönetimi veya iç denetim faaliyetlerinin etkili bir şekilde uygulanmadığı tespit edilirse.
- CEO veya GMY’lerin, bankanın iç kontrol mekanizmalarının gücünü anlayıp kararlarını alması, potansiyel riskleri göz ardı etmesi veya riskleri zamanında yönetmemesi durumunda görevden alınmaması
6. Güven ve İtibar Kaybı
- CEO veya GMY’lerin, bankacılık sektöründeki yayınlarını kaybetmeleri, itibara zarar verecek davranışlarda bulunmaları.
- BDDK, kamuoyunda veya finansal piyasalar üzerinde olumsuz bir etki yaratan bankacılık yöneticilerini görevden alabilir, çünkü bankaların itibarının korunması, sistem bütünlüğü için kritik bir yapıya sahiptir.
7. Yolsuzluk ve Finansal Suçlar
- CEO veya GMY’lerin, mali suçlara (dolandırıcılık, kara para aklama vb.) karıştıkları veya bu tür faaliyetleri destekledikleri
- BDDK, bankacılık sektöründeki finansal suçları ciddi bir tehdit olarak değerlendirme ve suç şüphesi olan yöneticilerle ilgili müdahale müdahalesini edeb
8. Denetim ve Uyum Eksiklikleri
- Bankanın, BDDK denetimleri sırasında kaydedilen eksikliklerin giderilememesi veya belirli yükümlülükleri yerine getirmemesi durumunda.
- CEO veya GMY’lerin, bankanın BDDK denetimlerine uyumlu hale getirilmesinde yetersiz kalmaları, görevden alınma sürecini tetikleyebilir.
9. Sermaye Yeterliliği ve Finansal Güçlükler
- Bankanın sermaye yeterliliği standartlarının karşılanamaması veya ciddi finansal sıkıntı
- CEO veya GMY’lerin, bankanın sermayesinin korunması konusunda başarısız olması, BDDK tarafından görevden alınması
10. Halka ve Kamu Yararına Aykırı Eylemler
- CEO veya GMY’lerin, kamuya aykırı hareketlerin, toplumsal güvenini zedeleyecek davranışlarda bulunmaları veya kamuya zarar verecek kararların alınması
- Bu tür durumlarda, BDDK’nın gözden geçirilmesine ve yönetim kadrosunun değişmesine neden olabilir.
11. Denetim Bulguları ve Raporlar
- BDDK, bankalarda gerçekleştirdiği düzenli denetimler sonuç bulgularını ve değerlendirmelerini raporlar. Bu raporlar, bankanın yönetim performansı, iç denetim geniş ve finansal durum hakkında bilgi
- Eğer denetim raporlarında bankanın yönetim kadrosuyla ilgili ciddi sorunlar tespit edilirse, BDDK bu bulgulara dayanılarak ödemen görevden başlatma süreci başlatılabilir.
12. Ön Uyarılar ve Düzenleyici Talepler
- BDDK, genellikle görevden alma sürecinden önce bankadaki uyarılarda bulunur veya eksikliklerin giderilmesi için belirli bir süre tanır.
- Bankanın, BDDK tarafından kaydedilen sorunların çözülmesi veya eksikliklerin giderilmesi durumunda, doğrudan müdahale etme ve yönetimi değiştirme parasını kullanabilirsiniz.
13. İdari ve Hukuki İşlemler
- BDDK, görevden alma süresinde, bu hukuki karar ve idari sistemleri uygular.
- Bankanın idaresindeki sorumlu kişinin görevinden alınabilmesi, hukuki bir çerçeveye oturtularak kurallara uygun bir şekilde devam etmesi. İçerik, diğer ve düzenleyici kurumlarla işbirliği yapılabilir.
14. Geçici Yönetim ve Atama Süreci
