Erol TAŞDELEN bankaların açıkladığı bilanço bültenlerine alternatif analizlere devam ediyor. QNBFinansbank 2019 yıl sonu 2,6 milyar TL olan Net Karlılığını 2020 yıl sonunda 2,4 milyar TL % 5 kayıp ile kapatırken USD bazlı kaybı kat ve kat fazla oldu. 2019’da 2 milyar 622 milyon TL Net Karlılığın USD karşılığı 440,6 milyon USD idi. 2019 yıl sonu 5.9507 TL/USD kuru 2020 yıl sonunda 8.068 TL/USD ile kapadığı düşünüldüğünde 2020 yılında banka 308,2 milyon USD Net Kar yaptı. USB bazlı Net Kar kaybı % 43 oldu.
2020 yıl sonu mali verilerini ve Faaliyet Raporunu açıklayan banka verilerinde ilginç bilgiler yer aldı. Banka Aktif büyüklüğünü %25; Mevduatını % 23; büyüttü. 2020’de 50 şube kapatan bankanın 976 personel azaltmasına ( bunun 771 adeti personel çıkarmanın yasak olduğu yılın ikinci yarısında ) rağmen 2019’daki Net Karlılığı yakalayamadığı görüldü. 2019 yılını 2,6 milyar TL Net Kar ile kapatan banka; 2020’de %-5 düşüşle Net Karlılığı 2,4 milyar TL’ye geriledi. Karlılığın düşmesine tasarruf için personel çıkarılmasına rağmen banka üst yönetimi kendisine yapılan ödemeleri % 24,5 artırarak 146,7 milyon TL’ye çıkarması ise bilanço büyütme başarısını gölgeledi. Bankanın, aynı dönemde bankanın personel gideri ise sadece % 10,3 arttı.
Bilanço büyümeye devam etti
2019 sonunu 181 milyar TL Toplam Varlıklar ile kapatan banka 2020 yılında % 25 büyüme ile Bilanço Büyüklüğünü 227 milyar TL düzeyine çıkardı. Toplam Varlıklar içinde Finansal Varlıklar da % 25 artış ile 43 milyar TL’den 54 milyar TL’ye çıkmış durumda.
Krediler %25 büyüdü
2019 sonunu 118,9 milyar TL Toplam Nakdi Krediler ile kapatan banka 2020 sonunda % 25,5 artış gerçekleştirme ile 149,3 milyar TL düzeyine ulaştı. Buna karşılık bankanın Beklenen Zarar Karşılıkları ise 8,3 milyar TL’de %28 artış ile 10,7 milyar TL düzeyine ulaşmış durumda. Gayri Nakdi Kredilerde de %16 büyüyen banka 28,5 milyar TL’Lık hacmini 33,1 milyar TL düzeyine çıkardı. Banka Nakdi Kredilerin % 27’si ilk 100 müşteride bulunuyor. Gayri Nakdi Kredilerin % 50’si ilk 100 müşteride bulunuyor.
Mevduat arttı
2019 sonunu 105,6 milyar TL Mevduat ile kapatan banka mevduatını % 23 büyüterek 2020 sonunu 130,5 milyar TL ile kapadı. Banka mevduatının % 62,9’luk kısmı Yabancı Para cinsinden bulunuyor ve bu oran ile Türkiye Ortalamasının üzerinde yer alıyor.
Net Ücret ve Komisyon Geliri düştü
Bankanın Net Faiz geliri 2019 yılında 7,5 milyar TL iken 2020 yılında9,8 milyar TL düzeyine çıkarak % 30 artmış durumda. Buna karşılık Net Ücret ve Komisyon Geliri 2,6 milyar TL’den 2,3 milyar TL’YE % -12 oranında düşmüş durumda. 2020 sonlarında Bankanın müşterilere mesaj çekip “sözlü taahhüt ettiğiniz nakit akışı geçirmediğini için her üç ayda bir komisyon alınacaktır” tepkilere neden olurken bankacılıkta “sözlü taahhüt olur mu?” tartışmalarını da başlatmıştı. Banka itirazlardaki haklılığı anlamış olacak ki geri adım atmayarak daha sonra bu durumu GKS’sinin 12. Maddesine de ekleyerek müşterilerden yeni GKS imzalaması için girişimler başlattı. Esnaf da “işyerlerimiz kapalı nasıl nakit akışı geçireceğiz” diye bu komisyon uygulamasına itiraz etmişti. Konu hala müşteriler ile banka arasında tartışmalı halde devam ediyor. Belli ki banka BDDK ve TCMB’nin 1 Martta uygulamaya koydukları yeni tarifelerdeki kayıpları dolaylı komisyonlar ile kapama yolunu seçiyor. Bankanın çok tartışılan diğer bir uygulaması da taksitli kredilerde müşteri taksitini erken ödemesi halinde çoğu banka indirim yaparken ek komisyon uygulaması yaparak, müşteriye ek maliyet getirmesi ve cezalandırması.