- BDDK, görevden alma sonrasında bankanın aksamaması ve finansal sistemin güvenliğinin korunması için geçici yönetim atayabilir.
- Yeni bir CEO veya GMY atanana kadar, bankanın sürdürülenin sürdürülebilmesi için geçici yöneticiler görevlendirilebilir.
15. Görevden Alınan Yöneticilere Yönelik Soruşturmalar
- Görevden alınan CEO veya GMY’ler hakkında, görevlendirilebilirlik yapılan işlemler ve soruşturmalarla ilgili soruşturmalar başlatılabilir.
- BDDK, görevden alınma süreci sonrasında, ilgili bankanın finansal durumu üzerinde olumsuz etkiler yaratabilecek, genişletilebilir, esnek olarak başlatılabilir.
16. Bankanın Sermaye Yapısını ve Likiditesini Koruma Önlemleri
- Görevden alma kararları, genellikle bankanın sermayesinin korunması veya mali durumunun yeniden sağlanması amacıyla alınır.
- BDDK, bankanın sermaye yeterliliği ve likidite belirtileri için ek önlemler alınabilir veya yönetimin bozulması önerilebilir.
17. Piyasa ve Kamuoyuna Bilgilendirme
- BDDK, bankacılık sektöründe güvenin korunması amacıyla görevden alma kararları hakkında kamuoyunu bilgilendirebilir.
- Ancak, bu tür koşullar genellikle bankanın itibarı üzerindeki olumsuz etkiler en aza indirmek amacıyla ele alınır ve kamuoyunun bilgilendirmesi bir şekilde yapılır.
18. Diğer Düzenleyici Kurumlarla İşbirliği
- BDDK, bazılarının, görevden alma parçalarındaki diğer dağıtıcı kurumlar veya denetleyicilerle işbirliği yapabilir.
- Özellikle bankanın uluslararası faaliyetleri varsa veya yurt dışındaki finansal kuruluşlarla işbirliği yapılıyorsa, diğer uluslararası düzeydekilerden destek alınıyor.
19. Bankanın İtibarını ve Müşteri Güvenini Koruma
- BDDK, banka ödemesinin görevden alınmasının bankanın itibarını zedelememesi ve müşteri güvenini olumsuz etkilememesi için dikkatli davranılması.
- Bu amaçla, bankanın müşterileriyle uyumlu ve piyasadaki itibarını korumak için adımlar atılabilir.
20. Bankacılık Sistemi Üzerindeki Geniş Etkiler
- Bir CEO veya GMY’nin görevden alınması, yalnızca ilgili banka için değil, tüm bankacılık sistemi için önemli sonuçlar doğurabilir.
- BDDK, görevden alma kararının bankacılık sektörü üzerindeki geniş değerlendirmeleri ve piyasa istikrarını sağlamak için gerekli önlemleri alır.
BDDK, bu tür bankanın yönetimini ve güvenilirliğini korumak amacıyla, ilgili payların görevden alınması için gerekli adımları atar. Bu süreçte öncelikle bankanın ve genel kamunun korunması amaçlanır. Görevden alma kararı, bankanın iç yapısında önemli değişikliklere yol açabilir.
BANKA ANALİZLERİ
Erol TAŞDELEN yazdı: AKBANK, GARANTİ BBVA, İŞBANK, YKB 2024 SON ÇEYREĞİNE NASIL GİRDİ
Erol TAŞDELEN 2024/3Ç Mali verilerini ele alarak Bankacılık Sektörünü ve Türkiye’nin en büyük dört özel bankasını değerlendirdi. Yazı Bankacılık sektörünün Kamu bankaları dışında Amiral Gemilerinin 2024 son çeyreğine nasıl başladığını bilanço verileri ışığında göstermesi açısından 2024 yıl sonu stratejileri için de ip uçları içeriyor…

Yayınlanma:
5 ay önce|
16/11/2024Yazan:
Erol Taşdelen
2024’ÜN ÜÇÜNCÜ ÇEYREKTE BANKACILIK SEKTÖRÜ NE YAPTI?
2023-24 yıllarında mevzuattaki sık sık değişim girdabında geçiren Bankacılık Sektörü her türlü zorluğa rağmen 2024 üçüncü çeyreğinde (3Ç) hacimsel büyümeye devam etti. 2023 sonundaki 23,5 trilyon TL’lik Aktiflerini 2024/3Ç’de %30 büyüterek 30,5 trilyon TL üzerine çıkarmayı başardı. Sektör 11,6 trilyon TL olan brüt Nakdi Kredilerini %29 büyüterek 15 trilyona taşırken; 192 milyar TL’lik Kredi Takip hacmini ise 264 milyar TL seviyesine yükseldi. Bu rakamın içinde Varlık Şirketlerine satılan 13 milyar TL’yi bulan takip dosyaları yok. Yapılandırılan Zombi firma kredileri ile birlikte takip krediler yanında; ön izleme, yakın izleme kapsamındaki dahil Sorunlu Kredi hacmi 1 trilyon TL‘yi aşarak %10’ları aşması; Konkordatolardaki patlama ise sektör açısından ciddi tehdit olarak ortada duruyor. Sektörün Özkaynaklarının 2024 üçüncü çeyreğinde 2,6 milyar TL düzeyinde olduğu dikkate alındığında Sorunlu Kredileri özkaynakların %40’lara ulaştığı görülüyor. 2023 sonunda 469 milyar TL olan Beklenen Zarar Karşılıkları; 2024 üçüncü çeyreğinde 502 milyar TL seviyesine çıktı. Enflasyonist ortamda rakamların bizi yanıltabileceği unutulmamlı olduğunu da akıldan çıkarmamak lazım.
Sektörün 2023’ün aynı dönemine göre Net Karlılığını sadece %5 artırması ise reel anlamda ciddi Kar erozyonu yaşandığının kanıtı niteliğinde.
Sektör 2023 sonunda 14,8 trilyon TL olan Mevduatını 17,8 trilyon TL seviyesine çıkarırken; toplam mevduatın içinde Vadesiz Mevduat ortalamasını da %37 seviyesine çıkardı. Faizlerin yükseldiği dönemde vadesiz mevduat bankalar için bulunmaz nimet konumunda. 2023/3Ç’de 439 milyar TL Net Karlılık yakalayan sektör 2024/3Ç aynı dönemde sadece %5 artış ile 460 milyar TL Net Karlılığı yakaladı. Net Faiz gelirinin sınırlı kaldığı sektör aradaki farkı Ücret ve Komisyon gelirlerini artırarak kapama stratejisi uyguladı. Sektör Kredi dışındaki Bankacılık Hizmet Gelirleri 2023 aynı döneminde 222 milyar TL iken 2024’de 587 milyar TL gelir elde etti. TCMB ve BDDK ücret komisyon sınırlamalarına rağmen bu artış Müşterilerden bu alanda gelen şikayetlerinin de boşa olmadığının kanıtı gibi.
DÖRT BÜYÜKLER NE YAPTI?
Kısa sektörel özetten sonra, değerlendirdiğimiz sektörün kamu bankaları dışında amiral gemileri konumdaki dört özel bankanın ( AKBANK, GARANTİ BBVA, İŞBANK, YAPI KREDİ ) 2024 üçüncü çeyrekte açıkladıkları ve KAP’a bildikleri faaliyet raporları; mali veriler ve bilanço dipnotlarına göre karşılaştırmalı verilerine yakından bakalım. Dört büyük bankanın 10,3 trilyon TL bilanço büyüklüğü ile sektörün aynı zamanda üçte bir hacmine sahip olması ile sektöre yön verme kapasitesine sahip, önemleri de buradan geliyor.