Ticari İşlemler zararı arttı
2019yıolında Ticari İşlemlerden 1,5 milyar TL zarar eden bankanın Ticari işlemlerden zararı 2020 yılında 2,7 milyar TL’ye yükselerek % 79 artmış durumda. Ticari zararın artmasında 2019 yılında 1,4 milyar TL zarar yaratan Türev Finansal İşlemlerin 2020 yılında 3,2 milyar TL’ye yükselmesi etkili oldu.
Net Karlılık düştü
Bilanço büyüklüğünü %25 büyümesine rağmen banka bu büyümeyi karlılığa yansıtamadı. 2019 yılını 8,9 milyar TL Brüt karlılıkla kapatan banak brüt karda % 9 büyüyerek 9,7 milyar TL’ye çıkarmasına rağmen net karlılıkta artış sağlayamadı. 2019 yılında 2,6 milyar TL Net Kar yapan banka 2020 yılını % -5 kayıp ile 2,4 milyar TL Net Karlılıkla kapadı.
Üst Yönetim Giderlerinde 1. banka
Yıllardır Üst Yönetim giderlerinde 1. olan banka 2020 yılını da bu unvanla kapanacak gibi. Zira 2019 yılında Üst Yönetime 117,8 milyon TL ödeyen banka 2020 yılında % 24,5 artış yaparak üst yönetime 146,7 milyon TL ödedi. Bankanın 2020 yılındaki Personel Gideri ise % 10,3 artmış durumda. BDDK Bankalara kar payı dağıtmayın tavsiyesinde üst yönetim giderlerine göz yumması ve bu yönde bir düzenlemeye gitmemesi tartışmalara neden olmuştu.
Pandemi yasaklarına rağmen 2020’de en fazla personel çıkaran banka oldu
2020 başında 12.087 personel ile hizmet veren banka 2020 yıl sonunda personel sayısını 11.111 olarak açıkladı. Azalan personel sayısı 976 kişi ile 2020’de en fazla personel azaltan banka oldu. Üstelik bu 976 personelin 771 adeti Cumhurbaşkanlığı KHK ile işçi çıkarmanın yasaklandığı 2020 Haziran ayından sonra gerçekleşti. Pandemi yasaklarında nasıl olup da “Çalışma Barışını” bozacak şekilde 771 personel çıkardığı ise hala tartışma konusu. En çok dillendirilen Bölgelerde oluşturulan ikna odalarında personelin istifaya zorlanması. Sonuçta yasaklar dönemde kılıfına uydurulmuş toplu işten çıkarma gibi bir durum var ortada. Diğer taraftan şube ağını da daraltan banka 2020 başındaki 823 olan şube ağını 50 azaltarak 473 adete düşürmüş durumda. QNBFinansbank 2020’de 55 şube kapatan AKBANK’tan sonra en fazla şube kapatan banka oldu. Bankanın Genel Müdür Yardımcı sayısı ise 12’den 15 adete çıkmış durumda.
Bankaya açılan davalar için 157 milyon TL karşılık ayrıldı
Banka 2020 bilanço notlarında aleyhine açılan davalar için 157 milyon TL karşılık ayırdığını açıkladı. Konu ile ilgili bölümde banka açıklaması “Banka aleyhine açılan ve gerçekleşme olasılığı yüksek olan davalarla ilgili olarak ihtiyatlılık ilkesi gereği 157,2 milyon TL (31 Aralık 2019 – 106.1 milyon TL) tutarında karşılık ayrılmıştır” ifadesi yer aldı.