Değerlendirmeye alınan dört büyük banka 10,3 trilyon TL Aktif Büyüklüğü ile sektörün %34’ini; 5,4 trilyon TL nakdi kredi hacmi ile sektörün %36’lık kısmını; 6,6 trilyon TL’lik mevduat hacmi ile sektörün %37’lik kısmını oluştururken; 460 milyar TL’lik Net Kar ile de sektör Net Karlılığının %34’ünü oluşturuyor. Hadi ana kalemlerden yola çıkarak dört büyüklerin 2024/3Ç fotoğrafını çekelim:
AKTİF Büyüklükte İŞBANK farkı açarak liderliğe devam etti
Aktif büyüklükte dört büyükler ortalama %30 büyürken AKBANK %27 ve GARANTİ BBVA %29 ile ortalama büyümenin altında kaldı.
Dört büyükler arasında geçmiş yıllarda olduğu gibi İŞBANK Aktif Büyüklükte açık ara liderliği devam ediyor ve 3,2 trilyon TL büyüklüğü ulaşmış durumda. İŞBANK aynı zamanda dört büyüklerden 3 trilyon TL Aktif büyüklüğünü aşan ilk banka oldu. İŞBANK Aktif büyüklüğünü 743 milyar TL büyütürken en yakın rakibi olan Garanti BBBVA 2,5 trilyon TL Aktif Büyüklüğe sahip. YAPI KREDİ 2,3 trilyon TL Aktif büyüklüğe ulaştı. Dört büyükler arasında AKBANK 2,3 trilyon TL büyüklükte kaldı.
Toplam NAKDİ Kredilerde İŞBANK liderliğe devam etti
İŞBANK 1,5 trilyon TL’yi aşan brüt nakdi kredi hacmi ile ilk sıradaki yerini korudu. 2024/3Ç’de GARANTİ BBVA 1,4 trilyon TL; YAPI KREDİ ve AKBANK 1,2 trilyon TL Kredi hacmini aşmış durumda. İŞBANK 408,9 milyar TL kredi artışı ile kredi hacmini en fazla artıran banka oldu.
GAYRİ NAKDİ Kredilerde GARANTİ BBVA liderliği kaptı
Gayri Nakdi Kredilerde dört büyükler ortalama %30 büyürken %34 büyüme ile GARANTİ BBVA önde yer alırken; AKBANK ve İŞBANK %26 ortalama büyümenin altında yer alan bankalar oldu.
GAYRİ NAKDİ Kredilerde ilk üç sırada yer alan bankalar arasında fark hızla kapanırken AKBANK Rekabetin oldukça gerisinde kalmış durumda. Son yıllarda sıralamayı lider olarak kapatan İŞBANK liderliği 540 milyar TL hacme yaklaşan GARANTİ BBVA’ya bıraktı. GARANTİ BBVA ilk çeyrekte 138 milyar TL hacimsel artış ile rekabette en fazla gelişmeyi gösteren banka oldu. YAPI KREDİ 513 milyar TL hacme ulaşırken; AKBANK 298 milyar TL hacim ile dört büyükler arasında acık ara gerilere düşmüş durumda.
İŞBANK 2 trilyon lira mevduatı aşan ilk banka oldu
Mevduatta dört büyükler ortalama %24 büyürken %25 büyüme ile GARANTİ BBVA en fazla büyüme sağlayan banka oldu. YAPI KREDİ %22 ve İŞBANK %23 ortalama büyümenin altında yer alan bankalar oldu.
Dört büyüklerin Mevduat hacimde 2 trilyon 50 milyar TL hacim ile İŞBANK 2 trilyon lira sınırını aşan ilk banka oldu. GARANTİ BBVA 1,7 trilyon TL; AKBANK 1 ,5 trilyon TL ile üçüncü sırada yer aldı. YAPI KREDİ mevduat hacmi ise 1,3 trilyon TL seviyede kaldı.
Net Faiz Gelirinde GARANTİ BBVA yeni lider oldu
TCMB’nin gösterge faizine paralel bankaların kredi ve mevduat faizlerindeki sert yükselme bankalar arasında Net Faiz Gelirinde de farkların açılmasına neden oldu. GARANTİ BBVA 19,8 milyar ve %39 artış ile en fazla artış performansı sergilerken; İŞBANK Net Faiz Gelirini artıramayan tek banka oldu. Bunda İŞBANK’ın düşük faiz döneminde sabit faiz ile verdiği orta/uzun vadeli kredilerin etkisi olurken banka kaybı yeni kredilerde TCMB ve BDDK sınırlamasını da aşacak şekilde ücret ve komisyon gelirleri yaratarak ( örneğin Ticari Kredilerde firma ortaklarına sigorta zorunluluğu getirerek ) kapama stratejisi uyguladı.
Net Ücret ve Komisyon Gelirlerinde GARANTİ BBVA liderliği aldı
2024 üçüncü çeyreğinde GARANTİ BBVA 65,6 milyar TL Net Ücret Komisyon Geliri sağladı. İŞBANK 65,2 milyar TL Net getiri elde ederken; YAPI KREDİ 52,6 milyar TL; AKBANK 48,5 milyar TL net getiri sağladı.
Net Karlılıkta da GARANTİ BBVA fark yarattı
Net Karlılıkta dört büyükler ortalama%25 karlılığını düştü. Net Karlılığını 66,9 milyar TL’ye taşıyarak 2023’ün aynı dönemine göre artıran tek banka GARANTİ BBVA oldu. İŞBABK 34,6 milyar TL; AKBANK 33,1 milyar TL; YAPI KREDİ 22,4 milyar TL Net karlılıkta kaldı.
Banka genel performansları
Liralaşma Stratejisi kapsamında, TCMB ve BDDK’ın eleştirilere neden olan sektörel düzenlemeler teker teker iptal edilip Rasyonel zemine oturtulmaya başlanırken, geçmiş dönemdeki düzenlemelerin olumsuz etkisi hala sektörde kendini hissettiriyor. Dört büyük bankanın 2024 üçüncü çeyreğinde hacimsel büyüklükleri, gelişme performansları, piyasaya verdikleri destek, profesyonel yönetim yapısı, personel memnuniyeti, müşteri hizmet kalitesi, Dijitalleşme, gelen şikayetlere çözüm odaklı hızlı geri dönüşleri dikkate alındığında dört banka arasında bir sıralama yapılır ise en başarılı Banka İŞBANK, sonra sırası ile GARANTİ BBVA, YAPI KREDİ ve AKBANK olarak kendini göstermekte. GARANTİ BBVA ve YAPI KREDİ‘nin yeni koşullara uyumlu, hızlı aksiyon aldığı bunun da hacimsel gelişime yansıdığı çok net.
Erol TAŞDELEN – Ekonomist www.bankavitrini.com
MERAKLISINA EKLER:
Erol TAŞDELEN yazdı: BANKACILIK SEKTÖRÜ 2024 İLK YARI PERFORMANSI
Erol TAŞDELEN yazdı: AKBANK, GARANTİ BBVA, İŞBANK, YKB 2024 İLK ÇEYREK PERFORMANSLARI
FARK YARATANLAR
FARK YARATANLAR
KATEGORİ
- ALTIN – DÖVİZ – KRIPTO PARA (809)
- BANKA ANALİZLERİ (137)
- BANKA HABERLERİ (3.037)
- BASINDA BİZ (58)
- BORSA (431)
- CEO PERFORMANSLARI (36)
- EKONOMİ (2.809)
- GÜNCEL (2.913)
- GÜNDEM (3.068)
- RÖPORTAJLAR (47)
- SİGORTA (131)
- ŞİRKETLER (2.100)
- SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK (444)
- VİDEO Vitrini (19)
- YAZARLAR (932)
- Ali Coşkun (12)
- Arif Öztan (7)
- Ayşe Muzaffer Sunguroğlu (6)
- ChatGPT (22)
- Dr. Abbas Karakaya (63)
- Erden Armağan Er (45)
- Erol Taşdelen (501)
- Gizem Taşdelen (6)
- Gülbeyaz Gergün (56)
- Kemal Emirhan Mendi (1)
- Murat Şenol (26)
- Mustafa Akpınar (36)
- Onur ÇELİK (19)
- Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz (76)
- Serhat Can (6)
- Süleyman Çembertaş (16)
- Tungay Dere (18)
- Uğur Durak (33)
YAZARLAR