43,5 milyon TL Ceza kesinleşmişti
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile İstanbul Valiliği İl Müdürlüğü denetimleri sonucu verilen 43,5 milyon TL’lık İdari Cezaya bankanın itirazı yargı sürecinde reddine karar verilmesi ile ceza kesinleşmişti. Banka; “Gelinen aşamada yargılama sürecinin sonunda, söz konusu dava Bankamız aleyhine kesinleşmiş olup ilgili tutar idareye ödenerek dosya kapatılmıştır” açıklaması yapmıştı.
Türkiye ile Çin arasındaki ekonomik iş birliği, önemli bir finansal adımla daha da derinleşti. Çin Halk Bankası (People’s Bank of China – PBoC), ICBC Turkey Bank Anonim Şirketi’ni Türkiye’deki resmi Renminbi (RMB – Çin Yuanı) Takas Bankası olarak yetkilendirdiğini resmen duyurdu. Bu karar, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ile Çin Halk Bankası arasında imzalanan İş Birliği Mutabakat Muhtırası kapsamında hayata geçirildi.
Gelişme, Çin’in devlet televizyonu CCTV ile birlikte Hong Kong özerk bölgesinde yayın yapan Phoenix Channel tarafından da geniş şekilde duyuruldu. Bu durum, sadece Türkiye için değil, Çin için de stratejik öneme sahip bir açılım olarak görülüyor.
Kararın Ekonomik ve Stratejik Önemi
Türkiye, dış ticaretinde Çin ile olan parasal işlemlerde artık Çin Yuanı (RMB) kullanımını kolaylaştıracak bir altyapıya kavuşmuş oldu. ICBC Turkey üzerinden yürütülecek takas işlemleri sayesinde; bankacılık sisteminde Çin Yuanı cinsinden hesap açılması, ödeme yapılması ve finansal işlemlerin doğrudan gerçekleştirilmesi mümkün hale gelecek.
Bu durum, hem firmaların döviz kuru riskini azaltacak hem de dolar gibi üçüncü para birimlerine olan bağımlılığı ortadan kaldıracak.
Neler Değişecek?
Dış Ticaret Kolaylaşacak: Türkiye ile Çin arasında yapılan ithalat ve ihracatta, doğrudan Yuan kullanımı devreye girecek. Bu da işlemlerde zaman ve maliyet avantajı sağlayacak.
Kur Riski Azalacak: İşletmeler, dolar ya da euro üzerinden kur farkı riskine maruz kalmadan RMB üzerinden işlem yapabilecek.
Bankacılıkta Yeni Dönem: Türk bankacılık sektörü için Çin finans sistemiyle daha entegre bir yapı oluşacak. RMB cinsinden kredi, mevduat ve yatırım ürünleri sunulabilecek.
TCMB’nin Rezerv Çeşitlenmesi: TCMB’nin rezervlerinde Çin Yuanı’nın daha aktif kullanımı söz konusu olabilecek.
Türkiye’nin Çok Kutuplu Ekonomik Politikalarına Uyumlu Adım
Türkiye’nin son yıllarda sürdürdüğü çok yönlü dış ticaret ve para politikası kapsamında, dolar ve euro dışında alternatif rezerv para birimleriyle işlem yapabilme kapasitesi önemli bir hedef olarak öne çıkıyor. Bu gelişme, Çin’in “Kuşak ve Yol” (Belt and Road) projesiyle uyumlu şekilde, Türkiye’yi Asya merkezli finansal sistemlere daha yakın konuma getiriyor.
Tablo: Bu Adımın Türkiye’ye Etkileri
Etki Alanı
Olası Sonuçlar
Dış Ticaret
Yuan ile ödeme imkânı, daha düşük işlem maliyetleri
Bankacılık
RMB bazlı finansal ürünlerin önü açıldı
Kur Riski
Üçüncü para birimi riskleri azalıyor
Rezerv Politikası
TCMB’nin rezerv çeşitliliği artabilir
Strateji
Çin ile ekonomik yakınlaşma güçleniyor
Sadece Bankacılık Adımı Değil, Jeoekonomik Pozisyon
ICBC Turkey’nin resmi takas bankası olarak yetkilendirilmesi, sadece teknik bir bankacılık kararı değil; aynı zamanda jeoekonomik bir tercih olarak da okunmalıdır. Türkiye’nin, Batı finans sisteminin dışında Çin gibi alternatif sistemlerle iş birliğini artırması, küresel ekonomik sistemdeki denge arayışının bir parçasıdır.