KAHRAMANMARAŞ DEPREMİNDE BANKALAR NE YAPTI?

3 Dakikada Finansal Sağlığınızı Öğrenin!

MERKEZİ YÖNETİM BORÇ STOKU

KALBİN YAKITI 12 SÜPER GIDA

KRİZ ANINDA ÇALIŞANLAR YÖNETİCİLERDEN NE BEKLER?

Anlaşmazlık Kültürü: Kurumları Batıran ya da Büyüten Güç

Etkili İnsanların 7 Alışkanlığı

Hintli Mukesh Ambani: Bedava Mobil uygulaması dağıtıp nasıl milyarder oldu?

İKLİM KANUNU NEDİR, TARIM VE HAYVANCILIĞA OLUMSUZ ETKİLERİ OLUR MU?

Bankalar kredileri niçin durdurur

Merkez Bankası’nın 18 yıl sonra çıkardığı “likidite senedi” nedir?

KREDİ MUSLUKLARI KAPANIRSA NE YAPMALI?

İş Bankası’ndan sosyal medyadaki iddialara ilişkin açıklama

Uluslararası Büyük Şirketler Ulusal Devletlere Neden Karşı?
- Son dakika: Bugünkü Sayısal Loto çekilişi sonuçları belli oldu! 23 Nisan 2025 Çılgın Sayısal Loto bilet sonucu sorgulama ekranı! 23/04/2025
- Son dakika: Bugünkü Şans Topu çekilişi sonuçları belli oldu! 23 Nisan 2025 Şans Topu bilet sonucu sorgulama ekranı! 23/04/2025
- CANLI ALTIN FİYATLARI BUGÜN: 23 Nisan Gram Altın Fiyatı Ne? Çeyrek Altın Ne Kadar? Gram, Çeyrek, Yarım, Cumhuriyet Altını Ne Kadar? 23 Nisan Altın Fiyatları Canlı Bugün! 23/04/2025
- 2025 AMAZON PRIME ÜCRETİ: Amazon Prime Ücreti Ne Kadar Oldu? Aylık Ücrete Zam Geldi 23/04/2025
- 23 NİSAN EURO-DOLAR KAÇ LİRA? Bugün Dolar Kaç TL? Euro Kaç TL? 1 Dolar Kaç Lira, 1 Euro Kaç Lira? 23 Nisan Serbest Piyasa Döviz Kurları 23/04/2025
- Son dakika: Bugünkü Süper Loto çekilişi sonuçları belli oldu! 22 Nisan 2025 Süper Loto bilet sonucu sorgulama ekranı! 22/04/2025
- ABD'den bir vergi hazırlığı daha 22/04/2025
- Lagarde: ABD'nin tarifeleri Avrupa'da enflasyonu düşürücü etki yaratabilir 23/04/2025
- Dünya Bankası Türkiye için büyüme tahminini açıkladı 23/04/2025
- Trump: Çin ile adil bir anlaşma yapacağız 23/04/2025
- ABD'de imalat sanayi PMI Nisan'da beklentilerin üzerine çıktı 23/04/2025
- Bolat: ABD ziyaretinde yüzde 10'luk gümrük vergisinin kaldırılmasını talep edeceğiz 23/04/2025
- THY'den ek sefer ve tavan fiyat açıklaması 23/04/2025
- İstanbul'da okullar ve üniversiteler 2 gün tatil edildi 23/04/2025
ALTIN – DÖVİZ
BORSA
KRIPTO PARA PİYASASI
Popüler
-
GÜNDEM4 yıl önce
Sedat Peker’in bahsettiği otel: Günlüğü 106 bin TL
-
GÜNCEL2 yıl önce
Zara Ve Mango’ya Üretim Yapın Tekstil Devi Konkordato Talep Etti
-
BANKA HABERLERİ2 yıl önce
TCMB Başkanı için ismi geçen GAYE ERKAN First Republic Bank’tan ayrılma süreci
-
BANKA HABERLERİ4 yıl önce
AKBANK çöktü : Dijital Bankacılık sorumlusu GMY CİVELEK ortada yok!
-
BANKA HABERLERİ4 yıl önce
HSBC terbiyesizliği : “Sabancı alana “AKBANK bedava”
-
BANKA ANALİZLERİ3 yıl önce
YILIN İLK YARISINDA İŞBANK RAKİPSİZ LİDER AKBANK SONUNCU SIRADAN KURTULAMIYOR
-
GÜNDEM1 yıl önce
Bankacılığı bırakıp eskortluk yapmaya başladı: Haftalık kazancı dudak uçuklattı