Bu gelişme, yalnızca dış ticaretin kolaylaşmasına değil, aynı zamanda Çin ile stratejik iş birliğinin yeni bir seviyeye taşınmasına da olanak sağlayacaktır.
📌 Yayın Notu: Bu makale bankavitrini.com için hazırlanmıştır. Tüm hakları saklıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz.
Krediye verilmeyen kaynaklar devlet tahvillerine yönlendirildi.
Bu sayede:
Hazine, risksiz ve ucuz borçlanma imkânı buldu.
Ancak bankalar faiz riski taşıyan menkul kıymetleri bilançolarında tutmak zorunda kaldı.
KMO’daki düşüş, finansal istikrar için olumlu olsa da, reel sektöre verilen desteğin azalması, ekonomik büyümeyi sınırlandırmaktadır. Bu ikilem, Türkiye’nin kredi sistemi ile tasarruf yapısı arasındaki dengesizliğin yeniden yapılandırılmasını zorunlu kılmaktadır.
Dezenflasyon sürecinde piyasadaki talebi azaltmak, kamu finansmanını sağlamak ve TL’ye geçişi desteklemek amacıyla uygulandı.
DenizBank, Dünya Çiftçiler Günü’nü Tarıma Özel Kampanyalarla Kutluyor
Tarımın finansmanı ve çiftçinin üretiminin devamlılığı için çalışan DenizBank, 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü’nü, Üretici Kart ile yapılan alışverişlerde nakit avans fırsatı ve toplamda altı aya varan vade avantajı gibi çiftçinin hayatını kolaylaştıran kampanyalarla kutluyor.
DenizBank,tarımın finansmanı için geliştirilmiş yenilikçi ürünü Üretici Kart ile MobilDeniz üzerinden 1 ay faizsiz 25.000 TL nakit avans imkânının yanı sıra, anlaşmalı iş yerlerinden yapılan alışverişlerde Mayıs sonuna kadar geçerli 5 aya varan vade avantajı sunuyor. Ayrıca çiftçiler, MobilDeniz uygulaması aracılığıyla banka şubesine gitmeden, doğrudan bayiden 4 milyon TL’ye kadar traktör kredisi başvurusunda bulunabiliyor.
“Çiftçilerimiz ülkemizin geleceğidir”
DenizBank KOBİ Bankacılığı, Tarım Bankacılığı ve Kamu Finansmanı Grubu Genel Müdür Yardımcısı Engin Eskiduman, konuyla ilgili değerlendirmesinde şunları söyledi: “DenizBank olarak çiftçilerimizin ülkemiz ve geleceğimiz için taşıdığı değeri biliyor; üretim güçlerini desteklemeyi öncelikli görevimiz kabul ediyoruz. Bu özel günde de, tüm şubelerimizde onlarla bir araya geliyor, ziraat odalarımızla etkinlikler düzenleyerek Dünya Çiftçiler Günü’nü coşkuyla kutluyoruz. Bugün itibarıyla 300 tarım şubemizde, çoğunluğu ziraat mühendisi ve çiftçi ailelerinin çocuklarından oluşan 1500 kişilik ekibimizle sahadayız; tüm ihtiyaçlarında üreticilerimizin yanında olmaktan büyük gurur duyuyoruz. Önümüzdeki dönemde de, ülkemizin her köşesinde, özellikle kırsal bölgelerde üretimin sürekliliğini sağlamak amacıyla gerekli finansal desteği sağlamak üzere kararlılıkla çalışmaya devam edeceğiz. Emekleriyle tarımı ayakta tutan tüm çiftçilerimizin 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü’nü içtenlikle kutluyor, verdikleri emek için teşekkürlerimizi sunuyoruz.”